ل کۆنفرانسێ ئاشتیێ ل ستەنبۆلێ داخوازا ئاشتیێ و چارەسەرکرنا پرسا کوردی هاتە کرن
ب، سهرجان مەحمود:
کۆنفرانسێ نێڤدەولەتی یێ ئاشتیێ و جڤاکێ دیموکراتیک ل ستەنبۆلێ دەستپێکر و پەیامێن سەرۆک بارزانی و عەبدوللا ئۆجەلانی هاتنە خواندن و سەرۆک بارزانی دیار کر دەستپێکەکا نوو برێڤەیە و هەردەم ئاشتی باشترین بژاردەیە سوپاسیا ئەردۆغانی و ئۆجەلانی کر.
دوهی ل باژێرێ ستەنبۆلێ ژ ئالیێ دەم پارتی ڤە کۆنفرانسێ نێڤدەولەتی یێ ئاشتیێ و جڤاکێ دیموکراتیک هاتە سازکرن و د کۆنفرانسێ دا پەیاما سەرۆک بارزانی ژ ئالیێ ئامینا زکری ئەنداما مەکتەبا سیاسی یا پارتی هاتە خواندن و د پەیاما خوە دا سەرۆک بارزانی دیار کر دەستپێکەکا نوو برێڤە یە کو دبیت پر بیت ژ ئاستەنگان و دەلیڤەیان و گرنگە هەموو ئالی وانەیان ژ روودانێن بۆری وەربگرن، چونکی دیالۆگ و دانوستاندن هەردەم باشترین بژاردەیە و ئاشتی هەردەم باشترە ژ شەڕی.
سەرۆک بارزانی هەروەسا د پەیاما خوە دا دەستخۆشی ل ئەردۆغانی و ئۆجەلانی ژی کر کو دەست ب قووناغەکا نوو بۆ ئاشتیێ ل تورکیا کرینە و جارەکا دی پشتەڤانیا خوە و هەرێما کوردستانێ بۆ قووناغا ئاشتیێ ل تورکیا دیار کر و راگەهاند ئەوا ژ دەستێ وان بهێت دێ بۆ ئاشتیێ و برایەتیێ و پێکڤەژیانێ کەن.
ل ئالیێ دی پەیاما عەبدوللا ئۆجەلانی ژی ژ ئالیێ وەیسی ئاکتاشی ڤە هاتە خواندن کو بەری نها ئەو ژی ل ئیمرالیێ گرتی بوو و بەری چەند مەهان هاتە ئازاد کرن، د پەیاما خوە دا ئۆجەلان جارەکا دی دیار کر، ئەو رژدن ژ بۆ ئاشتیێ و ئاڤاکرنا جڤاکەک دیموکراتی، ٥٢ سالان شەڕ ل دژی تورکیا هاتە کرن و پەکەکێ ئەرکێ خوە ب دووماهی ئینا و سەردەمێ پەکەکێ ژی وەسا ب دووماهی هات و نها سەردەمەک نوو دەستپێکریە و ئەو یەک ژی سەردەمێ ئاڤاکرنا کۆمارا دیموکراتیە کو هەموو خەلکێن تورکیا بشێن تێدا ب ئازادی بژین، دڤێت هەموو ئالی وانەیان ژ روودانێن بۆری وەربگرن، پێدڤیا تورکیا و هەموو رۆژهەلاتا ناڤین ب قووناغەکا نوو یا ئاشتیێ و پێکڤەژیانێ هەیە، ئەو ب هەموو رەنگەکێ کار دکەت دا پرسێن هەی ب رێیێن ئاشتیانە بهێنە چارەسەرکرن.
ئۆجەلان ژ بۆ ئاشتیێ و چارەسەرکرنا پرسێن هەی ل تورکیا ژی سێ خالان وەکو چارەسەریێ پێشنیاز دکەت، قانوو وەلاتیبوونا ئازاد، قانوونا ئازادیێ و جڤاکێ دیموکراتیک، قانوونێن گرنگ ژ بۆ ئازادیێ و هەکە ئەڤ هەر سێ خالە ب گرنگی کار لسەر بهێنە کرن دێ هەموو پرسێن هەی هێنە چارەسەرکرن.
ل ئالیێ دی ئیلهام ئەحمەد هەڤسەرۆکا پشکا پەیوەندیێن دەرڤە یا رێڤەبەریا خوەسەر یا رۆژئاڤایێ کوردستانێ ژی ب رێیا پەیوەندیەکا ڤیدیۆیێ و زندی پشکداری کۆنفرانسێ بوو و دیار کر، کوردان ل گەل هەموو نەتەوەیێن دی یێن کو ل باکور و رۆژهەلاتێ سووریێ دژین پێکڤە رێڤەبەریا خوەسەر ئاڤا کرن، کورد چو دەمەکێ نەبووینە مەترسی بۆ تورکیا و وەلاتێن دی یێن جیران، دڤێت تورکیا باش بزانیت ئارامیا ل باکورێ سووریێ و رۆژئاڤایێ کوردستانێ ئانکو ئارامیا تورکیا، بێی کوردان چو دەمەکێ رەوشا سووریێ ئارام نابیت و کەس نەشێت بێی کوردان سووریایەک نوو ئاڤا بکەت، قووناغا ئاشتیێ یا ل تورکیا کاریگەریا خوە یا باش ل سەر سووریێ ژی کریە و گرنگە بەردەوام بیت و گۆت: (پەیوەندیێن مە ل گەل دەولەتا تورکیا هەنە، من دخواست ئەز ل کۆنفرانسێ پشکدار بم ئانکو ل ستەنبۆلێ بم، لێ مخابن دیارە هێشتا ژی د ناڤ تورکیا دا هەلوەستەک خراب ل هەمبەر کوردێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ هەیە و دڤێت ئەو یەک نەمینیت، چونکی مە دڤێت پەیوەندیێن خوە ل گەل تورکیا باش بکەین).
ئیلهام ئەحمەد د پشکەکا دی یا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی دیار کر، نها ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ و رۆژهەلاتێ سووریێ رەوش گەلەک ئارامە، وان دڤێت پرسێن هەی ل گەل شامێ چارەسەر بکەن، مخابن هەلوەستێ شامێ ل دۆر چارەسەریێ باش نینە، ئانکو دەستهەلاتا نها یا شامێ ژ بۆ چارەسەریێ بەرهەڤ نینە، تورکیا دەستێوەردانێ دکەت، ئەو یەک دێ ئەنجامێن خوە یێن خراب هەبن و گۆت: (هیڤیدارین تورکیا ژی رۆلەک ئەرێنی ژ بۆ ئارامیێ و چارەسەریێ ل تورکیا بگێریت، وەکو کوردێن سووریێ ئەم ژ بۆ چارەسەریا هەموو پرسێن سووریێ کار دکەین و دڤێت هەر کەس ڤێ راستیێ باش بزانیت بێی کوردان نە پرسێن نها ل سووریێ چارەسەر دبن و نە ژی رەوشا سووریێ ئارام دبیت).
جەنگیز چاندار ئەندامێ پەرلەمانێ تورکیا ژی دیار کر، نها رەوشەکا نوو ل تورکیا هەیە، هەکە ئەم بەرێ خوە بدەینە چەند مەهێن بۆری بۆ مە دیار دبیت کا ئاشتی چەند یا گرنگە، راستە گەلەک زەحمەتە لێ گەلەک یا گرنگە ژی، جڤاکێ تورکیا ل دژی شەڕی یە، هەتا نها تشتێن باش هاتینە کرن، لێ هێشتا ژی هندەک تشت هەنە کو دڤێت ژ ئالیێ دەولەتا تورکیا ڤە بهێنە کرن، مخابن هەتا نها ب کریاری چو پێنگاڤێن وەسا بەرچاڤ نەهاتینە ئاڤێتن و ئەو یەک ژی بوویە جهێ دلگرانیا کوردان و گۆت: (دڤێت وەکو پێنگاڤا ئێکێ دەمیرتاش و هەڤالێن وی بهێنە ئازاد کرن، دڤێت هەموو گرتیێن سیاسی بهێنە ئازاد کرن و ئێدی دانوستاندنێن ل گەل ئۆجەلانی ب رەنگەکێ فەرمی بهێنە کرن، دڤێت رایا گشتی یا تورکیا ژ ناڤەرۆکا دانوستاندنان ژی ئاگەهدار بیت).
هەروەسا گەلەک کەسێن ئەکادیمی و سیاسەتمەدار ژی د کۆنفرانسێ دا ئامادە بوون و هەموویان ژی پشتەڤانیا خوە بۆ ئاشتیێ و چارەسەرکرنا پرسا کوردی ل تورکیا دیار کرن و پشتەڤانیا خوە بۆ بەردەوامیا قووناغا ئاشتیێ ل تورکیا ژی دیار کرن.
