نیسكێن نە كەلەك
عزەت یوسف
ب تنێ دوو شەڤ بەس بوون، مرۆڤ خۆ د گەڕا پەرتووكا (گەنجینا سەربۆڕا) دا بەردەتەخار و سەربۆڕێن (عبدالستار عبدالحمید سپینداری) نڤێسین و بەرهەڤكرین ب تێری بخوینیت. ئەڤ پەرتۆكە 110 سەربۆڕان یان – دبێژن – بخۆڤە دگریت.
هەنە وەكو ئەفسانە و ب ئاوایەكێ كومیدی و ژیرمەندی هاتینە گوتوبێژ كرن و نیشاندان.
تژی پەند و شیرەت و سەرهاتی و گۆتنێن پڕبهانە… د كاروانێ ژیانا مرۆڤیدا سەرهلداینە.
هەردەم چڤاك و چڤات پێ ب رەوش دكەڤن.
هەنە ژی ژ ئەزمانی بۆ ئەزمانی هاتینە ڤەگێڕان و ژ زمانەكی بۆ زمانەكێ دی هاتینە وەرگێران و دبیت خوێندەڤانی گەلەك جاران خاندینە و بهیستینە.
ئەگەر نێڕینا چەند سەربۆِڕەكێن پەرتووكێ و رامانا وان بكەین، دێ بینین هەر سەربۆڕەكێ رامانا خۆ و چیرۆكا خۆ هەیە. برایێ مەزن گۆتە برایێ بچویك هەرە بازاری نیسكێن مە بفرۆشە چونكی د نەكەلەكن، برای ژی ل بازاری گازی دكر وەرنە نیسكێن نەكەلەك، هو وەرنە نیسكێن نەكەلەك… ئینا كەسێ ژێ نەكرین، راست دبێژیت ئەگەر بۆ وان د نەكەلەك بن بۆ خەلكێ دیتر ژی هەر ناكەلن.
سەربۆرا دوو برا یا تژی هەست و سۆزە، هۆستا شوینا دیوارەكێ بلند دناڤبەرا دوو برایێن ژ ئێك سل و دلمای دا ئاڤا بكەت پرەك دناڤبەرا وان دا چێكر و ب هەڤدوو شاد كرن.
هەڤالێن تەنگاڤیا دكێمن، ئەڤە ب گەلەك زار و شێوەیێن جودا هاتینە ڤەگێڕان، چ خێر د وێ خارنێ یان شیلانێ نینە دەولەندا گازی بكەن و هەژاران پشتگوه بكەن. چ دل ل جیهانێ دبێ خەم نینن، مرۆڤی چەند كوڤان هەبن كوڤانتر هەنە، دەمێ هەژارەكێ خەمگین ژبەر پێلاڤا خۆ یا دڕیای، لێ خەمێن وی ڤەڕەڤین دەمێ مرۆڤەكێ پێ بڕی دیتی.
شوینا چاكیێ هەر چاكیە، مەزن دبێژن قەنجیێ بكە و دبەر ئاڤێ دا بەردە. راستی د گۆتن و كریارادا گەلەكا گرنگە، چونكی خودانێ نەراستیێ و تەشقەلێ جارەكێ دێ دوركا وی یا ب دوون بیت و ئاخری هەر دێ كەڤیتێ. سەرهاتیا جلكێن جەژنێ ژی نامەكا تژی مرۆڤاتی و دلۆڤانی و وەفاداریا هەڤالینیێ یە.
سكالایا سەیر، هەبوویە كەسەك هاتیە دادگایی كرن و زیندان كرن ل داویێ بێ تاوان دەركەتیە، كەسەكی ئەمەریكی ب سزایێ هەروهەر هاتە حوكمدان، پشتی بۆراندنا سیه سالێن زیندانێ دەركەت یێ بێ تاوان و بەریئە و هاتە ئازاد كرن، گۆتنێ تە چ دڤێت بۆ تە بكەین همبەری ئەو زولما مە ل تە كری؟ ئینا گۆت من چ نەڤێت ب تنێ ئەوان یاسا و رێسا نەهێلن یێن ئەڤە ب سەرێ من ئیناین، داكو چ كەسێن دی وەكی من نەكەڤتە ڤێ رویپێ و زیندانێ. ل سەربۆڕا خۆدان وژدانبە وانەكە مە فێر دكەت كو رەوشت ئەوە مرۆڤ كارێ خۆ دروست بكەت دەمێ نە ل بن چاڤدێریێ بیت.
هەژی یە بێژین هندەك سەربۆڕ تێدا هەنە ژی د كێم رامان یان دبێ رامانن وەكی: (بڕیارا كوشتنا هەمی ئافرەتان هاتەدان، سێ دز، ژنباب، ژنا دوێ..).
خالەكێ من دڤێت ل سەر راوەستیێم، تێدا هەر وەلاتیەك بەحسی دەولەتا خۆ دكەت و وەك نموونە بەرچاڤ دكەت، ئەڤە د سەرهاتیا تەپتەپێ ژ شوتی بینە دا هەیە، دبیت ژ هەستێ خیالی هاتبیتە چێكرن، یان ژی ژ دیاردەكا هەڤپشك و بەربلاڤ بیت، من ل گەلەك درا خواندیە شوینا ئێكێ عیراقی؛ ئیرانی، تونسی، جەزائیری، یەمەنی، كینی، ئەفغانی، مەكسیكی…هاتیە، وەسا دیارە هندەك خاسلەتێن هەڤپشك دناڤبەرا گەلەك دەولەتان دا هەنە.
نڤیسەری هندەك سەربۆڕ ل سەر ئەزمانێ گیانەوەران ب جوانی ڤەگێراینە، وەكی: (رویڤیێ دادوەر، مێری و سلێمان پێغەمبەر، مشكێ زێر بەرداین).
ژ سەربۆڕێن زێدە بالكێش دەرزیك و مەقەس، كو مەقەس كارێ وێ قوساندن و ژئێك ڤەكرنە و دەرزیك كارێ وێ دروین و گەهاندنە ئێكە، وەسا باپیری ئامۆژگاری ل نەڤیێ خۆ دكرن. زێدەباری چیرۆكا كامیرا چاڤدێریێ، كو ل جهێن دانانێ كارێ چاڤدێریێ دكەت، لێ خودایێ مەزن یێ ل هنداڤی سەرێ مە ل هەمی دەم و گاڤا و ل هەمی جه و وارا مە دبینیت.
سەربۆڕن بخوینن ژێ نەبۆرن. ل داویێ دبێژن گۆتە پیرێ تە ئاقل یان سەربۆڕ، پیرێ گۆت ئەگەر سەربۆڕ ب سەرێ من هاتن دێ ب ئاقل ژی كەڤم. مەزن دبێژن: دبێژن لێ ناپێژن. گەر بزانی و پێ نەڕابی ئەو نەزانی، كارپێكرن پیڤانە.