(نەزانینا پیرۆز)
عزەت یوسف
گەلەكن یێن سەرێ خوە دكەنە د هەموو كاران دا بێی زانین و شۆلەژێ، گەلەكن كەچكێن خوە هەلدگرن و مالا مەولیدێ نوزانن، گەلەكن هندەك كاران دكەن، لێ پشتی كار دبیتە كارەسات تازە پەشیمانی دەردێ وان چارەسەر ناكەت، پەشیمانیا هڕوبای بۆ قراندنا دارێ، دارێ را ناكەت، پەشێمانیا دێرێ بۆ سۆتنا (برۆنۆ)ی وی ساخ ناكەت (نەفرەت ل نەزانێن پیرۆز) بن، ئەڤ هەڤۆكە دەڕبڕینە داوی گۆتنا فەیلەسوفێ ئیتالی (جیۆردانو برۆنۆ)، پشتی فەتوا و فەرمانا دێرێ ب سۆتنا وی ب ساخی بوو، یێ مت و بێ دەنگ بوو، نە د ئاخفت هەتا پیرەژنەكێ تایەكێ تڕكی د دەستان دا هاتی و و گۆتی ب ناڤێ خۆدایێ مەزن و هاڤێتینە دناڤ ئاگری دا، بێی كو هیچ تشتەكی ل دۆر تۆمەتا قوربانی بزانیت ژبلی كو بڕیار و فەرمانا دێرێ بوویە، ئەڤ دەستەواژە یان دەربڕینە (نەفرەت ل نەزانینا پیرۆز) گۆت داكو مەزناتیا ئەڤی كەسی هەتا دونیا مایی ل بیرا بیردانكا مە دا بمینیت.
(برۆنۆ) ل دەستپێكێ دەروێش بوو، د گەنجاتییا ژیێ خوە دا مەیل و مەیانەت بۆ خوێندنا ئوولی هەبوو، پاشی بەرێ خوە ل خواندنا فەلسەفی كربوو، پاشدا زانستێ ئەسترۆنومی خواندیە و تیۆرا (كوپەرنیكی) قەبیل كرییە، كو ژ ئالیێ زەلامێن ئولی ڤە قەدەغەكری بوو، ئەڤ تیۆرە دبێژیت (ئەرد وەكی گۆكێ یە و ل دۆر رۆژێ دزڤڕیت و ب ناڤەندا گەردوونێ ناهێتە زانین و سستەمێ رۆژێ ئێكە ژ كۆما سستەمێن گەردوونێ).
ل سالا 1953 (جیۆردانو برۆنۆ) بۆ دادگەهێ هاتە گازیكرن و چەندین تۆمەت دانەپال، كو دیارترین ژی خڕیان و زندیقی بوون، دەستەیا دادوەریا رۆمانی ب رەتكرنا باوەریا كاسۆلیكی تۆمەتباركر و ل 20 یناورا ساڵا 1600 (پاپا كلیمنتێ) هەشتێ (جیۆردانو برۆنۆ)، ب تۆمەتا خڕیان و سەرداچوونێ ب ساخ سۆتنێ هاتە سزادان، سزا ل مەیدانا (كامپۆ دی فیۆری)، ل رۆما هاتە بجهئینان.
ب مرنا (جیۆردانو برۆنۆ) پەردە ل سەر ژیانا شەهیدێ زانستی هاتە لادان، دێر ژ فەتوا خۆ پەشیمان بوو، وەك رویمەت رێزگرتن پەیكەرەكی بۆ (جیۆردانو برۆنۆ) ل جهێ سۆتنا وی، ل مەیدانا فیۆری بۆ هاتە نكراندن و دانان، داكو یادا ڤی فەیلەسۆفی و فەلەكناسێ مەزن نەمر بكەت.
دێر و دادگەه پەشێمان بوون، لێ برۆنۆ دناڤ دار و كوڤلاندا ب نەزانینەكا پیرۆز سۆت و بۆ كوڤل.
