مامۆستایێن قوتابخانەیێ سروود و هۆزانێن نەتەوەیی و شۆرەشگێڕی بۆ مە دگۆتن
دیدار: رەمەزان دەشتمری/ زاخۆ
2 – 5
ئەو قوتابیێن ناڤێن وان بیرا من ئەڤە بین ئەوژی( شەهید ڕێبەر مەلا حسێن بێزهی، محەمەد موسا، ئەحمەد رەمەزان، شێركو مەلا حسێن) و چەند قوتابیێن دیتر هەبین بەلێ ناڤێن وان ل بیرا من نەماینە. هەر وەسا ل ئەوی دەمی خودێ ژێ ڕازی ڕێبەر مەلا حسێن و محەمەد موسا هەردوو قوتابیێن گەلەك د زیرەك و چەلەنگ بین و هوزانێن كوردی ل ناڤ گورەپانا قوتابخانێ دخواندن و ئەم دگەل ئێكەتیا قوتابیێن كوردستانێ هاتبین ڕیكخستن و شەهید ڕێبەر مەلا حسێن بەرپرسێ مە یێ نهێنی بوو و هەر وەسا ل ئەوی دەمی مە وەكو ئەندامێن ئێكەتیا قوتابیێن قوردستانێ و دگەل ئێكەتیا قوتابیێن ئیراقێ هەڤڕكی و ل هەمەبری ئێك دڕاوەستان و گەلەك جاران شەڕ و جڕە دناڤبەرا مە و ئەوان دا پەیدا دبوو. بەلێ ب مخابنیڤە ئەوبی شەهید ڕیبەر مەلا حسێن ژلایێ ڕەشەكێن ئەمنا زاخۆڤە هات گرتن و ل شەڤا 23/4/1975ی ل ئاڤاهیێ ئەمنا زاخۆ هات شەهیدكرن و هەڤال محەمەد موسا خۆە قورتالكر و قەستا ناڤ رێزێن شۆڕەشا 26ی گولانێ كرن وكار و چالاكیێن مە هاتن ڕاوەستاندن. هەر وەسا ئەز ژ لایێ ئەمنا زاحۆڤە هاتم بنچاڤكرن و ئەز نەچاربووم ئەز چووم بۆ دهوكێ ل ئامادەهیا پێشەسازی من بەردەوامی ب خواندنێ دا. پشتی من قوناغا ئامادەیی ل دهوكێ ب دوماهیك ئینا. هەر وەسا برایێ من حكمەت حەسو ئێك ژ ئەندامێن چالاك دگەل هەڤال خەبیب كەلەش پێكڤە دخواندن و كارێ ڕێكخستنێ دكرن. ل دەمێ شۆڕەشا ئەیلۆلێ ل سالا 1974ی دەستپێكری برایێ من حكمەت حەسو چوو بۆ مەكتەبا سیاسی و كو ل ئەوی دەمێ پەیوەندیێن وی و دگەل سەیدا سالح یوسڤی هەبین. ل ئەوی دەمی سەركردایەتیا شۆڕەشێ بڕیاردا برایێ من حكمەت حسو ببت ڕیڤەبەرێ ناحیا ئاسهێ و ل ناڤ شۆڕەشێ دەست ب كاربی. هەر وەسا برایێ من یێ دیتر ب ناڤێ عەزەدین حەسو كادرێ تایبەت دگەل كاك عەبدولا سالح و جاسم جاسم كارێ پارتایەتیێ و پاراستنێ ئەنجام ددان. ل هەیڤا ئەیلۆنا سالا 1974ی و ل دویڤ بڕیارا سەركردایەتیا شوڕەشێ برایێ من عەزەدین حەسو و دگەل چەند كادرێن دیتر بۆ ڕۆژئاڤایێ كوردستانێ چون و ل دەڤەرا باژێرێ قامیشلو و دێركێ و هەتا دەڤەرا تل كوچەر دەست ب كارێ ڕیكخستنا نهێنی كرن و جهێ سەرەكی یێ كارێ وان ل گوندێ تل كوچەر بی و چالاكیەكا گرنگ ل سەر سنوری ل دەڤەرا ڕەبیعە ل دژی حكومەتا ئیراقێ ئەنجامدان. حكومەتا ئیراقێ ب ئەنجامدانا ئەڤێ چالاكیێ گەلەك پێ هەڕشی و ژ حكومەتا سوری تورەبی و كو ئەو چالاكیە هاتی ئەنجامدان. ل دویڤ پێشنیارا خكومەتا ئیراقێ و بریارا حكومەتا سورێ و مەفرەزەیەكا هەڤپشك ژ ئەمن و ئیستخباراتێ هاتن پێكئینان و لێگەڕیان ل ئەوان گوندێن ل سەر سنوری یێن ئیراقێ و سوری ئەنجامدان. د ئەوێ لێگەریانێ دا هەژمارا چواردە كەسان كو ئێك ژئەوان برایێ من عەزەدین حەسو بوو و ڕادەستی حكومەتا ئیراقێ كرن. هەر وەسا گەنجەك ب ناڤێ عیسا خەلكێ گوندێ هاروینا ئەوژی گرتن و ئێك خەلكێ گوندێن سوری گوت: ئەڤە كوڕێ منە و ئەو گەنجە ب تنێ هات ئازادكرن. ئەڤ هەر چواردە كەسێن دیتر ڕادەستی حكومەتا ئیراقێ كرن و ل باژێڕێ مووسل زیندانكرن. پشتی ڤەكولین و ئەشكەنجەدانەكا دژوار دگەل ئەوان هاتی كرن بڕیارا سێدارەدانێ بۆ ئەوان دەرچوو. ئەوبی ل شەڤا 27/28/4/1974ی حەفت كەس هاتن سێدارەدان و حەفت هاتن حكومكرن. كو بەرایێ من عەزەدین حەسو ئێك ژ ئەوان كەسان بی كو هاتی سێدارەدان. هەر دەربارەیی پسمامێ من محو حەمو ل سالا 1961 ی هەتا سالا 1962ی ل باژێرێ مووسل دگەل عیسێ سوار پێكڤە دزیندانێ ڤە بین. ڤێجا دەمێ خودێ ژێ ڕازی عیسێ هاتی بۆ دەڤەرێ و مالا پسمامێ من ل گوندێ بێزهێ بی بارەگایێ تایبەت یێ عیسێ و پسمامێ من محو حەمو كەسەكی ناندەهـ و ئەندامەكی چالاك بی. ل سالا 1967ی دگەل هێزا هەلگورد بوو پێشمەرگە و پلەیا وی ئامر فەسیل هەتا سالا 1975ی بەردەوام بی. و پشتی نسكویا شورشەشا ئەیلۆنا مەزن و دەستپێكرنا چریسكا شۆڕەشا 26ی گولانا پێشكەفتنخواز پسمامێ من محو حەمو وەك بەرپرسەكی هێلا ڕێكخستنێ ب كادرێ پارتی مەلا حسین ڤە گرێدایی بی. پشتی شەهیدبونا ڕیبەر مەلا حسێن پسمامێ من محو حەمو ژلایێ ئەمنا زاخۆڤە هات گرتن و بۆ مەنزوما شیمالی ل باژێڕێ كەركوكێ هات ڤەگوهاستن و بۆ ماوێ سال و نیڤا بێ سەر و شوین بی. پشتی ژ زیندانێ هاتی ئازادكرن پسمامێ من ڕابی مالا خۆە ژ گوندێ بێزهێ بۆ باژێڕێ زاخۆ ڤەگوهاست و ل تاخێ كێستە ئاكنجی بوو. هەر وەسا ئەوی و كەسەك دیتر ب ناڤێ عریف سالح ب هەڤپشكاتیی دوكانەك یا بەقالیێ ل بازاڕێ سویكا دێرێ ڤەكرن. پسمامێ من بەردەوام بی ل سەر كارێ خۆە یێ ڕینجبەریێ ئەوبی ڕەشەكێن ئەمنی ل بەر دوكانا وی و هەر پێكسەر دەستەسەركرن و برن و بێ سەر شوینكرن هەتا پشتی چەند ڕۆژەكان كەلەخێ وی ل گوندێ قارقاراڤا ژلایێ خەلكێ دەڤەرێ ڤە هات دیتن و حكومەتا ئیراقی كەلەخێ وی بۆ نەخوشخانا باژێرێ مووسل كرن و ئەوبی ژلایێ باژێرڤانیێ ڤە ل ناڤ گورستانا باژێڕێ مووسل هات ڤەشارتن. دەمێ مە پرسیارا پسمامێ خۆە ژ حكومەتێ كرن و هندەكا گوت نمە بەری چەند ڕۆژەكان باژێڕڤانیا مووسلێ كەلەخەك یێ ل ناڤ گورستانێ ڤەشارتی. دەمێ كەس و كمارێن مە چوین بۆ نەخوشخانێ ئەوبوو كو ل ڕۆژا 18/6/1979ی ڕاپورتا نوشداری یا داد نڤیسی بی ئەڤە ب گولەیێن ئاگری هاتیە كوشتن. هەلبەت دەمێ ئەز ڕێكخستیێ نهێنی یێ پارتی دیموكراتی كوردستان و پەیوەندیا من تایبەت ب مەلاحسێن ڤە گرێدایی بوو و من كارێ گەهاندنا پوستەیێن ڕیكخستنێ ژ باژێرێ زاخۆ بۆ باژێڕێن سێمێلێ و باژێرێ دهوكێ و باژێرێ هەولێرێ و مووسلێ دگەهاندن ژبەر كو ل ئەوی دەمێ ژیێ من بچووك بوو و زالگەهێن عەسكەری چ هزر ژمن نەدكرن. ئەوبی من بریار دا ئەز قەستا ناڤ ڕێزێن شۆڕەشا گولانێ بكم من ئەڤ چەندە گوتە برایێ خۆە حاجی ئەز دێ چم ناف شوڕەشێ دا تو ب زانی؟ برایێ من حاجی گوت: برا نەچە دێ مە ل توپەكێ دی و حكومەت دێ مە هەمیان گرن و مالێ ل مە وێران كن. برایێ من حاجی ئەڤ چەندە قەبیل نەكر ئەز بۆ ناف شورەشێ بچم ، ئەز نەچار بیم و ئەز چووم دەف خودێ ژێ ڕازی مەلا حسێن بێزهی و من گوتێ مام: من بریاڕا خۆە یا دایی ئەز دێ قەستا ناڤ شۆرەشێ كم. مەلا حسێن گوت: برازا تو هێشتا بچویكی و نەشێ پێشمەرگایەتیێ بكی و دێ گەلەك ماندیبی. من گوتێ مام: ئەزیێ بێ زار بیم و دێ حكومەت هەر من گرن ڤێجا ئەز دێ ژ باژێڕی دەركەڤم و قەستا ناڤ شۆڕەشێ كم. مەلا حسێن گوت ئانكو تو دێ هەر چی؟ من گوتێ: بەلێ هەر ئەز دێ چم.