ماددەیێ هۆشبهر چهكهكێ بێدەنگە هەمبەر مە دهێتە بکارئینان
ههولێر، قائید میرۆ:
ئهندامهكێ لیژنەیا بلند یا بهرهنگاربوونا ماددەیێن هۆشبهر ئاشكرا كر، مهزنترین سهنتهرێ چارهسهركرنا ماددەیێن هۆشبهر دێ هێته ڤهكرن و گۆت؛ ماددەیێ هۆشبهر ڤایرۆسهكێ كوژهكه و ئهم یێ بزاڤان دكهین نفشێ داهاتی بپارێزین ژ ئهڤێ مهترسیێ.
فازل عومهر، ئهندامێ لیژنا بلند یا بهرهنگاربۆنا ماددەیێن هۆشبهر د دیدارەکێ دا بۆ رۆژنامەیا ئهڤرۆ دیار كر، ههر ههیڤ لیژنا بلند یا بهرهنگاربوونا ماددێن هۆشبهر كۆمبوونا خۆ ئهنجام ددهت و تێدا ههلسهنگاندنێ بۆ پێنگاڤین لیژنێ دكهت ب مهرهما بهرهنگاربوونا ماددەیێن هۆشبهر و گۆت؛ چونكه مه پلانهك دانایه بۆ بهرهنگاربوونا ماددەیێن هۆشبهر و پێنگاڤێن زۆر باش هاتینه هاڤێتن بۆ ڤێ مهرهمێ.
فازل گۆتژی؛ ئهم دخوازین قانوونا ژماره ئێك یا ماددەیێن هۆشبهر بهێته جێبهجێكرن و د چوارچوڤێ ئهڤێ قانوونێ دا ستراتیژهك مه دانایه، ژ سێ لایانڤه كار بۆ بهرهنگاربوونا ماددەیێن هۆشبهر دهێتهكرن یا ئێكێ، دهزگههێن ئهمنی بهرپرسیارن بۆ كۆنترۆلكرنا ماددێن هۆشبهر ل دهروازهیێن سنوری و بهرهنگاربوونا وان كهسێن بازرگانیێ ب ماددەیێن هۆشبهر دكهن یانژی بكار دئینن، ئهركهكێ دی یێ لیژنا بهرهنگاربوونا ماددەیێن هۆشبهر هشیاركرنا خهلكیه لدور زیان و مهترسیێن ماددێن هۆشبهر.
ئهندامێ لیژنا بلند یا بهرهنگاربۆنا ماددەیێن هۆشبهر زێدەتر گۆت؛ بڕیاره ل داهاتی لیژنهیهك بۆ هشیاركرنا وهلاتیان بهێته پێكئینان و ئهز دێ سهرۆكایهتیا ئهڤێ لیژنێ كهم، پێنگاڤهكا دیتر یا گرنگ چارهسهركرنا وان كهسانه یێن ماددێن هۆشبهر بكاردئینن، مخابن ئهو كهسێن خۆ ب ماددەیێن هۆشبهرڤه گرتی و بهردهوام بكاردئینن ئهم وهكی قوربانی سهرهدهریێ دگهل وان دكهین.
فاز عومەر د بەردەوامیا ئاخفتنێن خۆدا ڕاگەهاند کو بڕیاره ل نێزیك سهنتهرهكێ چارهسهركرنێ ژلایێ دهزگههێ خێرخوازیێ بارزانی بهێته ڤهكرن و كهسێن بسپۆر كار لسهر ئهڤان كهسان بكهن یێن ماددەیێن هۆشبهر بكار دئینن، ههموو بزاڤهك بۆ چارهسهركرنا وان كهسان دهێنە كرن، ههتا بهێنه رزگاركرن ژ مهترسیێن ماددێن هۆشبهر.
ئهندامێ لیژنا بلندا بهرهنگاربوونا ماددەیێن هۆشبهر ئەو چەندە ژی گۆت؛ زۆر مخابن داتا و ئامارێن هویر لبهردهست ههنه كو ل ههرێما كوردستانێ رێژهیا بكارئینان و بازرگانیا ب ماددەیێن هۆشبهر د زێدهبوونێ دایه، ئهڤهژی بۆ چهندێ ڤهدگهریت ههرێما كوردستانێ كهفتیه دهڤهرهكێ دهوروبهرێن مه ههموو ئهو دهولهتن ئهوێن بووینه ژێدهرێ بهرههمئینانا ماددێن هۆشبهر.
فازلی دیار کر ژی، دهركرنا قانوونا بهرهنگاربوونا ماددەیێن هۆشبهر بۆ رێگریێ یه ل ماددێن هۆشبهر، سرۆشتێ ماددێن هۆشبهر ئهوه ب رێیا گروپ و باندێن مافیا دهێته ڤهگوهاستن و مامهله ب ماددێن هۆشبهر دهێتهكرن، ئهگهر پێنگاڤێن رژد نههێنه هاڤێتن ئهڤه گومان تێدا نینه ههرێما كوردستانێ ل ههمبهر مهترسیێن مهزنه و گۆت؛ ماددێن هۆشبهر هەتا گههشتینه قوتابخانه و ناڤهندێن خواندنێ ژی، ل قوتابخانێن ناڤهندی ژی دهێته بكارئینان ئهوژی ب رێكێن جودا، ئهگهر ههماههنگی ههبیت ئهز یێ پشتڕاستم دێ ل ئاینده كوردستان یا پاراستی بیت ژ مهترسیێن ماددێن هۆشبهر.
فازل عومهر دیار کر کو ل سالێن بۆری خهلك ههبوویه ب تۆمهتا ماددێن هۆشبهر هاتیه دهستهسهركرن و حوكمکرن، بهلێ پشتی ئازاد بووین دوباره ڤهگهڕیایه بكارئینانا ماددێن هۆشبهر و گۆت؛ بڕیاره ل نێزیك سهنتهرهكێ مهزن یێ چارهسهركرنێ بهێته ڤهكرن و ئهو كهسێن ب تۆمهتا بكارئینانا ماددێن هۆشبهر دهێنه سزادان بهێنه چارهسهركرن و دوباره بهێنه ڤهگهڕاندن بۆ ناڤا جڤاكی.
قانوون د ههموو حالهتهكی دا بۆ رێگریێ یه ل ههر دیاردهیهكی و تاوانهكێ نەک چارەسەریێ، لهوڕا ژی پێدڤیه چارهسهری ژی ههبن و ههرێما كوردستانێ دێ بیته خوهدان مهزنترین سهنتهرێ چارهسهركرنێ بۆ وان كهسێن تووشی ماددێن هۆشبهر بووین و گۆت؛ د سهردهمێ نوكهدا ماددێن هۆشبهر ڤایرۆسهكێ كوژهكه و ئهم یێ بزاڤان دكهین نفشێ داهاتی بپارێزین ژ ئهڤێ مهترسیێ، چونكه ماددێ هۆشبهر چهكهكه ددهستێ دوژمنێ مرۆڤی دا و بێی چو دهنگهك بهێت مرۆڤی دكوژیت.