مه چ گۆت.. و وارتیڤى چاوا شێواند؟
عه‌مه‌ر سندى
به‌رى چه‌نده‌كێ هه‌ڤاله‌كێ په‌یوه‌ندى ب من كر و گۆت: هه‌كه تو ل مال بى، وه‌ره فلان جهى ته‌له‌ڤزیۆنا waar tv دێ ئێته وێرێ و دێ پرۆگرامه‌كێ ل سه‌ر كوردێن ئورۆپا به‌رهه‌ڤكه‌ت، من گۆتێ: گه‌له‌ك باشه، چونكى ژ مێژه من دڤیا گۆتاره‌كێ ل سه‌ر هنه‌ك ئارێشه‌یێن كوردێن دیاسپۆرا ب تایبه‌تى په‌رته‌وازیاوان بنڤیسم، پاشێ من گۆته براده‌رێ خو: وان گۆتیه وه پرۆگرام ب دروستى ل سه‌ر چیه؟ گۆتى: نه‌خێر نه‌گۆتیه مه درێژناكم ئه‌ز چوومه جهێ ده‌ستنیشانكرى، چه‌ند براده‌ره‌كێن دی ژى یێن ل وێرێ به‌رهه‌ڤ بووین، من گۆت باشه هه‌ما ل جهێ گۆتارێ ب رێیا ته‌له‌ڤزیۆنێ دێ ئارێشه و ده‌رده‌سه‌ریێن كوردێن دیاسپۆرا ئینم زمان. گه‌له‌ك پێ نه‌چوو مێزه دكم ستاڤێ كارى هات، ئه‌ڤه كاك وارڤینه، هه‌لبه‌ت هێشتا 200 مێتران ژ مه دوور ب ده‌نگه‌كى هه‌رى بلند گازى كره‌مه موختارێ وه‌كیه؟ كى ل ڤێره موختاره؟) یێ ب هه‌مى هێزا خوه دبه‌زه و به‌ر ب مه ڤه دئێت وكامیره‌مان ژى نه‌چاره ل گه‌ل وى ببه‌زه …گه‌هشته نك مه و سلاڤ كر من هزر كر وه‌كو ئه‌ته‌كێته‌كى میدیاى به‌رى هه‌ر تشته‌كێ، وێ خوه بده نیاسین ل گه‌ل ئه‌شكه‌ره‌كرنا ناڤێ وى كه‌نالێ لێ كاردكه و ناڤێ پرۆگرامێ وى وئارمانجا وى ژ دیدارێ ل گه‌ل مه‌دا، ئه‌ڤه ئه‌ته‌كێته‌كه عورفه‌ك میدیاییه، ئه‌وێ دكه‌ڤیته جیهانا راگه‌هاندن و مه‌دیایێ هه‌ر ل رۆژا ئێكه‌مین ڤێ ئیكێ دزانه. ئه‌ڤێ هه‌موویێ روو نه‌دا، كابرا بێ سێ و دوو هه‌ما هات سلاڤكر كا موختار كیه و هه‌یى كاموختار كیه؟ د ناڤبه‌را من و هه‌اله‌كێدا روینشت خوار پرسیاران ده‌ستپێكر ل گه‌ل كه‌نیه‌ك به‌رده‌وام و ب ده‌نگه‌ك بلند پرسیارێن نۆرمال مینا هوون ژ كه‌نگێڤه ل ڤێره‌نه؟ هوین بۆچى ل ڤێره دجڤن؟ ل گه‌ل چه‌ندین پرسیارێن ((كولانكى)) پاشێ ل من زڤرى، هه‌لبه‌ت ل ڤێرێ دێ وێ بێژم یا وى ژمن پرسیه و یا من گۆتى كانێ چ بابه‌ت بوو من ئاماژه پێ كرى!، بێی كو تشته‌كێ كێم بكم یان زێده بكم وكانێ وارتیڤى چه‌ند ژ سه‌دێ ژ دیدارا من به‌لاڤكریه، بلا خوینده‌ڤانێن هه‌فتیناما ئه‌ڤرۆ و راگه‌هاندكار و رۆژنامه‌ڤانێن ده‌ڤه‌رێ دادوه‌ربن فه‌رمۆن ل گه‌ل دیدارا من و فه‌رمۆن وارتیڤى چه‌ند به‌لاڤ كریه كاك وارڤینى ژ من پرسى: ل ڤێره مرۆڤ ژ چى خه‌ریب دبه؟ به‌رسڤا من: (هه‌لبه‌ت وه‌لات شرینه و ب بهاترین تشته و مرۆڤ ژ هه‌ڤال و دۆستان ژى خه‌ریب دبه) پێشكێشكارێ ئاخفتن ئینا سه‌ر ره‌ڤه‌ندا من راوه‌ستاند ب وه‌رگرتنا روخسه‌تێ و من گۆت)) جارێ هه‌موو ملله‌تان ل دیاسۆرا ره‌ڤه‌ند ێێن هه‌ین كورد دهێنه مه كوردان پتر ژ ره‌ڤه‌نده‌كێ یێن هه‌ین، لێ نه‌ره‌ڤه‌ندێن كوردینه، به‌لكو ره‌ڤه‌ندێ پارتیێن كوردینه هه‌ر پارتیه‌كا كوردى ره‌ڤه‌ندا خۆیا هه‌ى وره‌نگڤه‌دان و ده‌نگڤه‌دانا كوردستان ب شێوه‌یه‌ك راسته‌راست ل سه‌ر كوردێن دیاسۆرا هه‌یه، بۆ نموونه ده‌ما په‌یوه‌ندیێن پارتیێن كوردستان ب هه‌ڤره خوه‌ش و ئاسایى بن، په‌یوه‌ندیێن مه ژى ل ڤێره ئاساینه و به‌روڤاژی ژى دروسته، من به‌رده‌وامى ب ئاخفتنا خوه دا ومن گۆت: بۆ نموونه د هه‌ر خوله‌كا په‌رله‌مانێ هۆله‌ندا دا، گه‌ر ئه‌م ره‌ڤه‌نده‌ك ئَێكگرتى بین، وى چاخى مه دكارى 4ـ5 په‌رله‌مه‌نته‌رێن كورد بێخینه د په‌رله‌مانێ هۆله‌ندی دا، لێ مخابنى مه یه‌ك ژى نینه و پرانیا ملله‌تان نوینه‌رێ خوه هه‌ن ئه‌م كورد تێنه ده‌نگێ خوه ددن، تركان، مه‌غربیان یا سۆرینامیان، هه‌تانى سۆمالیان تنێ ده‌نگێ خوه ناده‌ن خوه د هه‌لبژارتنێ باژێرڤانیان دا، هه‌مان دیلان ئه‌م د ڤى باژێری دا مه‌زنترین گرۆپین وه‌كو كورد لێ، تركان ژى مه‌غربیان ژى و سومالیان ژى، مزگه‌فتێن خوه یێن تایبه‌ت هه‌نه و رۆژا ئینیێ ب زمانێ خوه گۆتارا خوه دخوینن و نه‌فه‌رێ مزگه‌تێن وان هه‌ر دیسا كورددن و دچن مزگه‌فتێن وان و گوهداریا گۆتارێن وان دكن و ئێك په‌یڤ ژى لێ تێناگه‌هن، چونكى گۆتار ب تركیه یانژى دیاله‌كتا مه‌غربى ئها ئه‌ڤه ره‌وشا مه‌یه ئه‌ز پشتراستم ره‌وشا كوردان ل ئه‌لمانیا كاڤلتره ل نورۆیجێ كلێزتره ل ئه‌مه‌ریكا و كه‌نه‌دا ئوسترالیا وێرانتره ))
هه‌لبه‌ت ئاخفتنا من ل ڤێرێ بداوى هات، ژ ڤێ ئاخفتنێ هه‌میێ وار تیڤى تنێ ئه‌ڤه یا به‌لاڤكرى:((پێشكه‌شكار: مرۆڤ ل ڤێره ژ چى خه‌ریب دبت؟ به‌رسڤا من: (هه‌لبه‌ت وه‌لات شیرینه وب بهاترین تشته و مرۆڤ ژ هه‌ڤال و دۆستان ژى خه‌ریب دبه). تنێ ژهه‌مى وێ سوحبه‌ت و گه‌نگه‌شا مه ل سه‌ر نه‌بووناره‌ڤه‌نده‌ك كوردى و پرتوبه‌لاڤى و په‌رتوازیا كوردێن دیاسپۆرا وارتیڤى تنێ یازده په‌یڤ به‌لاڤكرینه كو ب دروستى دكه شه‌ش چڕكه (سانیه)، نزانم بۆچى هوین دیدارا ب خه‌لكێرا گرێ ددن و هوین به‌لاڤ ناكن ودبرن و قه‌ته‌قه‌ت دكن وه‌كى دلێ خوه شاتیباتى دكن، یا دووه‌مین تشته‌ك دژى سیاسه‌تا ته‌له‌ڤزینا وه نه‌هاتیه گۆتن هه‌تا هوین ب كه‌ته‌ر و مقه‌سان بكه‌ڤنێ ول گۆره‌ى دلێ خوه بگوگرینن راستى، ئه‌ڤه دیارده‌یه‌كا مه‌ترسیداره و به‌روڤاژى وێ پرۆپاگنده‌یێن هوین هه‌رتم دكن ل سه‌ر ئازادیا مه‌دیایێ و ئازادیا راده‌ربرینێ ئه‌گه‌ر هوین ده‌مى بكنه به‌هانه ده‌م هه‌بى پونكى پشتى هنگێ ب رێیا یه‌ته‌بى من مێزه‌ى هنده‌ك پرۆگرامێن وارڤینى پرۆگرامه‌ك ڤالایه ژهه‌موو رامانان من دیتیه چوویه ماله‌كێ نێزیك سێ هه‌تا چار خوله‌كان ل سه‌ر خوارنا وێ مالباتێ بۆ پێشكێكارى به‌رهه‌ڤكرى وپه‌سنێن كابانیا مالێ (وه‌ی ئه‌ڤ ترشكه چه‌ندا خوه‌شه….چه‌ندا لاو هاتیه چێكرن، ئه‌ڤه‌ته چاوا چێكریه ژبلى ئه‌زقوربان و ئه‌ز حه‌یران و ئه‌ز نه‌دران ئه‌زبه‌نى)، راستى نه‌ره‌وایه ئه‌ڤه‌زمانێ مه‌دیاكاره‌كێ ب راستى من زانیبیا ئاستێ پرۆگرامى ئه‌ڤه‌یه ب هیچ ره‌نگه‌كێ و ل هه‌مبه‌ر هه‌ر بهایه‌كێ پشكدار نه‌دبووم نزانم مفایێ پرۆگرامه‌ك ژڤى جۆرى چى مفا ژبۆ وارتیڤى هه‌یه؟ ئه‌ڤه‌ر ده‌م بۆراندن به، رێكێن ده‌مى و بۆراندنێ زۆرن ل دواویا داویى، دخوازم بێژم ئه‌ز وه‌كو مه‌دیاكاره‌ك نڤیسه‌ر و رۆژنامه‌ڤانه‌ك كو به‌رى پتر ژ بیست سالان من چه‌ندین پرۆگرامێن جۆربجۆر پێشكێشكرینه و ئونها ژى ژ جیهانا مه‌دیایێ نه‌یێ دوورم، من مه‌ساجه‌ك بۆ رێڤه‌به‌ریا برێزا ته‌له‌ڤزیۆنا وار یا هه‌یى (ل گۆره‌ى وێ سوزێ بن یا وه دایى خه‌لكێ خوه كو دێ پێشه‌نگ بن دوارێ ئازادیا هزروبیران و راده‌ربرینێ دا) مه‌ساجا دوه‌مین ژبۆ برێز وارڤین پێشكه‌شكارێ پرۆگرامێ كوردێن ئورۆپا (كه‌كو پرۆگرام ب گازى هه‌لایێ نابته خودان بینه‌ر یا دنژى په‌یڤێن: ئه‌زقوربان، ئه‌زبه‌نى، ئه‌زخولام، ئه‌زحه‌یران بلا نه‌بته كولتۆر د ناڤ مه‌دیاكارانده، خوه كێمكرن و كێم دیتنه، چونكى تو نه ل كۆچكا ئاغاى، یێ تویێ پرۆگرامه‌كێ پێشكێِ دكى ب ده‌هان هزا كه‌س ته دبینن ڤێ ئامۆژگاریێ برایێ خوه وه‌رگره) خوینده‌ڤان دكارن ب رێیا یۆتۆبى و ل سه‌ر ڤى ئه‌دره‌سى پرۆگرامى ببینن (6kcwCkomnF4).
