مامۆستایێن مە نەشیان ل گەل مە بهێن، چونكی مامۆستا بوون و ب چەك و ڕەخت ڤە پێشمەرگە بوون
دیدار: رەمەزان دەشتمری / زاخۆ
5 – 5
ئەڤە ناڤی بریندارانە عەلی قادو بەرپرسی ریكخراوا رینجبەران و ئیسمایل سێڤو جیگری ریكخراوی و عەبدولعەزیز ئیسماعیل كادرێ ریكخراوێ و پیشمەرگە محەمەد سالح حاجی و رەشید تەتەر و عەبدوللا یاسین ومحمد سێڤدین و ئامر مەفرەزە مغاویر شیلانی، و ببورن ناڤین هندەكا لبیرا من نەماینە، پشتی سری هاتیە ستاندن چەك وعیتادەكی زور كەتە دەستی پیشمەرگەی ومە خوە ژ رەبیی ڤەكێشا و بەرەف ئاڤا گویزی و زاویتی ڤە چووین، و بەلی ژبەر كو مە گەلەك بریندار هەبین وحالەتی چار ژوانا جیگیر نەبی و گەریانا هەلیكوپترا ل ئەسمانی دەڤەرێ ودابەزینا عەسكەری ل سەری سناتی وگوندی دێراشیشێ ئەم نەچاربین خوە هشاردین لبنی ئاڤا گویزی هەتا ئیڤارەكا درەنگ، مە برینداری خوەراكرن و ئەم چوون زوما بركا عەڤدالی وی شەڤی ئەم ل زوما بركێ ماین وبریندار مان نەدەرمان كری، خەلكی زومی گەلەك ریز ل مە گرتن و سپیدی زوی خوارن دامەو دەوار بومە گرتن وبرینداری مە لی سیار كرن، ونیڤرو ئەم گەهاندن بارەگای پیشمەرگەی ل حەفتەنینێ ولیژنا زاخۆ دو چەكدارێن پەكەكێ ئەم دەرمانكرین هەتا لیژنا زاخۆ، دختور سەربەست بو مە هنارت وئەم دەرمانكرین وپشتی حەفتیەكێ ئەم ڤەگوهاستین بارەگای لیژنا زاخۆ لگەلیێ هارینا هەتا كو ئەم ساخ بین، بەس ئیسماعیل سێڤو بتنی هنارتە ئیرانی ژبەر گرانیا برینا وی. پشتی بورینا دوو هەیڤا جارەكادی ئەم ب ئەركی خوە یی پیشمەرگایەتی رابین مەبەردەوامی دا كاروچالاكیێن لەشكری، ئەو بوو دەستەیا كارگێری یا ڕیكخراوێ ل گەل بەرپرسێ سریا /3یا حزبا شیوعی كۆمبونەك كر و لیژنەیەك پیك ئینا بو بەریخوەدانا ڕەبیا گرداهولی ئەوا دكەڤیت ڕۆژئاڤایێ ناحیا باتیفا، و پشتی ئەو ڕەبیە هاتە دیتن ل شەڤا 12/8/1985ی ل سعەت ئیكی شەڤ ژسی ئالیان ڤە هێرشی سەر رەبیێ هاتە كرن، بچەكی سڤك و ئاربیجی یا ول دەمەكی كورت دا پیشمەرگە چوونە دناڤ رەبیێ دا و هندی دناڤ رەبیێ دا هاتنە كوشتن و برینداركرن، ییت ماین ساخ ژی هەمی رەڤین و قەستا ناڤ باتیفا كرن، ئەڤەو پشتی دیاربی بو دوژمنی كو رەبیە هاتە ستاندن ژ لیوا باتیفا ب توپاو راجیما دەڤەر بۆمبە بارانكرن، وبەلی ب مخابنی ڤە دڤی چالاكیی دا چار پیشمەرگین ریكخراوا رینجبەران وپیشمەرگەكی حزبا شیوعی بریندار بوون، وئەڤە ژی ناڤین وانن-عەلی قادو بەرپرسێ ریكخراوێ وعەبدولعەزیز ئیسماعیل كادری ریكخراوی سالح ئەحمد ئامرمەفرەزە وسالح میرزا پیشمەرگە وپیشمەرگەكی حزبا شیوعی بریندار بوو و هەڤالا ئەم برین گوندی بیغەباری وسپیدی دختور هات و ئەم دەرمان كرین، وپاشی ژویری ئەم برین گوندی باگولاتكی هەتا ئەم ساخ بووین .
دیسان ل دەسپێكا سالا 1987ی ئەم داچین واجبی ل دەڤەرا لێهفی ئیڤارەكا درەنگ ئەم گەهشتن گوندی تلاكرو مە ئیزگێ دەنگێ كوردستانێ ڤەكر، و بەری دەنگۆباسا گوت ئەدریس بارزانی ئەمری خودی كرو وی شەڤێ كەسەكێ ژمە شیڤ نەخوار و ئەم گرین مە نەزانی دی چكەین، وسوحارێ دیسا مە تیشت نەخوار ئەم چوون هشاری هەتا ئیڤاری ئەم چوون گوندی تەمەرئاڤا، و روژا پاشتر چوون چەمی مەسولمەتێ ئەم گەرهان ل دەڤەری هەتا روژائەینی 6/2/ 1987 پۆستەك ژ دەستەیا تەفتیشێ ل بارەگای لیژنا ناوچا زاخۆ بو مە هات وتیدا نڤیسی بوو بزوترین دەم بەرپرس وجیگر و كادرێ ریكخراوێ بگەهنە بارەگایێ لیژنا ناوچا زاخۆ، مە ژی كۆمبونەك دگەل پیشمەرگەی كر ومە گوت وان هشیاربن ودئامادەباشیێ دابن و ئەم بو لیژنا زاخۆ چووین، دكتور جەرگیس وزەعیم عەلی وهشیار زیباری دگەل مە كۆمبوون، وپاشی زەعیم عەلی سەرەخوشی ل مە كرو گوت ئەدریس بارزانی ژناڤ مە باركر و چوو ئیدی نازڤریت، وچوونا وی خەمەكا گرانە بو مە و ڤالاهیەكا مەزن ژی ل پشت خوە هێلا، ودڤیت ئەم نەهێلین كەیفا دوژمنان ب مە بهێت ئەڤجا ل سەر وە پێدڤییە هوین زەندوباسكێت خوە هلدن وەكی شێرا ب سەر دوژمنی دا هەرن، وچالاكیێن لەشكری ئەنجام دەن، و مە ژی سوزدا كو یا ژدەستێ مە بهێت تەخسیریێ نەكەین. هەروەسا گوت مە بڕیارا یا دای كو تە و ئیسمایل سێڤوی ڤەگوهیزین لیژنا ناوچا شیخان كو تو ب سیفەت ئەندام لیژنە وئیسماعیل وەك بەرپرسێ ریكخراوێ، ومە خاتر خواست وئەم چوون گەهشتن ریكخراوی ل گوندی بێزهێ، وروژا پاشتر شەمبی ل 7/2/ 1987 ئەم چوون بو لێدانا رەبیین هنداڤ گوندی ئاسهێ، بەلێ ژ بەر بارینا بەفری وخرابیا رەوشا سەقای مە دەلیڤەیا خوە نەدیت و ئەم زڤرین ڤە گوندی بێزهێ، وروژا پاشترئیك شەمبی ل 8/2 بشەڤ ئەم چوون بو بەریخوەدانا رەبیا هنداڤ گوندێ دەشتمرێ وشەڤەكا زور تاری بی وباران ژی دهات دەوروبەرین رەبیی هەمی ئەلغام كری بوون، ومەئەلغام ڕاكرن ودوبارە ئەم زڤرین بارەگای ل گوندی بێزهێ ل سپێدەیا روژا دووشەمی 9/2/ 1987 مە پۆستەك بو لیژنێ هنارت ومە ب رەوشێ ئاگەهدار كرن، وهەر وی روژی ئەڤ ریكخراوین لەشكری گەهشتن دەف مەو پلانا لێدانا رەبیی هاتە دارشتن. ریكخراوێن پشكدار ئەڤە بوون ریكخراوا ڕێنجبەران و خەبات و سەربەستی و خانی یێن سەر ب لیژنا ناوچا زاخۆ ڤە. ئەو بوو بشەڤ ئەم ژگوندی بێزهی دەركەتن، ئەم چوون بۆ لێدانا ڕەبیێ ل دەمژمێر دوازدەی شەڤ مە چالاكی ئەنجام دا ورەبیە هاتە ستاندن. بەلی بخابنی ڤەجیگری ریكخراوا رینجبەران ئیسماعیل سێڤو ب دووگولەیان هاتە هنگافتن وشەهیدبی ودگەل بەرپرسی مەفرەزی خەلیل شینو وهەروەسا چوار پێشمەرگە ژی بریندار بوون. عەبدولعەزیز ئیسماعیل كادری ریكخراوا رینجبەران و ئیسماعیل پەرەخی ورەشید عەلی تەمەر ئاڤای ول سپێدەیا روژا سێشەمبی 10/2/ 1987 جەنازێ هەردوو شەهیدان مە گەهاندن گوندی چەمتری -شەهید ئیسماعیل سێڤو- ل گورستانا گوندێ پیرەكا هاتە ڤەشارتن و-شەهید- خلیل شینو ل گورستانا گوندێ چەمتڕی. ئەڤەو ل پشتی ڤی چالاكیێ وپشتی ڕاگەهاندنا بڕیارین دەستەیا تەفتیشێ ل سالا1987ی ئەز ژڕیكخراوا ڕینجبەران بو ڕیكخراوا عەینزالا وەك جێگرێ ڕیكخراوێ هاتمە ڤەگوهاستن، و پاشی بو ریكخراوا خەبات وئەز بەردەوام بووم ل سەر خەباتی هەتا ئەنفالین رەش سالا1988ی، دەمی رژیما ئیراقێ و دگەل شاهێ گوربەگور دشەری خوە یی هەشت سالی دا پیكهاتین ل هەمان سالی ل هەیڤا تەباخی هیرشی سەر كوردستانی ودەڤەرین رزگاركری كرو حشك تیكدا سوتن ودەڤەر ب چەكی كێمیاوی بومبەبارانكر و خەلكەك زور كەتن دناڤ دەستێن دوژمنی و زەلام بێ سەراشوینكرن و زاڕوك ژن و دانعەمر رەوانەی دەشتا هەولێرێ ل كومەلگەها جەژنیكان و بەحركی كرن. هەروەسا خەلكەك دی بەرەف سنورا وكوردستانا باكور ڤە چوون و ل كەمپێن ئامەد و مێردین و موشێ ئاكنجی بین. و مە ژی ول گەل خەلكەكی دی ب هەرحالێ هەیی ل دەڤەرێ خۆە پاراست وهشاردا هەتا عەفو هاتە دان ژبەركو خیزان وزاروكین مە كەفتن دەستی دوژمنی، هەتا سەرهلدانا بهارا سالا 1991ی ل ئیڤارا 13/3 ل دەركار عەجەم مە سەرهلدان دەستپیكرو ناحیا دەركاری و كومەلگەه و گوندین دەوروبەر هەمی هاتنە رزگاركرن، وی شەڤی بایی باژیری زاخودا ژی هاتە رزگاركرن مللەت ژبن زولم و زورداریێ ڕزگاربی، پشتی سەرهلدانی ل سەر راسپاردا جەنابی سەروك مەسعود بارزانی بارەگا و كەرتین لەشكری هاتنە ڤەكرن، ئەز بیم كادر دگەل ل هیزا گارە لكەرتی دەركاری دگەل فەرماندە عەلی قادو و مە دەست ب ڕیكخستنا خەلكی كر، بو ناڤ ریزی پارتی دیموكراتی كوردستان هەتا سالا 2001ی من بڕیاردا دكەرتی پەروەردی دا وەك مامۆستا كار بكەم، و هەلبەت هیڤی و ئومێدێن من ئەوبون. لەوا من كاری ماموستایێ كر هەتا سالا 2013ی وپاشی ئەزوەك ڕیڤەبەر ل قوتابخانا سنور ل سەنتەرێ ناحیا دەركار عەجەم، هاتم دامەزراندن وتا نوكەبەردەوامم و خزمەتا زانست و زانینێ وخەلكی كومەلگەها خوە دكەم، وئەز زور سوپاسیا ڕوژناما ئەڤرو دكەم بو ئەڤێ دیدارا دگەل من سازكری.
چالاكیێن لەشكری ئەوێن كادرێ شۆڕەشا 26ی گولانێ عەبدولعەزیز ئیسماعیل مالا عەجەمێ پشكداری تێدا كرین:ـ
1- ل شەڤا 24/12/1982ی ستاندن و ڕاكرنا ڕەبیا شێخ مەما ل بنێ مەتارێ بامەرنێ و دئەڤێ چالاكیێ دا پێشمەرگە عەمەر ئەحمەد كەرنەیی هات شەهیدكرن.
2- ل سالا 1982 لێدانا بارەگایێ ئەمنا بەعسیان ل نا سەنتەرێ ناحیا بامەرنێ.
3- ل سالا 1982ی توپبارانكرنا مەتارێ عەسكەری ل ناحیا بامەرنمێ.
4- ل سالا 1982ی بەرسینگرتنا هێرشا عەسكەرێ حكومەتا ئیراقێ بۆ سەر گوندێ كوڤلی ل سنورێ ناحیا مانگێشكێ ڤە.
5- ل سالا 1982 لێدانا ڕەبیا ل هنداڤی گوندێ سەرسیلافكێ.
6- ل ئێڤاریا ڕۆژا 20/3/1982 گوللەبارانكرنا فەوجا عەسكەری ل كومەلگەها هیزاوا.
7- ل سالا 1982ی ب چەكێ توپا (120) ملم توپبارانكرنا بارەگایێ فرقا عەسكەری ل زاخۆ.
8- ل سال1983ی دانانا بوسەیەكێ ل سەر جادا گشتی ل تەنشت گوندێ مەلا عەرەبێ.
9- ل سالا ڕاكرنا ڕەبیا گرێ گەفشیێ ل هنداڤی گوندێ شەرانشێ.
10- ل سالا 1983ی دانانا بوسەیەكێ ل سەر جادا گشتی ل تەنشت گوندێ مەمانێ.
11- ل سالا 1983ی لێدانا ڕەبیا چیا دێركی ل هنداڤی كومەلگەها باگێرا.
12- ل سالا 1984ی بەرسینگرتنا هێرشا عەسكەرێ حكومەتا ئیراقێ بۆ سەر گوندێ سەركو و ئەڤ هیرشە ب زەند و باسكێن پێشمەرگەیی هات پاشڤەزڤڕاندن.
13- ل سالا 1983 دانانا بوسەیەكێ ل سەر جادا گشتی ل تەنشت گوندێ مەمامێ ل دەڤەرا ناحیا مانگێشكێ.
14- ل سالا 1983ی لێدانا ڕەبیا ل هنداڤی گوندێ بێسفكێ ل ناحیا مانگێشكێ.
15- ل سالا 1983ی ب توپا (120)ملم توبارانكرنا بارەگایێ لیوا عەسكەری ل ناڤ سەنتەرێ باژێرێ دهوكێ.
16- ل ڕۆژا 22/8/1984ی بەرسینگرتنتا عەسكەری و فەوجێن جاشان ل گوندێ ناڤشكێ و ئەڤێ هیشێ بۆ سەر بارەگایێ لیژنا ناوچا دهوك و زاخۆ هاتبی ئەڤی شەری بۆ ماوێ حەفت ڕوژا ڤەكێشا.
17- ل ڕۆژا 9/8/1984ی دانانا بوسەیەكێ ل سەر پرا سادەیی نێزیكی گوندێ دویلیا ل سەر جادا گشتی دناڤبەرا ناحیا مانگێكێ و گوندێ حوچاڤادە و دئەڤێ چالاكیێ دا پێشمەرگەیێ قەهرەمان دلوڤان كەمەكێ هات شەهیدكرن.
18- ل سالا 1984ی دانانا بوسەیەكێ ل سەر جادا گشتی ل نێزیكی گوندێ بانەسورا.
19- ل ڕۆژا 13/10/1983ی بەرسینگرتنا هێرشا عەسكەری بۆ سەر گوندێ زێوكێ و مێرگەسورا و د ئەڤی شەڕی دا پێشمەرگەیێ قەهرەمان ئیسماعیل مچولی هات شەهیدكرن و سێزدە پێشمەرگەیێن دیتر بریندار بوون.
20- ل سالا 1984 بەریسنگرتنا هێرشا عەسكەری ل دەڤەرتا لێفێ.
21- ل شەڤا 30/5/1985ی ڕاكرن و ستاندنا بارەگایێ سریا عەسكەری ل هنداڤی گوندێ سەناتێ و د ئەڤێ چالاكیێ دا یازدە پێشمەرگە بریندار بوون.
22- ل شەرڤا 12/5/1985ی ڕاكرنا ڕەبیا عەسكەری ل گرێ گرداهولی ل تەنشتا ناحیا باتیفا.
23- ل سالا 1983ی لێدانا ڕەبیا عەسكەری ل تەنشت گوندێ گرزێوكی.
24- ل ڕۆژا 19/1/1984ی بەرسینگرتنا هێرشا عەسكەری بۆ سەر گوندێ لیفو و شەرێ بەرخوەدانێ و كولان كولان هاتكرن.
25- ل سالا 1985ی لێدانا ڕەبیەكا عەسكەری ل گەلیێ زاخۆ.
26- ل ڕۆژا 15/6/1985ی ڕزگاركرنا ناحیا مانگێشكێ.
27- ل سالا 1984ی راكرنا ڕەبیا دوازدە ملانێ ل هنداڤی گوندێ چەمسیرمو.
28- دانانا بوسەیەكێ ل بنێ گوندێ بوسەلێ و تێكشكاندنا چەند ترومبێلێن عەسكەری.
29- ل شەڤا 20/3/1985ی ڕاكرنا بارەگایێ سریا گورستانا حەساسی ل تەنشت گوندێ ئاڤگەنیێ.
30- ل شەڤا 23/4/1987ی بەرسیگرتنا هێرشا عەسكەری و جاشا نبۆ سەر گوندێ ملهمبانێ و گوندێ ڕاسعەینێ ل دەوڤەرا ناحیا ماەنگێشكێ.
31- ل لاڕۆژا 4/5/1987ی بەرسینگرتنا هێرشال عەسكەری و جاشا بۆ سەر گوزندێ زێوكێ و مێرگەسورا و د ئەڤی شەری دا پێشمەرگەیێ قەهرەمان سەگڤان ئیسماعیل هات شەهیدكرن.
32- ل سالا 1985ی توپباركرنا فرقا زاخۆ ب چەكێ توپا (20) ملم هات گولەبارانكرن.
33- ل سالا 1985ی دانانا بوسەیەكە ل سەر جادا گشتی ل بنێ كومەلگەها بێرسڤی.
34- ل سالا 1985ی لێدانا ڕەبیەكا عەسكەوری ل هنداڤی كومەلگەها هیزاوا.
35- ل سالا 1985ی توپبارانكرنا فەوجا عەسكەری ل گوندێ دەشتكا چیێ ل ناحیا باتیقا.
36- ل سالا 1986ی توپبارانكرنا بارەگایێ فەوجا عەسكەری ل گوندێ دەشتەتەخێ.
37- ل ڕۆژا 23/5/1985ی دانانا بوسەیەكێ ل سەر جادا ملا ڕەدێ ل هنداڤی گوندێ نزورێ وپێشمەرگەیێ قەهرەمان ئاڤدەل سندی هات شەهیدكرن.
38- ل سالا 1986ی ب چەكی توپا (120)ملم توبارانكرنا بارەگایێ لیوا باتیفا.
39- ل شەڤا 9/2/1987ی لێدانا ڕەبیا گرێ شێخ ل هنداڤی گوندێ دەشتمرێ و د ئەڤێ چالاكیێ داج ێگرێ ڕیكخراوا ڕینجبەران پێشمەرگەیی قەهرەمان ئیسماعیل سێڤو و ئامر مەفرەزێ پێمەرگەیی خەلیل شینو مچولی هاتن شەهیدكرن و پێنج پێشمەرگەیێن دیتر هاتن برینداركرن.
40- ل سالا 1988ی ڕاكرنا فەوجا شەرانشێ یا سەر ب ناحیا دەركار عەجەم ڤە.