هزر و ره‌خنه‌یا هزرى

هزر و ره‌خنه‌یا هزرى

282

جوان عزه‌ت/
هزر ژ چ هاتیه‌ هه‌بوونێ؟ یان هزر چاوا ب ئه‌نجامدانا كارێ خوه‌ رادبیت؟ دبیت هه‌ر جۆره‌ مرۆڤه‌ك ب شێوازه‌كێ شرۆڤه‌كرنێ دده‌ت هزرا خوه‌، چونكو ئه‌وا د هزرێ دا دیاردبیت بۆ ده‌ربرینا كێشان و پیڤانا ئه‌قلێ مرۆڤى دبیته‌ پێڤه‌ره‌كێ سه‌ره‌كى. یان گه‌له‌ك جاران مرۆڤ ل گه‌ل هزرا خوه‌ جۆره‌ هه‌لسه‌نگاندنه‌كێ د ناڤبه‌را ره‌وشا ڤه‌كۆلین و وه‌رارا ئه‌قلى دا دكه‌ت، به‌لێ ئه‌و گۆتارا هزر تێدا دبۆریت، وێ ژى پێویستى ب ره‌خنه‌یا هزركرنێ هه‌یه‌، هه‌تا بشێت سه‌لماندنا بوویه‌رێن چێبووى و داهاتى بكه‌ته‌ ره‌نگێ دانوستاندنى.
ئه‌گه‌ر پێناسه‌یه‌كێ بده‌ین ره‌خنه‌یا هزركرنێ، كا په‌یدابوونا وێ ژ چ هات؟ یان كه‌نگى یا به‌رهه‌ڤ بوو رووبه‌روى مه‌رج و پێگرێن ره‌خنه‌یا راسته‌قینه‌ ببیت؟ دێ دیاربیت كو گوهۆرینا ژیانێ ئه‌و زه‌مینه‌ خوه‌شكر، مرۆڤ به‌ر ب ره‌خنه‌یا تێهزركرن و ئاڤاكه‌ر بچیت، هه‌تا بشێت گوهۆرینا كه‌لتوورى ئاڤابكه‌ت، چونكو ره‌خنه‌یا هزركرنێ ب حوكمێ ئه‌جینده‌ و مه‌مله‌كه‌تا ژیانێ كارێ خوه‌ برێڤه‌دبه‌ت و پێشكێشى هزرا ده‌رڤه‌ دبیت.
ژ لایه‌كێ دى ڤه‌، ده‌مێ ئه‌فسانه‌ په‌یدا بووى، هینگێ هزرێ ژى ده‌سپێكر، پاشى ره‌خنه‌یا هزرى ژى جهێ خوه‌ د ناڤ تێكستێن ژیانێ دا چاند، چونكو وى ده‌مى ره‌وش و ئالۆزیا ژینگه‌هێ ره‌خنه‌ به‌ر ب نه‌مه‌ته‌كێ به‌رفرهه‌ ڤه‌ بربوو، هه‌تا وى ئاستى شیاى كه‌شه‌كێ ئارام ژ بۆ داناندنا بیناتێ باژێرڤانى دروست بكه‌ت و ل كه‌مینه‌یا چاره‌سه‌ریان بگه‌ریت.
ئه‌گه‌ر ئه‌م ب كوراتى یان ژى ب كومه‌كا پرسیاران بچینه‌ د ناڤ جه‌وهه‌رێ هزر و ره‌خنه‌یێ دا، هینگێ دێ به‌رهه‌م و ژێده‌رێن ئه‌قلێ مرۆڤى باشتر دیار بن، كا تاكه‌كه‌سێ كورد ب چ په‌روه‌ده‌یا هزرى مه‌زن و ئاڤا بوویه‌، یان ب كیژ ئه‌زموونێ سه‌ره‌ده‌ریێ دكه‌ت یا كه‌لتوورى یان یا بنگه‌هین!
ژ وان ژى، گه‌لۆ ما مرۆڤ ره‌خنه‌یێ ئاڤادكه‌ن، یان ره‌خنه‌ مرۆڤى ئاڤادكه‌ن؟ ئه‌رێ هزرا مرۆڤێ كورد شیایه‌ به‌رهنگاریا ره‌خنه‌یا پاردۆكسى (هه‌ڤدژى) تۆره‌بوونێ بگریت؟ یان كه‌نگى مرۆڤ شیایه‌ بێژیت ئه‌ڤ جۆره‌ هزر و ره‌خنه‌ به‌رهه‌مێ ئه‌قلێ مرۆڤى یه‌؟ ب هزره‌كا دى، ئه‌رێ هزرا كوردى بوویه‌ پێڤه‌رێ ئاڤاكرنا ره‌خنه‌یا زانستى؟ هه‌تا دووماهیێ! بنێره‌، ئه‌ڤ پرسیاره‌ هه‌مى راسته‌رێ ڤه‌كۆلینێن هزرى دهێن، به‌لێ هه‌تا مرۆڤ ل گور وێ هزركرنێ پێكهات و پاشخانێن ئاڤاكرنێ دروست بكه‌ت، گه‌ره‌كه‌ مرۆڤ ل رێكا پێشبینیا ره‌خنه‌یا زانستى ژى بگه‌ریت، چونكو زالبوونا هزرێ پرانیا جاران ره‌فتار و ره‌خنه‌یێن ب خورتى ل سه‌ر كه‌سێ به‌رامبه‌را دا دسه‌پینیت.
ئه‌نجام: ژ بۆ وێ چه‌ندێ هه‌تا مرۆڤ هه‌ست ب ئیدمانه‌كا شارستانى بكه‌ت، گرنگه‌ هزر و سه‌ره‌ده‌ریێ دگه‌ل وێنه‌یێن هزركرن و تێكستێن خواندنا ژیان و ره‌خنه‌یى ژى بكه‌ت، چونكو ره‌خنه‌ یا هاتى یه‌ وێ هه‌بوونێ، دا كو ملله‌ت و مرۆڤ پێشبكه‌ڤن، بگه‌هن وێ مه‌به‌ستێ، یا جهێ سازى و دامه‌زرینگه‌هان بگریت و رۆلێ خوه‌یێ گرنگ د چێكرنا سه‌روسیمایێن خه‌باتا ره‌وشه‌نبیریێ دا بیڤیت.

کۆمێنتا تە