هێشتا هەژمـارەکا مـەترسیێن ڤـەیپێ نەهـاتینە زانین
رۆژ ب رۆژێ مەترسی و ڤەکۆلین دەربارەی جگارێن ئەلکترۆنی ‘’ڤەیپ’’ێ دهێنە ئاشکراکرن و تایبەتمەند وەسا هزردکەن کو ڤەیپ وەکو تشتەکێ نوی هاتیە دناڤ خەلکیدا، هێشتا کۆمەکا مەترسییا هەنە نەهاتینە زانین و رۆژ ب رۆژێ د ڤەکۆلینان دا دهێنە ئاشکراکرن.رۆژ ب رۆژێ مەترسی و ڤەکۆلین دەربارەی جگارێن ئەلکترۆنی ‘’ڤەیپ’’ێ دهێنە ئاشکراکرن و تایبەتمەند وەسا هزردکەن کو ڤەیپ وەکو تشتەکێ نوی هاتیە دناڤ خەلکیدا، هێشتا کۆمەکا مەترسییا هەنە نەهاتینە زانین و رۆژ ب رۆژێ د ڤەکۆلینان دا دهێنە ئاشکراکرن. ڤەکۆلینەکا نوی یا هەڤپشک دناڤبەرا کۆلیژا پزیشکیی یا زانکۆیا یالێ و زانکۆیا دووک دیاردکەت، ڤەیپان مادەیێن وەسا تێدانە کو 13 هزار جارا ژ شەکری شرینترن و زیانێن وان هزاران جاران ژ شەکرا سپی زێدەترن.ڤەکۆلین ل سەر 73 بەرهەمێن جگارێن ئەلکترۆنی ل ئەمریکا هاتەکرن و دەرکەفت، 57 ژوان جۆرە مادەیەک تێدایە ب ناڤێ نیۆتەیم کو شیرینکەرێ دەستکرد و 13 هزار جاران ژ شەکرا سپی شیرینترە. تایبەتمەند مەترسییا وی بۆ وێ چەندێ ڤەدگەرینن، ‘ل دەمێ گەرمکرنا ئەوی مادەی، پێکهاتێ وی دهێتە گۆهورین و مادەیێن پەنجەشێرێ و ژەهراویی لێدروست ببیت، چونکو گەرمکرن پشکەکا سەرەکیی یا ڤەیپێ یە’.هانۆ ئێریترۆپۆڵ، سەرپەرشتیارێ ڤەکۆلینێ دبێژیت: ئەو مادە ئەگەرەکە بۆ زیانگەهاندنێ ب پێدی و رویڤیکان.ل دووڤ ڤەکۆلینەکێ کو ل 2023 ل ئەورووپا هاتبووکرن، ب کارئینانا وان ڤەیپێن بۆ جارەکێ ب تنێ دهێنە بکارئینان و ژمارەکا دیاریکری یا قورمان هەیە ل ناڤ گەنجاندا ب تایبەت 15 بۆ 24 سالی زێدەبووینە و ئەگەر ژی ئەڤەنە؛ – ب ساناهی دهێنە ب کارئینان- ژمارا وان ل بازاری گەلەکە- ب ساناهی ب دەستکەڤتن و ڤەشارتا وان- ئەزرانیا بهایێ وان.کۆمەلا سییهان ل ئەمریکا ئاشکرادکەت، پڕۆپیلین گلایکۆڵ، ئێک ژ ماددێن سەرەکییە ناڤ ڤەیپان و ئەگەرەکە بۆ پەنجەشێرا دفنێ، هەناسەتەنگی و هشکبوونا دەڤی، هەروەسا فۆرماڵدیهاید و ئەسیتالدیهـ تێدایە کو هەستیارییا پشکا سەری یا کۆئەندامێ هەناسێ و هەناسەتەنگی و تێکچوونا رەنگی پیستی دروستدکەت.
