مه گۆت و مهزنینۆ گوهداریێ لێ بكهن
د رۆژێن چوویی دا ل دهڤهرێن شیعهنشینێن جیهانا ئیسلامی رێورهسمێن چلهیێ سالانهیێ شههیدكرنا ئیمام حسێن كورێ عهلی سێیهمین ئیمامێ شیعهیان هاتنهگێران، شههید كرنا ئیمام حسێنی د دیرۆكا موسلمانان دا جهێ گرنگی پێدانێیه، لێ ل جهم شیعهمهزههبان تایبهتمهندییا خوه ههیه و بوویه پشكهك ژ باوهرییا وان و زێدهباری ڤێ چهندێ روویهك سیاسی ب خوهڤه گرتییه و ههردهم ژی ئهڤ روویێ سیاسی هاتییه بكارئینان بۆ دژایهتی یان بهرههلستكارییا دهستهلاتی د جیهانا ئیسلامیدا كو د دهست موسلمانێن سونهمهزههبدا بوویه، بهروَڤاژی پشتهڤانی ل دهستهلاتی شیعهمهزههبان كرییه تایبهت ئهگهر د دهستێن زانایێن ئایینی دا بیت ههروهك ژ سالا 1979ێڤه ل ئیرانێ و چهند سالهكه ل عیراقێ د هێته دیتن.
مژارا مه نه مێژووا شههیدكرنا ئیمام حسێنه، نه ژی ڤهكوَلینا ئالیێ باوهریێ یه د ڤان رێورهسمان دا، یا مه دڤێت ئاماژه پێبكهین روویێ سیاسیێ ڤان رێورهسمانه، تایبهت ل عێراقا پشتی 2003ێڤه، سال ل دووڤ سالێ پتر بهرههڤی بۆ ب سیاسیكرنا ڤان رێورهسمان و خرڤهكرنا خهلكهكی بۆ گێرانا وان دهێنهكرن و ههر ههموو مهزاختیێ وێ ژی ژ بۆدجا گشتییا عیراقێ یه. رۆژ ل دووڤ رۆژێ ب سیاسیكرنا ڤان رێورهسمان روویهكێ مهزنتر و رووبهرهكێ مهزنتر ژ جوَگرافیا دهڤهرێن شیعهنشین ب خوهڤه دگریت، ب رهنگهكی د رێورهسمێن ئهڤ ساله دا دو بوویهرێن ههژی ل سهر راوهستیان و ههلسهنگاندنێ بۆ ههر عیراقییهكی و ب تایبهت بۆ مه كوردستانییان كو هێژ ب رهنگهكی ئهم پشكهكین ژ جوَگرافیا عێراقێ هاتنهپێش، ههروهك وهزیرێ گههاندنا عیراقی راگههاندی 26 ملیۆن كهسان ژ وهلاتێن جودا پشكداری د رێورهسماندا كربوو، ئهگهر بێتهگۆتن ئهڤ هژماره هژمارهك خهیالییه دێ بیستان لادهین بلا تنێ شهش ملیۆن بن چ ژ بابهتی ناهێتهگۆهارتن، ههر د رۆژێن بهری رۆژا چلێ دا ههروهك كهنالێن راگههاندنێ بهرچاڤكری و حكومهتێن عێراق و ئیرانێ ژی ب نهوهیی نه دهرێخستی ب دههان هزار كهسێن ئیرانی بێی كو رێزێ ل سهروهری و سازیێن سنووریێن عێراقێ بگرن و سنوورێن عێراقێ بهزاندن و ب ناڤ ئاخا ڤی وهلاتیدا چوون، ههتا گههشتینه كهربهلا جهێ گێرانا رێورهسمان. ههروهك دیار مه ههموویان دیتی پرانییا ڤی خهلكی كو ژ ههموو جوین و تهخان ژن، مێ، پیر، گهنج و زارۆكان پێكدهاتن ب پییان بهرهف كهربهلا دچوون.
ههژییه ناڤهندێن پهیوهندیدار و بریار بدهست ل ههر جههكێ ههبن (ب تایبهت ل كوردستانێ كو ههرئێكی خهما خوه ههیه و هێژ مه گهلهك گرێدان ب عێراقییانڤه ههنه ژ ههر نهتهوه و مهزههبهكی بن) پرسیارهكێ ژ خوه بكهن، خهلكهكێ ههی ئهڤه ههست و باوهرییا وانه، نه 26 ملیۆن بهلكی شهش ملیۆن ب ڤێ ههیهجانێ پشكداریێ د ڤان رێورهسمان دا دكهن و سنووران دشكێنن و ب ڤێ گهرماتییا مه دیتی خوینێ ژ جانێ خوه د ئینن، سوبه هندهكان بهرێ ڤی خهلكی ژ كهربهلا دا جههكێ دیتر، ژ گێرانا رێورهسمێن چلهیا ئیمام حسێنی بهرێ وان دا ئارمانجهكا دیتر، دێ وی دهمی چ ههلویست بهرامبهری وان هێتهوهرگرتن؟ دێ ب چ ئامراز و چ رێك بهر سینگێ وێ پێلا چهند ملیۆنییا وان مرۆڤان هێتهگرتن یێن ب فتوایهكی یان بریارا سهركردهكی ههموو تشتان ژ بیر دكهن.
دوور نابینم خهلكهك بێژیت ئهڤا تو د بێژی مینا فلمهكێ ئاشوَپییه و دووره ژ واقعی، لێ روودانێن سیه چل سالێن چوویی ل ئیرانێ و عێراقێ و لبنانێ راستییا گۆتنا مه د سهلمینن و چهندین روودان ل بهر چاڤێن مهنه، چاوان مفا ژ باوهرییا ئایینی و مهزههبییا خهلكهكی هاتییه وهرگرتن بۆ مهرهمێن سیاسی و دهستهڤهئینانا ئارمانجێن لهشكهری.. . چاوان ب فتوایهكێ خهلكهك هاتییه كافركرن و خوینا وان هاتییهحهلاكرن و خهلكهك ئامادهبوویه ل دووڤ وێ فتوایێ مرۆڤان بكوژن ب وێ باوهرێ كو ب كوشتنا وان یێ رێكا بهههشتێ ل بهر خوه ڤهدكهن.
ل داویێ دێ بێژم بوویهرێن ئهڤ سالهیێن دههێ موحهرهمی و چلهیێ شههیدكرنا ئیمام حسێنی چهند روویهكێ ئایینی مهزههبی ههبیت چهند جاركی روویهك سیاسی و ئارمانجهك سیاسی دگهل خوه ههلدگرن و ههموو سنوور و نهتهوه و وهلاتان ل بهر خوه ڤهكری دبینن و ههموو رێك و ئامرازان ژی بۆ خوه ب رهوا دبینن.. . دهم هاتییه ئهم كورد ژی ل سهر راوهستین مێژووا وانا دوهی و پێنگاڤێن وانێن ئهڤرۆ و بهرنامێ وانێ سۆبههی ههلسهنگینین و چاوان بهرژهوهندییا مهیا نهتهوهیی دخوازیت بهرههڤیێ بۆ بكهین.. . مه گۆت و مهزنینۆ گوهداریێ لێ بكهن.