هه‌ناسا دلێ كوردستانێ..!!

هه‌ناسا دلێ كوردستانێ..!!

68

غیاس خالد زێباری
كه‌ركووك وه‌كی باژاره‌كێ كوردستانێ د زۆر قۆناغێن دژوار دا ده‌رباز بوویه‌، د ڤان قووناغان دا ل سه‌رده‌مێ حوكمه‌تێن ئێك ل دووڤ ئێكێن عیراقێ ئه‌ڤ باژارێ كوردستانی یێ زه‌نگین ب سامانێن سروشتی ب تایبه‌ت نه‌فتێ، نه‌ تنێ هاتیه‌ فه‌رامۆشكرن، به‌لكی هه‌وێن عه‌ره‌بكرن و ئه‌نفالكرنا ده‌ڤه‌رێن وێ به‌رده‌وام من.
ئه‌ڤ بارژارێ دێرین و زه‌نگینێ كوردستانێ گه‌شه‌بوون بخۆڤه‌ نه‌دیتی یه‌ و ب داهات و سامانێ خۆ هاتیه‌ وێرانكرن.
سه‌رده‌مێ زێرینێ كه‌ركووكێ و كه‌ركووكیان د ناڤبه‌را سالێن ٢٠١٤ هه‌تا ٢٠١٧ ل سه‌ر ده‌مێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ب سه‌رۆكاتیا نێچیرڤان بارزانی.
د ڤی ده‌می دا ڕه‌وشا كه‌ركووكێ به‌روڤاژی ده‌مێن دیتر بوو، ژ لایێ ئابووری ڤه‌ د ڤێ ناڤبه‌رێ دا كه‌ركووكێ گه‌شه‌بوونه‌كا زۆر بخوه‌ڤه‌ دیت، چونكی حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ هه‌یڤانه‌ كۆژمێ (١٠) مه‌لیۆن دۆلاران بۆ ئاڤه‌دانیێ و پرۆژێن خزمه‌تگۆزای خه‌رج دكرن، ب ڤی كۆژمه‌ی ب سه‌دان وه‌لاتیێن كه‌ركووكێ هاتنه‌ دامه‌زراندن ژ لایێ په‌روه‌رده‌یی ژی خواندنا كوردی زۆر بهێز كه‌فت و به‌رده‌وام د پێشڤه‌ژوونێ دا بوو.
ژ لایێ ئێمناهی ڤه‌ ژی سه‌ره‌رای هه‌ولێن به‌رده‌وامێن گرۆپێن تیرۆرستی و شۆفینیان بۆ تێكدانا ره‌وشا كه‌ركووكێ, سازیێن ئێمناهی یێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ شیان ئێمناهی یا بپارێزن.
ئه‌ڤ گاڤێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل سه‌ر ده‌ستێ نێچیرڤان بارزانی، چه‌ندین ڕامانان دده‌ت، ژ وانا ته‌كه‌زیكرن ل سه‌ر كوردستانیبوونا كه‌ركووكێ و خه‌مخۆریا وی بۆ وه‌لاتیێن وێ و چه‌سپاندنا دادوه‌ریا جڤاكی.
ژبلی ڤێ چه‌ندێ هه‌رێما كوردستانێ ب گشتی و حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ب تایبه‌ت، شه‌رێن سیاسی و ئابووری و چه‌كداری ژ پێخه‌مه‌ت پاراستنا كه‌ركووكێ و كوردستانیبوونا كرینه‌ و هه‌رده‌م خوه‌ ل كه‌ركووك و كه‌ركووكیان كریه‌ خودان.
ئه‌ڤان گاڤێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ كاریگه‌ریه‌كا زۆرا ئه‌رێنی ل سه‌ر تاكێن كه‌ركووكێ كربوو، ژلایێ پابه‌ندبوونا نشتیمانی و نه‌ته‌وی، خه‌لكێ كه‌ركووكێ هه‌ست دكر كو خودان پشته‌ڤان و پارێزڤانن، له‌وما د راپرسیا سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ دا، پڕانیا وان ب كه‌رنه‌ڤال و درووشمێن نه‌ته‌وی ب سیبه‌را ئاڵایێ پیرۆزێ كوردستانێ مینا جه‌ژنه‌كێ ب ده‌نگێن به‌لێ بۆ سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ تێدا پشكدار بوون.
ب ره‌نگه‌كێ گشتی ئه‌و سه‌رده‌مێن زێرینێن خه‌لكێ كه‌ركووكێ بوون، چونكی د دیرۆكا وی باژێری دا ئێكه‌م جاره‌ ب وی ڕه‌نكی خزمه‌تـ لێ دهێته‌كرن و گه‌شه‌بوونا ئابووری و ئاڤه‌دانی و جڤاكی و په‌روه‌رده‌یی و نه‌ته‌وی بخوه‌ دبینیت.
هه‌ر ل سالا ١٩٢٧ هه‌تا نهو حوكمه‌تێن عیراقێ پشكا داهاتێ پترۆلێ نه‌دایه‌ كه‌ركووكێ و داهاتێ وێ بۆ خزمه‌تا رژێمێ و ده‌ڤه‌رێن دیتر یێن عیراقێ مه‌زاختی نه‌ و كه‌ركووك فه‌رامۆش دكر.
پشتی خیانه‌تا ١٦ ێ ئكتۆبه‌را سالا ٢٠١٧ یا ده‌سهه‌لاتێن ئێكه‌تیا نشتیمانی كوردستانێ، جاره‌كا دی كه‌ركووك هاته‌ داگیركرن و ڕه‌وشا وێ ژلایێ ئێمناهی و جڤاكی و په‌روه‌رده‌یی و ..هتد زۆر ئاڵۆز بوو. هه‌وێن عه‌ره‌بكرنا كه‌ركووكێ دوباره‌ ب ره‌نگه‌كێ به‌رفره‌ه‌ و ئاشكرا ده‌سپێكرنه‌ڤه‌ و خه‌لكه‌كێ زۆر ئاواره‌ و ده‌ربده‌ر بوو، بلندكرنا پاڵایێ پیرۆزێ كوردستانێ هاته‌ قه‌ده‌غه‌كرن و مه‌ترسی ل سه‌ر خواندنا كوردی ژی هه‌یه‌ و ده‌سهه‌لاته‌كا سه‌ربازیا ڕه‌گه‌ز په‌رستی و مه‌زهه‌بی ل سه‌ر هاتیه‌ سه‌پاندن.
پرۆژێن خزمه‌تگۆزای و نووژه‌نكرنه‌ڤه‌ هاتنه‌ ڕاگرتن و حوكمه‌تا عیراقێ پشكا داهاتێ پترۆلێ ژی ناده‌ته‌ كه‌ركووكێ.
نهو ژی پشتی وێ خیانه‌تا نشتیمانی و نه‌ته‌وی یا شازدێ ئكتۆبه‌رێ، گاڤێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ د به‌رده‌وامن بۆ ده‌ربازكرنا كه‌ركووكێ د ڤێ ڕه‌وشا دژوار دا و زڤراندا وێ بۆ وی ده‌مێ زێرین ب چه‌سپاندنا مادێ ١٤٠ ێ ده‌ستووری.
ئه‌ز باوه‌رم مانه‌ڤا كه‌ركووكێ ب ڤی ره‌نگی دێ ڕه‌وشا كه‌ركووكێ و كه‌ركووكیا به‌ر ب ئاڵوزیێن مه‌زنتر به‌ت و ل دووماهیێ خه‌لكێ وێ ب هه‌می نه‌ته‌وه‌ و ئۆل و ئه‌تنه‌، دێ داخواز كه‌ت كه‌ركووك بۆ وی سه‌رده‌می بزڤریت، چونكی ئه‌و سه‌ره‌ده‌ریا مرۆڤ دۆستی و دادپه‌روه‌ریا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ب سه‌رۆكاتیا نێچیرڤان بارزانی خزمه‌تا وان هه‌مووان دكر بێ جوداهی، نه‌ تنێ یا كوردان.

کۆمێنتا تە