مایتێكرنێن ده‌ره‌كى و خوه‌نیشادانێن ئیرانێ
خالد ئه‌حمه‌د بادى
ئیران مایتێكرنان د هه‌مى وه‌لاتان دا دكه‌ت چ یێن رۆژئاڤایى و چ یێن رۆژهه‌لاتى و وه‌لاتێن هه‌رێمى و ئاسیه‌وى و ل دووڤ ژێده‌رێن جودا ئیران گۆژمێن مه‌زنێن پاران خه‌رج دكه‌ت ژبۆ شیعه‌كرنا جیهانێ و وه‌سا هزر دكه‌ت دێ ئیران و خودانێن عه‌مامان شیێن هه‌مى جیهانێ كه‌نه دبن كونترۆلا خوه‌ڤه و ئه‌و بخوه ئیران یا چاوایه كو ئه‌و شێوه و وێنێ رژێما ئیرانێ نیشا جیهانێ دده‌ت ب رێیا راگه‌هاندنه‌كا دره‌و و سه‌ردابر و وه‌سا دده‌ته خۆیاكرن كو دادپه‌روه‌رى و ئارامى و ئێمناهى و راستى و ..هتد. كو ل وه‌لاتێ ئیرانێ هه‌یه لێ به‌روڤاژى وێ چه‌ندێ یه كو ب تنێ زولم و سته‌م و نه دادپه‌روه‌رى و مه‌زهه‌بیه‌ت و نه مه‌شرۆعیه‌ت و گرتن و زیندان و كوشتن و سێداره‌دان و جوداهى و زنجیره‌كا درێژ یا خرابكاریان ل ئیرانێ هه‌یه، ئانكو ل ناڤخوه‌یا ئیرانێ, ئیران و رژێما خودانێن عه‌مامان یان رۆله‌كێ ئێكجار مه‌زن ل ده‌ڤه‌رێ دگێریت و یا یاریان ب ئاگرى دكه‌ت و یا هه‌ولدانێن مه‌زن دكه‌ت ژبۆ بده‌ستڤه‌ئینانا چه‌كێ ناڤۆكى و گه‌ر جڤاكێ نێڤده‌وله‌تى رێ دایێ كو چه‌كێ ناڤبرى بده‌ستڤه بینیت، ئێكسه‌ر دێ جیهانێ بنبركه‌ت و برینیت و دێ سیاسه‌تا خوه یا ترسناك سه‌پینیت، ئه‌و ژى ڤالاكرنا جیهانێ ژ یێن نه‌شیعى ئانكو ئه‌و به‌رنامێ هه‌یى كو شیعه‌كرنا جیهانێ دێ سه‌پینست ل سه‌ر هه‌مى ملله‌ت و وه‌لاتان كو ب راستى ئه‌و به‌رنامه ئه‌وه كو مێشكێ تاكان دشوون ب هزرێن كه‌ڤن و ب تنێ دێ میمۆریێ وان داگرن ب تنێ ب هزر و بۆچوونێن شیعاتیێ كو ب راستى ئه‌و سیاسه‌تێن ئیرانێ كارتێكرنه‌كا مه‌زن دێ كه‌ته سه‌ر ده‌ڤه‌رێ ب شێوه‌كێ گشتى و ئیرانێ ده‌ست ژ ملله‌تێ خوه به‌ردایه و خوه مژوولى ملله‌ت و ده‌وله‌تێن دى دكه‌ت مینا گۆتنا زانا و جڤاكناسێ ناڤدارێ بیانى (ماكس ویبه‌ر) دبێژیت (ئه‌گه‌ر هه‌ر ده‌ستهه‌لاتداره‌كێ نه‌شیا مه‌شرۆعیه‌تا ده‌ستهه‌لاتێ خوه بپارێزیت، كو ب رێیا سه‌ربۆران ده‌ستهه‌لاتێ خوه شیانێن خوه بۆ خه‌لكى بده‌ته قه‌بوولكرن، یانژى خه‌لكى باوه‌رى ب ده‌ستهه‌لات و كه‌سایه‌تیا وى نه‌هێت، ل وى ده‌مى دێ ناچاربیت كو ملله‌ت و گه‌لێ خوه ب تشته‌كێ دى ڤه مژوول بكه‌ت و تشته‌كێ نوو بكه‌ته د قادا سیاسیا ده‌ڤه‌رێ دا و خه‌لكى پێڤه مژوول بكه‌ت و پێڤه گرێده‌ت و باوه‌ریێ بده‌ته ده‌ستهه‌لاتت خوه)، بۆ نموونه ل وه‌لاتێ ئیرانێ ل سه‌رده‌مێ ده‌ستهه‌لاتێ (شاه اسماعیل صفوى) نه شیا حوكمێ خوه ب خه‌لكێ خوه بده‌ته قه‌بوولكرن و باوه‌رى ژده‌ست دا، رابوو هزر و پرسێن شیعیاتیێ به‌ردانه د ناڤ گه‌لێ خوه دا، و باوه‌ریا وان ب مه‌زهه‌بێ شیعییه‌تێ ب هێزكر و هه‌روه‌سا ده‌ستهه‌لاتا خوه ژى ب هێز و قاهیم و خورستى كر. نوكه و ل ڤى سه‌رده‌مى وه‌لاتێ ئیرانێ دهێته نیاسین ب كۆمارا ئیسلامى ئیران و ده‌ستهه‌لاتێ وێ ئیسلامى یه و مه‌زهه‌ب شیعى و دهێته برێڤه‌برن ژلایێ خودانێن عه‌ماما و مه‌رجه‌عێن شیعى ڤه مینا ئه‌صفه‌هانى و سیستانى و باقرى و سه‌درى ڤه و ..هتد. و ئیران كه‌فتیه د شاشیه‌كا سیاسى یا مه‌زن دا كو به‌رهنگارى یا جڤاكێ نێڤده‌وله‌تى دكه‌ت و خه‌لكێ خوه و ملله‌تێ خوه خستیه د قه‌یرانه‌كا مه‌زن یا ئابوورى دا كو ل دووڤ ژێده‌رێن میدیایى ژ به‌ر ڤان ره‌فتاران پارێ ئیرانێ به‌رامبه‌ر دۆلارێ ئه‌مریكى ئێكجار شكه‌ستى یه و هه‌ر وه‌سا ب سه‌دان به‌لكو ب هزاران كارگه‌ه و ده‌زگه‌ه یێن بازرگانى و پێشه‌سازى هاتینه گرتن و راوه‌ستاندن. و ژبه‌ر ڤان ئه‌گه‌رێن مه ل سه‌رى به‌حس كرین خوه‌نیشادانێن به‌رده‌وام ل ئیرانێ دهێنه ئه‌نجامدان و دێ دبه‌رده‌وام بن.
