نه‌فت ب تنێ وه‌لاتی پێشنائێخیت
ل سالا 1980 بسپۆرێن ئابووری یێن حوكمه‌تا ئیماراتێ بودجا سالێ پێشكێشی شێخ زاید ئه‌میرێ ده‌وله‌تێ كر و گۆتێ ئه‌ڤه داهاتێ سالێ یه، ئه‌میری ژێ پرسی ئه‌ڤ داهاته ژ كیڤه هاتیه، گۆتنێ سه‌دێ 95 داهاتێ پترۆلێ یه و سه‌دێ پێنچ داهاتێ ناڤخوه‌یه.. ئه‌میرێ ئیماراتێ نیگه‌ران بوو و گۆته بسپۆرێن ئابووری پا هه‌كه جاره‌كێ كاودانه‌ك ب سه‌ر پترۆلێ دا هات و بهایێ وێ هاته خوار یان ژی نه‌فت نه‌ما، ل وی ده‌می ئه‌م دێ چو كه‌ین؟.. هه‌رن بۆ من داهاتی بگوهۆرن و ئێدی هۆسا من نه‌ڤێت پشتبه‌ستنا مه یا سه‌ره‌كی ل سه‌ر پترۆلێ بیت.. .
پشتی بۆرینا 10 سالان ل سه‌ر ڤێ بوویه‌رێ، جاره‌كا دی بسپۆرێن ئابووری یێن حوكمه‌تا ئیماراتێ بودجا سالێ پێشكێشی شێخ زاید كر و گۆتێ: ئه‌ڤه سه‌دێ 68 داهاتێ نه‌فتێ یه و سه‌دێ 32 داهاتێ ناڤخۆیه و ئه‌میر پێ كه‌یفخۆش بوو و گۆتێ ئا هوسا هه‌كه نه‌فت تووشی قه‌یرانه‌كێ ببیت.. ئه‌م تووشی قه‌یرانێ نابین و دێ خوه ل سه‌ر پێن خوه گرین و ئابوورێ مه تێكناچیت.
ل گه‌ل په‌یدابوونا قه‌یرانا ئابووری و دابه‌زینا بهایێ نه‌فتا جیهانی، مه‌ترسیا پشتبه‌ستنا هه‌رێما كوردستانێ ب نه‌فتێ وه‌كو ژێده‌رێ ئێكانه بۆ په‌یداكرنا داهاتێ ناڤخۆ هاته پێش. شاره‌زایێن ئابووری هوسا دبینن كو نه‌فت ب تنێ نه‌شێت ببیته پالده‌رێ پێشكه‌فتنا وه‌لاتی و هه‌ر وه‌لاته‌كێ پتر ژ سه‌دێ 70 داهاتێ وێ ل سه‌ر پترۆلێ بیت یان ئێك ژێده‌ر بیت، ئه‌و وه‌لات چو جاران نابیته خودان ئابووره‌كێ پێشكه‌فتی و ئابوورێ وێ هه‌رده‌م د مه‌ترسیێ دایه.
د هه‌مان ده‌م دا به‌ری هه‌یڤه‌كێ كۆنگره‌كێ مه‌زن یێ نێڤده‌وله‌تی ل وه‌لاتێ ئیماراتێ هاته به‌ستن، د وی كۆنگره‌ی دا په‌یڤدارێ وه‌لاتێ ئیماراتێ ئاشكرا كر كو ل سالا 2050 دووماهی بارێ پترۆلێ دێ ل رۆژهه‌لاتا ناڤین هێته باركرن و ئێدی رۆژهه‌لاتا ناڤین دێ بێ نه‌فت مینیت، به‌لێ ل وی ده‌می دێ ئیمارات گه‌له‌ك یا كه‌یفخۆش بیت، چونكو ئه‌م هه‌ر دێ ده‌وله‌مه‌ند مینین، ژ به‌ركو هه‌ر ژ نووكه ئه‌م یێ ل سه‌ر داهێنه‌ریا زارۆیان كاردكه‌ین و مێشكێ وان پێش دئێخین و مه هۆسا یا كاركری كو ل سالا 2050 زارۆیێن مه داهێنانێ بكه‌ن و ئه‌و ژی ببیته ژێده‌رێ سه‌ره‌كی یێ حوكمه‌تا ئیماراتێ و ئێدی پشتبه‌ستن ل سه‌ر پترۆلێ نه‌مینیت.
ل سالا 1859 بۆ ئێكه‌م جار ل جیهانێ پترۆل ب ڤه‌دیتنا بیره‌كێ ل ئه‌مریكا ل ویلایه‌تا به‌نسلفانیا هاتیه ڤه‌دیتن ل سه‌ر ده‌ستێ (ئه‌دوین دریك) پاشی هێدی هێدی كار پێ هاته كرن هه‌تا ل سالا 1908 بۆ ئێكه‌م جار د دیرۆكێ دا پترۆل بۆ هاژووتنا ترومبێلێ هاتیه بكارئینان.
ل سالا 1914 بكارئینانا پترۆلێ به‌رفره‌هتر لێ هات و شه‌ڕێ جیهانی یێ ئێكێ پێ هاته كرن، ئه‌ڤه بۆ ئه‌گه‌ر كو بریتانیا شه‌رێ خوه یێ ئاڤی هه‌موویێ ب پترۆلێ بكه‌ت و هه‌ر ئه‌ڤه بوو ئه‌گه‌ر كو بۆ ئێكه‌م جار د دیرۆكێ دا شه‌ر د ناڤبه‌را مرۆڤ و ئامیران دا بهێته كرن، ل وی ده‌می سه‌رۆكێ فره‌نسا راگه‌هاند كو هه‌ر چپكه‌كا خوینا مرۆڤان به‌رامبه‌ر چپكه‌كا پترۆلێ گرنگیا خوه هه‌یه.
