هەلوەستێ حوكمەتا ئیراقێ ل هەمبەر گرۆپێن چەكدار

هەلوەستێ حوكمەتا ئیراقێ ل هەمبەر گرۆپێن چەكدار

30

ئەحمەد عارف ئامێدی

ێگومــان هــەر ژ بەرییــا 20 ســاالن و هەتــا نهــا حزبێــن ئایینــی و مەرجەعیەتێــن وان و گرۆپێـن وان یێـن لەشـكری یێـن زالـن لسـەر دیمەنێ ئیراقی، دیسـا ژی سیاسـەتێن ئیراقێ و حوكمەتێـن وێ ژی ئێـك پشـتی یـا دی، ئەڤـێ چەنـدێ ژی هەمـی كـەس دزانـن و دوژمـن بەری دۆسـتی دزانیـت كانـێ ل پشـت پەردەیـان چـو دهێتە كرن، یانكۆ حوكمەتا ئیراقێ دەولەتێن بچویكن ل ناڤ دەولەتەكێ دا، ژبلی حوكمەتا هەرێما كوردستانێ كو بەرقەراریەكا سیاسی یـا جـودا و خوەجهـی هەیـە. بلندبوونــا رێژەیــا تێكچوونــێ د ناڤبــەرا حوكمەتـا ئیراقـی و گرۆپێـن چەكـدار دا ژ ئەنجامـێ بەردەوامبوونـا هنـدێ یـە كـو هێزێن ئەمریكی ل ئیراقێ دبنە ئارمانج، ل سەر ئەردی الیەنێن رەسمی یێن ئیراقی ئاشكرانەكرینە كـو هەكـە زانیبـن كا ئـەو الیەنێـن هەبوونـا ئەمریكی دكەنە ئارمانج ب لێدانا مۆشەكان ل سەر هەردو بنگەهێن((عین االسد)) ل رۆژئاڤا ێگومــان هــەر ژ بەرییــا 20 ســاالن و هەتــا نهــا حزبێــن ئایینــی و مەرجەعیەتێــن وان و گرۆپێـن وان یێـن لەشـكری یێـن زالـن لسـەر دیمەنێ ئیراقی، دیسـا ژی سیاسـەتێن ئیراقێ و حوكمەتێـن وێ ژی ئێـك پشـتی یـا دی، ئەڤـێ چەنـدێ ژی هەمـی كـەس دزانـن و دوژمـن بەری دۆسـتی دزانیـت كانـێ ل پشـت پەردەیـان چـو دهێتە كرن، یانكۆ حوكمەتا ئیراقێ دەولەتێن بچویكن ل ناڤ دەولەتەكێ دا، ژبلی حوكمەتا هەرێما كوردستانێ كو بەرقەراریەكا سیاسی یـا جـودا و خوەجهـی هەیـە. بلندبوونــا رێژەیــا تێكچوونــێ د ناڤبــەرا حوكمەتـا ئیراقـی و گرۆپێـن چەكـدار دا ژ ئەنجامـێ بەردەوامبوونـا هنـدێ یـە كـو هێزێن ئەمریكی ل ئیراقێ دبنە ئارمانج، ل سەر ئەردی الیەنێن رەسمی یێن ئیراقی ئاشكرانەكرینە كـو هەكـە زانیبـن كا ئـەو الیەنێـن هەبوونـا ئەمریكی دكەنە ئارمانج ب لێدانا مۆشەكان ل سەر هەردو بنگەهێن ((عین االسد)) ل رۆژئاڤا دژی ئەمریكییـان ل ئیراقـێ ژ بیاڤەكـێ سـەركەفتنێ یان تۆلڤەكرنـێ بۆ(غـەززە) ژ ئیسـرائیل و ئەمریـكا. و ل ناڤـا گۆپیتـكا قاهیـرە یـا بـەری هەیامەكێ، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ سۆدانی گۆتـارەكا ئاگرین پێشـكێش كربـوو، وەكو پشتەڤانیكرن ل غەززە، زێدەباری وان هاریكاریێن هنارتین ژ كەلوپەلێن نۆشداری و خوارنێ ب بهایێ سێ ملیۆن دۆالران ب رێیا خاچا سۆر یا ئیراقی، و هەلوەستێ سۆدانی ل ڤێ گۆپیتكێ بهێزترین هەلوەست بوو ل هەمبەری هەمیان، ل هەمان دەمی سودانی گۆتبـوو كـو حوكمەتـا ئیراقـێ قەبـوول ناكـەت الیەنـێ ئەمریكـی و ئیـس ائیلـی لێدانا جهێن گرۆپێن چەكدارێن ئیراقی بكەت ل ناڤا ئیراقێ دا، ب بهانا راوەستاندنا گەفێن دژی ئەمریكا و ئیسرائیل. پشت نێزیكـی 15 هێرشـێن چەكـداری ل سـەر بنەگەهێن ئەمریكی ل ئیراقێ و سووریێ و دەركرنا بەیانێن سەیر كو هوشداریێ ددەتە رەڤەندێن بیانی كو گەشتا ببینە ئیراقێ، بزاڤێـن حوكمەتـا ئیراقـی سـەرنەگرتن، كـو بـكارن وێ بلندبوونـا رەوشـێ یـا كـو گرۆپێـن سـەربازی یێـن سـەر ب ئیرانـێ ڤـە پـێ رادبـن رابگریـت، بەلـێ محەمـەد شـیاع سـۆدانی یـێ تووشـی )فشـارەكا دو جـۆری دبیــت( دەبــارەی ڤــێ مــژارێ و ئەڤــا كــو ب سـەرێ غـەززەە دهێـت و هەلوەسـتێ رایـا گشتی ل ئیراقێ. ژ الیەكێ دی ڤە ویالیەتێن ئەمریكی كـو پەیوەندیێـن خـوە ل گـەل سـودانی و هندەك سەركردەیێن گرۆپان ل ڤان داویان ئاشــكراكرن. كــو نەپیگیریــا خــوە ل همبەر بریارا بەغدایێ دیاركر كو ستێركا خـوە ل بنگەهێـن ئەمریكـی ل ئیراقـێ نەگرن، ل الیێ دیتر فراكسیۆنا برێڤەبرنا دەولەتێ دبینین، كو ئەو ژی هەڤپەیمانیا سیاسی یە یا پترین و مەزنترین پشتەڤانە بۆ حوكمەتا ئیراقی، دیساڤە چارچووڤەیا هەمانگی یا شیعی كو كابینەیا سۆدانی پێكئینایە، ژ بەر هندێ سۆدانی كەفتیە د ناڤبـەرا دو كێشـەیان دا ل هەمـان دەمـی دا، دیسا حوكمەتا سۆدانی كۆمبوونەكا بلـەز و درێـژ ئەنجامدابـوو ل رۆژێـن بۆریـن ژبەر بەردەوامبوونا ناكۆكیێن الیەنان ژبلی سـەرەدانا ڤـێ داویـێ بۆ هەولێرێ. ئەڤــرۆ ژی هەمــی ژێــدەر و ئامــاژە بــۆ هنـدێ دچـن كـو هێرشـێن تونـد ل سـەر بنگەهێن ئەمریكی دێ بەردەوام بن ژبەر كـو یـا سـەختە ڤـان گرۆپـان كونتـرۆل بكەن، سەرەرای ئەڤا دهێتەكرن بۆ لێدانا ئەمریكیان، حوكمەتا ئەمیركی سۆزداینە كـو پێگیریـێ ل هەمـی رێككەفتنـان بكەت ل گەل حوكمەتا ئیراقێ بۆ وێ رێككەفتناســتراتیژیك یــا دناڤبــەرا وان دا، ژالیـێ خوەڤـە ژی سـۆدانی ژی سـۆزداینە كو حوكمەتا ئیراقی یا پێگیر بیت ب پاراستنا شیرەتكارێن سەربازی و شاندێن دبلۆماسـی یێـن ل وەالتـی كاردكـەن، ب گۆرەی بەیانا حوكمەتا ئیراقی. چارچووڤا هەماهەنگــی دزانیــت كــو حوكمەتــا سۆدانی تووشی فشارەكا مەزن دبیت كو چـو جـاران ب ڤـی رەنگـی تـووش نەبوویـە، ژبــەر ئەگەرێــن ئاریشــەیا غــەززە. ل ڤــان نێزیكیان دبیت هەلوەسـتێ ڤان گرۆپان باشتر دێ دیاربیت و چارەنڤیسێ بنگەهێن ئەمریكی چو ل هەرێمێ بیت یان ئیراقێ و ئـەڤ تووشـبوونا حوكمەتـا سـودانی ژی دێ هێتە ئێكالكرن و ژ وێ بەرتەنگیێ دەركەڤیت.

و/ ئــەڤــرۆ

کۆمێنتا تە