هشكاتیا پیستی دبیته‌ ئه‌گه‌رێ‌ هه‌ودانا خوینێ‌ و نه‌خوشیێن دومدرێژ

هشكاتیا پیستی دبیته‌ ئه‌گه‌رێ‌ هه‌ودانا خوینێ‌ و نه‌خوشیێن دومدرێژ

26

دهۆك، سۆلین ئیبراهیم سمو:

د.هێلین عبدالسلام سلێمان دیار دكه‌ت، ب گشتی هشكاتیا پیستی به‌هرا پتریا نه‌خۆشان یاهه‌ی ل هه‌موو وه‌رزان، به‌لێ‌ هشكاتی ب گشتی ل وه‌رزێ‌ پاییزێ‌ ده‌ستپێدكه‌ت  و  ل سه‌قایێن سار هشكاتی په‌یدادبیت و ل ده‌سپێكێ‌ ده‌ست و لێڤ و پاشی پیستێ‌ مروڤی هه‌موو به‌ره‌ف هشكاتیێ‌ دچیت ب تایبه‌ت وان جهێن ئاڤ ڤێدكه‌ڤیت و گۆت: هشكاتی بو مه‌ نوشدارێن پیستی یانه‌خوشه‌، چونكی دكه‌ته‌ گه‌له‌ك نه‌خوشی و هه‌ر نه‌خوشه‌كێ‌ دهێت ئه‌م به‌هرا پتر دبێژینێ‌ 50%ێ‌ ژئه‌گه‌رێ‌ هشكاتیێ‌ یه‌، بو نمونه‌ نه‌خۆشه‌ك دێ‌ هێت فتریات یێن بو چێبووین یان لیر یێن لێ‌ ده‌ركه‌تین یان هه‌ودانه‌ك یا گرتی، ئه‌ڤ ئاریشه‌ ئه‌گه‌ر ئه‌وه‌ پیستێ‌ وی یێ‌ شه‌ق شه‌ق بووی یان خوین یا ژێ‌ هاتی و هه‌ر چ پیساتیه‌ك هات یان میكروب و گوریاتیه‌ك ئه‌وژی وه‌كی میكروبه‌كێ‌ یه‌ ل سه‌ر پیستێ‌ هشك ده‌مێ‌ پیست یێ‌ شه‌ق شه‌ق بیت ب سانه‌هی دچیته‌ دناڤ له‌شی دا، چونكی ئه‌و قاتێ‌ پیستی یێ‌ كو دبێژنێ‌ (باریه‌ر) نه‌مایه‌ كو رێگریێ‌ ل چوونا هه‌ر میكروبه‌كی دكه‌ت، هه‌ودان و لیر ب ئه‌گه‌رێ‌ هشكاتیێ‌ په‌یدادبن، ب تایبه‌ت وان كه‌سێن گه‌له‌گ هه‌ستیار ده‌مێ‌ پیست یێ‌ شه‌ق شه‌ق بیت دێ‌ گه‌هیته‌ وێ‌ قاتێ‌ هه‌ستیار یێ‌ پیستی و گه‌له‌ك ئاریشا بو په‌یداكه‌ت و چاره‌سه‌ریا وان گیرودبیت و ده‌روونێ‌ وان ژی نه‌خوش دبیت ده‌مێ‌ هشكاتی بو پیستی چێدبیت ب تایبه‌ت ناڤ چاڤ و لێڤان.

د.هێلین عبدالسلام سلێمان، دیاردكه‌ت ژی هشكاتیا پیستی كارتێكرنێ‌ ل هناڤ و گولچیسكێن مرۆڤی دكه‌ت و یا ل سه‌ر مه‌ پێدڤی یه‌ به‌ری هشكاتی په‌یداببیت ئه‌م چاڤدێر بین به‌ری وه‌رزێن سار و ته‌زی ئه‌م پیستێ‌ خوه‌ ب پارێزین و نابیت مرۆڤ گه‌له‌ك سه‌رێ‌ خوه‌ بشووت، ب تایبه‌ت ئه‌گه‌ر پیست یێ‌ هه‌ستیاربیت و دده‌مێ‌ سه‌رشووشتنێ‌ دانابیت لیفك بهێته‌ ب كارئینان و ب تایبه‌ت ده‌مێ‌ مروڤ یێ‌ هشك بیت، دڤێت ئاڤا سه‌رشووشتنێ‌ یا تێن شیربیت، چونكی ئاڤا گه‌رم ژی هشكاتیێ‌ په‌یدادكه‌ت و سابوونا دهێته‌ ب كارئینان دڤێت شیر دناڤ دابیت  و ئه‌وێن (مرگب) دناڤ داسابوونا كبریت دناف دابیت یا باش نینه‌ ژبه‌ر هشكاتیا پیستی، هه‌روه‌سا ڤه‌خوارنا ئاڤێ‌ گه‌له‌ك یاپێدڤیه‌ ل هه‌موو وه‌رزان و یا دروست ئه‌وه‌ پێدڤیه‌ روژانه‌ ژ 9 گلاسێن ئاڤێ‌ زێده‌تر ڤه‌خووین، ئاڤ ڤه‌خوارن بو هشكاتی و گیانێ‌ مروڤی و سه‌روچاڤێن مروڤی گه‌له‌ك یا بمفایه‌ و خوارنێن ئاڤی یێن وه‌كی فێقی ژی گه‌له‌ك ب مفانه‌ و دڤێت مروڤ گه‌له‌گ گرنگیێ‌ ب ده‌ته‌ ئاڤێ‌ ل وه‌رزێن سه‌رمایێ‌ داژی، یاپێدڤیه‌ به‌رده‌وام مروڤ (مره‌تبا) ب كاربینیت و چه‌ند مروڤ پیستێ‌ خوه‌ ته‌ر بكه‌ت به‌ری پیست هشك ببیت (مره‌تبه‌كی) ب كار بینین و پیستێ‌ ته‌ر پێدڤیه‌ ب كلینسه‌كا نه‌رم بهێته‌ هشك كرن، به‌لێ‌ نه‌ ب تمامی یا باشتر ئه‌وه‌ ئه‌گه‌ر پیست هێشتا یێ‌ ب (رتوبه‌ت) بیت (مره‌تب) بهێته‌ ب كارئینان، چونكی ئاڤ ب خوه‌ (مره‌تبه‌) ئه‌گه‌ر ئه‌و ئاڤ دگه‌ل كریمه‌كێ‌ مره‌تب هاته‌ ب كارئینان دێ‌ پتر هێته‌ چاره‌سه‌ركرن.

ل دووماهیێ‌ گۆت: ئه‌گه‌ر هات و نه‌خوشی دیت یێ‌ هشك بووی و پیست یێ‌ شه‌ق شه‌ق بووی و سۆربووی وخوین ژ پیستی هات، د وی ده‌می دا دێ‌ سه‌ره‌دانا نۆشدارێ‌ تایبه‌تمه‌ند كه‌ن و چاره‌سه‌ریێ‌ وه‌رگرن، چونكی هشكاتی ژی دبیته‌ ئه‌گه‌رێ‌ نه‌خوشیێن دومدرێژ.

کۆمێنتا تە