هه‌لبژارتن.. ئازراندنا هه‌ستێن خه‌لكی
سه‌رنڤیسه‌ر
وه‌كی ئه‌م دزانین ئێك ژ ئارمانجێن هه‌می هه‌لبژارتنێن وه‌ختدار ئه‌وه، هه‌ڤسه‌نگیێ بێخته ره‌وشا هه‌یه، ئه‌ڤه هه‌كه‌ر ئالیسه‌نگیه‌ك ل ده‌مێ بۆری (بۆ نموونه چار سالان) قه‌ومابت. ب گۆتنه‌كا دی، وه‌ختێ هه‌ر چار سالان یان كێم ـ زێده ئه‌م هه‌لبژارتنان دكه‌ین، ئه‌م ب گۆره‌ی هه‌لسه‌نگاندنا سالێن بۆرین و نگه‌ه و دیتن و هیڤیێن سالێن بهێن، ده‌نگێ خوه دده‌ین، داكو ته‌رازیێ راست بكه‌ینڤه، هه‌كه‌ر ئالیسه‌نگ ببت، ئه‌ڤه وه‌كو تیۆری و سیسته‌م ل هه‌ر هه‌لبژارتنه‌كێ دقه‌ومت. هه‌روه‌سا، هه‌ر به‌ربژاره‌ك رێك و میكانیزم و ئالاڤێن گونجای بۆ سه‌ركه‌فتنێ بكاردئینت، بۆ نموونه؛ بكارئینانا هیڤی و ئارمانجێن ده‌نگداران یان هه‌وجه‌ییێن وان یان هه‌ستا دینی و نه‌ته‌وه‌یی یان نیاسینیێ..هتد. ئه‌ڤه هه‌می كار و ره‌فتارێن په‌سه‌ندن ل هه‌می جیهانێ، چونكی ئارمانج ئه‌وه، به‌ربژار سه‌ربكه‌ڤت و به‌ڕنامه‌یێ خوه‌یێ هه‌لبژارتنان ئه‌نجام بده‌ت.
ب ئه‌ڤێ دیتنێ و ڤه‌ڕێژا كارێ نوونه‌ران، ده‌نگدان هه‌م هه‌لسه‌نگاندنه (ده‌نگدار گۆتن و كریارێن به‌ربژاران هه‌لدسه‌نگینت) هه‌م پلانه بۆ پاشه‌ڕۆژێ (دێ چ بۆ وه‌لاتی كه‌ت/كه‌ن).
پرسیار ئه‌وه، كارڤه‌دانا ده‌نگداری چیه و تا چ راده دكه‌ڤته به‌ر بانگه‌شه‌یا خه‌له‌ت و خوه دكه‌ته قوربانێ بڕیارا خوه؟
ئه‌ز دێ دو هه‌ست ـ لڤاندنان به‌رچاڤ كه‌م و دگه‌ل ره‌وشا مه گونجینم: لڤاندنا هه‌ستا نه‌ته‌وه‌یی و لڤاندنا هه‌ستا دینی. دبت كه‌سه‌ك بپرست و بێژت: وه‌كی هه‌ردو هه‌ست ئازراندن و لڤاندنن، هه‌ردو وه‌كی ئێكن و هه‌ردو دێ ره‌وا هندی ئێك ره‌وا بن. دبت هه‌ردو ره‌وا بن، لێ هه‌ردو وه‌كی ئێك نینن.. چاوا؟
نه‌ته‌وه‌خوازی، رێبازه‌كا هزری و كاروه‌ریه، بۆ سه‌رفه‌رازكرنا نه‌ته‌وه‌یه‌كی. بۆ نموونه نه‌ته‌وه‌خوازێ كورد، بزاڤێ دكه‌ت نه‌ته‌وه‌یا خوه یان هه‌ر تاكێ نه‌ته‌وه‌یا خوه ب پێش بێخت و سه‌رفه‌رازتر بكه‌ت ژ خه‌لكێ دی و هه‌كه‌ر بنده‌ست و ژار بت، بزاڤێ دكه‌ت ژ ئه‌وێ شه‌رمزاریێ رزگاربكه‌ت..هتد. ب گۆتنه‌كا به‌رفه‌همتر؛ نه‌ته‌وه‌خواز بۆ دنیاداریا گه‌ل و نه‌ته‌وه‌یا خوه كار دكه‌ت. لێ دینداری، ل په‌ڕوازه‌كێ بچووك بۆ دنیایێ كار دكه‌ت و ئارمانجا سه‌ره‌كه ئه‌وه، جانێ مرۆڤی بێ گه‌مارا دنیایێ بچته نك خودا و خودانێ خوه و ب به‌هشتێ (نه دنیایێ) شاد ببت. هۆسا دین، ب دو ئاراسته‌یێن مه‌زن و پتر ژ نه‌ته‌وه‌ی جودایه؛ ئاراسته‌یا دینی بۆ پاش ژیانێیه و یا نه‌ته‌وه‌ی بۆ ژیانێیه و دین (ب گشتی) د سه‌ر نه‌ته‌وه‌یڕایه و نه‌ته‌وه، گیان و هه‌بوونه‌كا سینۆردایه ب كۆمه‌كا خه‌لكیڤه.
هه‌كه‌ر تاكو نهۆ ئه‌م تێك ـ گه‌هشت بین، دێ پرسیاره‌كێ كه‌م: ئه‌رێ لڤاندنا كیش هه‌ستێ هه‌لخه‌له‌تاندنه و پاشی نه‌ڕه‌وایه؟
ب دیتنا من، لڤاندنا هه‌ستا دینی هه‌لخه‌له‌تاندنا ده‌نگدارانه نه زێده‌تر، چونكی ئه‌ڤی وه‌لاتی ده‌ستووره‌ك و قانوون هه‌نه ژیانا مه چارچۆڤه‌دكه‌ن و هه‌ڤبه‌ندیێن خه‌لكی دگه‌لێك دیاردكه‌ن، و قانوونێن ده‌وله‌تێ قانوونێن ژیانا خه‌لكینه، نه یێن دینینه. و ئه‌وێ بچته په‌ڕله‌مانی، دێ ئه‌وان قانوونان شرۆڤه‌كه‌ت و چاڤدێریێ لێ كه‌ت. ئانكو، ئه‌وێ بچته په‌ڕله‌مانی، بۆ پشتی مرنێ كارناكه‌ت دێ بۆ ژیانێ كاركه‌ت؛ بۆ ئارامیا جانێ مریان كارناكه‌ت دێ بۆ ساخان كاركه‌ت.. ئه‌م ژی نه‌ته‌وه‌یا زیندینه، مه مافێن گیرۆكری یان خواری ل به‌غدا هه‌نه، فه‌ره بهێنه ڤه‌گه‌ڕاندن.
هه‌روه‌سا، مه وه‌كو كوردستانی، هیچ ئالۆزی و ئاسته‌نگه‌كا دینی یان ئایینی دگه‌ل ئیراقێ نینه دا ب ناڤێ دینی بچینه به‌غدا و خه‌باتێ بۆ بكه‌ین، مه پرس و ئاڕێشه‌یا نه‌ته‌وه‌یی هه‌یه، مه دۆزا مافێن ده‌سته‌سه‌ركری و خواری هه‌یه، مه گرفتاریا هۆشمه‌ندیا شۆڤینیزمێ هه‌یه.. بۆ ئه‌ڤێ، بانگه‌شه‌یا نه‌ته‌وه‌یی و نیشتمانی، هه‌ست لڤاندن بت یان نه، ره‌وایه و ئارمانجه‌كا دیار هه‌یه، لێ لڤاندنا هه‌ستا دینی، تنێ خاپاندنا ده‌نگدارانه ب تشته‌كێ هه‌بوون ل ئه‌ردی نینه! دین و دینداریا دروست مرۆڤی دبته ناڤ مێرگێن به‌هشتێ، لێ په‌ڕله‌مانتاری مرۆڤی دبته به‌غدا و شه‌ڕه‌نیخا سیاسی ل دۆر مافان و قانوونێن پێكڤه‌ژیانێ.
ئه‌ز دێ ده‌نگێ خوه ده‌مه، ئه‌وێ خه‌باتێ بۆ مافێن مه یێن نیشتمانی و نه‌ته‌وه‌یی و دنیاداریا مه ل به‌غدا بكه‌ت و بشێت هنده‌ك ژ مافێن مه ڤه‌گه‌ڕینت.. و ئه‌وێ هه‌ستا من یا دینی بلڤینت، دێ نڤێژه‌كێ ل دووڤ كه‌م و لاڤان ژ خودای كه‌م مه و وی سه‌رفه‌راز بپارێزت و وه‌ختێ دمرین مه ژ دلۆڤانیا خوه زڕبه‌هر نه‌كه‌ت.
