ل په‌راوێزا (فه‌ستیڤالا دۆمان) هۆستا ژ په‌یڤا كوردى دڤه‌جنقن!
عه‌بدولره‌حمان بامه‌رنی
ده‌سته‌واژه‌یێ پیشه‌داریێ یانكو هۆستاكاری، لده‌ف مه كوردان تشته‌كێ شه‌رم بوویه و هێشتا ب دروستاهی نه‌كه‌فتیه سه‌ر زارێ مه و سه‌ره‌رای ئه‌ڤرۆیا یا ئه‌م تێدا دژین، ته‌كنه‌لۆژیا سه‌رده‌م، پیشه‌سازییا جیهان گه‌هشتیێ، هه‌می به‌رهه‌مێن وێ هۆستاكاریێ و پیشه‌داریێ نه. هنده‌ك راستیێن مێژووی یێن هه‌ین فه‌ره ئه‌م ده‌رگه‌هێ وان ب قوتین، چ ئه‌و راستیێن هه‌نێ د باش بن یان ژی دخراب، لێ ئه‌ڤه پشكه‌كه ژ كه‌لتۆر و مێژوویا مه و ئه‌ز دێ به‌حسا پیشه‌داریێ، هۆستاكاریێ كه‌م و راستی ئه‌ڤه ژمێژه‌یه ئه‌ز ب ڤی بابه‌تیڤه مژوول، بۆچی كوردان پویته ب پیشه‌داریێ نه‌دایه، ئه‌رێ راسته هۆستاكاری ل ده‌ف كوردان شه‌رم بوویه و ب چاڤه‌كێ كێم ل هۆستایان سه‌حدكرن؟!!
لدویڤ ئه‌وا ب به‌رچاڤێ من كه‌فتی، كوردان زێده‌تر حه‌زژ ئاژه‌لداریێ دكر، به‌لگه ژی بۆ ڤێ چه‌ندێ، گوندێن كوردان زێده‌تر گوندێن چیایینه و نێزیكی وان ده‌ڤه‌رانه ئه‌ڤێن گژوگیا و ئالفێ ئاژه‌لی لێهه‌ی، ژبلی بڕگه‌یێ هه‌بوونا ئاڤێ، كو ئه‌ڤه بۆ ب خودانكرن و ئاڤدانا ئاژه‌لداریێ گرنگه و ئه‌گه‌ر ل شوونه‌وارێن گوندێن كوردان ژی بگه‌ری، ره‌نگه دێ به‌رێن ئاشێن ئاڤی ب به‌رچاڤێن ته‌كه‌ڤن، لێ وه‌ك ئاڤاهی، پیشه‌یێن دی گه‌له‌ك دكێم بوونه و هه‌ر دێ بێژی بابه‌تێن لاوه‌كی بووینه! بوچی؟ ژبه‌ركو تاكێ كوردێ موسلمان ژ خوه نه‌دگرت هه‌می پیشه‌ییا بكه‌ت یان خه‌لك بێژیتێ هۆستا و ژبه‌ر هندێ ژی و خوه د چیرۆكێن فلكلوری دا، بتنێ (جوهی) پیشه‌دار بووینه و كێم جاران كوردان پیشه‌یێ خوه یێ تایبه‌ت هه‌بوویه و ره‌نگه د چارچووڤه‌یێ نالبه‌ندیێ، نێچیرڤانیێ دا و هنده‌ك پیشه‌یێن دی یێن كێم ده‌رنه‌كه‌ڤیت. لدویڤ په‌رتووكا چیرۆكێن كرمانجی بیت یا نڤیسه‌رێ وێ شێخ عه‌لی نه‌قشه‌به‌ندی، چاپا دوویێ، وه‌شانێن ده‌زگه‌هێ خانی یا ره‌وشه‌نبیری و راگه‌هاندنێ پشكا ره‌وشه‌نبیری، 2022، لاپه‌ره 121-122، هۆسا به‌حسا پیشه‌یێ كوردان دكه‌ت: “فه‌له: مه‌سیحی، ب ئارمانجا گوتنا جۆتیار، به‌رێ ئاڤه‌دانیا گوندان و ڤه‌رێژا چاندنێ كوردێن مه‌سیحی ب ستویێ خوه‌ڤه گرتبوو. لنك عه‌شیرێن كوردێن مولسمان شه‌رمبوو چاندنێ بكه‌ن. ب تایبه‌تی چاندنا زه‌رزه‌واتی، وه‌كو باجانسوركا و خیار و كه‌ره‌فسێ و هتد، ژبه‌ركو چاندن دبۆ ئه‌گه‌را خوه‌جهیێ و نه‌شیانا كوچه‌رایێ و ئه‌فه‌ندایه‌تیێ و هه‌وان. له‌و پتر ڤان عه‌شیرا پیشه‌ییا ب خودانكرنا په‌زان، كه‌والان كربوو كاروبار، و فه‌لان چاندن و ئاڤه‌دانیا گوندان ب ئه‌نجامددا. جوهیان خوه دابوو ئالێ ڤه‌رێژێن پیشه‌سازی، وه‌كو گێرانا ئاشێن هێرانا گه‌نمی و چێكرنا ته‌حینێ، دیسان دارسازی دكر، وه‌كو چێكرنا ده‌رو و په‌نجه‌ران و دگه‌ل فه‌لان، هۆستایا ئاڤاهییان و ره‌نگكرن و راچاندنا ده‌زی و به‌ندكان بۆ چێكرنا جلوبه‌رگان (شه‌لوشه‌بكان/ به‌رگیزا)، و شه‌هره‌زاییا نوژداریێ و چێكرنا ده‌رمانێن گیایی.
خوه ئه‌گه‌ر ل پیشه‌یێ قه‌ره‌چان ژی بگه‌رین، كو ڤێ دووماهیێ ب ناڤێ (دوم) فێستیڤاله‌ك بۆ هاته گێران، ئه‌وان كارێ پیشه‌یێ دكر، كارێ دروستكرنا لاندكان، خانكان، تیرۆكان…هتد و ژبه‌ركو ل ده‌ستپێكێ وه‌ك ئه‌ڤرۆ نه‌بوو كو بازار هه‌بیت، دكان هه‌بن و گوند د بچویك بوون، بوویه ئه‌ڤ كارێن ده‌ستی دهاتنه گێراندن، بۆ به‌رچاڤكرنێ و فرۆشتنێ. ژبلی ڤێ پیشه‌یێ هه‌ره به‌رچاڤێن خه‌لكی دكرن، نالبه‌ندی بوو، ئاشێ هێرانا دانی بوون، ئاشێن ته‌حینێ بوو و هنده‌ك كارێن دی یێن كێم.
یا من دڤێت بگه‌همێ، ئه‌م چاوا پیشه‌داریێ د ناڤ خوه‌دا، لده‌ف تاكێ كورد بكه‌ینه كه‌لتۆر، هه‌ر گاڤا مه شییا ڤێ پێنگاڤێ بهاڤێژین، باوه‌ردكه‌م دێ مه شیانێن گه‌له‌ك تشتێن دی هه‌بن و ئه‌ڤێ ژی پێنگاڤ و پلان بۆ دڤێت و پشته‌ڤانی.
