پاراستنا زارۆیان ل کوردستانێ د ئاستێ پێدڤی دا نینە
ئه‌ڤرۆ نيوز:
ئەڤرۆ رۆژا جیھانیا پاراستنا مافێن زارۆیانە لێ ل گۆرەی گۆتنین پتریا کەسانێن کار د بیاڤێ زارۆیان دا دکەن دبێژن بتنێ د رۆژا جیھانیا زارۆیان دا بابەت ل سەر وان دھێنە ڤەکرن و پرۆژە دھێنە بەحس کرن.ژلایەکێ دیڤە ژی دبێژن ل دەمێ گرتنا دەرگەھێن قوتابخانا ل وەرزێ ھاڤینێ ژمارەکا مەزن یا زارۆیا دکەڤن سەر جاددە و کولانێن باژێری و ترافیکان و کار دکەن، دگەل ھندێ ژی ھەموو د پێدڤی نینن.
دایکا سەھەندی دو سالە کورێ خوە یێ 10 سالی دھێنیریتە کاری و گۆت: خێزانا من ھەموو ب ھیڤیا ویڤەیە، لێ گەلەک جارا ئەو رادەستی پولیسان کریە و توشی گەلەک ئاریشان ژی بویە د ڤی ژیێ بچووک دا و دگەل ھندێ ژی پێ دزانم کورێ من یێ کار دکەت فێری جگارە کێشانێ و خازوکیێ ژی بویە و ژ دەستێ من دەرکەفتیە.
رێڤەبەرا رەوشەنبیری یا زارۆیان ل پارێزگەھا دھۆکێ عایشا شەوکەت لدور رۆژا جیھانیا مافێن زارۆیان دیار کر کو، مخابن کو کارکرنا زارۆیا بویە نەریتەک تایبەت ل دەمێ دەرگەھێت قوتابخانا دھێنە گرتن توشی گەلەک کێشا دبن چونکی د رژنە سەر جاددە و کولانا ژبو کارکرنێ، چونکی ل سەر جاددە و ترافیکان کار دکەن و گۆت: کارکرنا زارۆیا کارتێکرنەکا نەرێنی ل سەر دەروون و کەساتیا زارۆیا دکەت، تایبەت ھەست ب کێماسیێ دکەت کەواتە ئەو زارۆیێ دووری ژینگەھا زارۆینیێ یە و نەشێت د ژیانا خوە یا زارۆینیێ دا بژیت.
کامیران رەمەزان ل بازاری دوکاندارە دبێژت: کارکرنا زارۆیا گەلەک جارا بویە ئەگەر کو دزیان د ناڤ دوکانێن بازاری دکەن و دبیتە ئەگەر کو دوکاندار ئەوان بێشینن و پاشڤە ببەن.
عایشایێ یەحس لڤێ چەندێ ژی کر و گۆت: زارۆ ل بەر گەرما ھاڤینێ توشی نەخوشیێن پیستی و جەستەیی و ڤایرۆسا دبن، چونکی کەس چاڤدێریا وان ناکەت دگەل ھندێ نەخوش دبن و باش دبنەڤە، نەخاسمە ئەو کارێن گران دبنە ئەگەر کو خودانێ کاری وێ ھزرێ ناکەن و کارێ گران پێ ددەنە کرن بەرۆڤاژی ڤێ چەندێ ژی ئەو پارێ زارۆ وەردگریت بەرامبەر کاری نە ل ئاستێ کارێ وی یە و یێ کێمە، بەلکو ئەو پارە یێ د سەر ژیێ 18 سالی دایە.
ژلایەکی َدیڤە عایشا شەوکەت دبێژیت: پتریا ئەو زارۆیێن کار دکەن نە د پێدڤی نە، بەلکو گەلەک ئەو زارۆیێن کار دکەن چاڤ ل ھەڤالێن خوە دکەن دەمێ دگەل دچن، کێم ژی ژ نەچاریا خوە یا ھەژارێی دچن کار دکەن بو خێزانێن خوە، ژبەر ھندێ مە چو یاسایێن مافێن زارۆیا نینن ھەکە ھەبن ژی بتنێ ھندەک مافێن سەرەکی نە وەکو دانا ناڤەکی و خواندنێ و گوھداریا ساخلەمیێ تا رادەیەکی دھێتە کرن، ئەو ژی ب درۆستی ناھێنە کرن بۆ زارۆیا.
رێڤەبەرا رەوشەنبیری یا زارۆیان دا زانین ژی کو، ب ھاتنا ئاواران ژی کارکرنا زارۆیا بەرب زێدەبوونێ چویە، کو ئاوارە کار دکەن و یێن نە ئاوارە ژی بەھانا ئاوارا کار ناکەن و گۆت: تا نھا چو ئامارێن وەسا ل بەر دەستێ مە نینن یێن کارکرنا زراۆیا بتنێ وەکو ل بەر چاڤ ژمارا کارکرنا زارۆیا یا زێدە بوی و بەلگە ژی ل ترافیکا و بازاری کارکرنا زارۆیا دیارە، نەخاسمە دەمێ تا درەنگی شەڤێ دمینن سەر جادان و ل جھان کار دکەن، تایبەت ژی ھندەک زارۆ ھەنە وەکو شێوێ گرۆپ کار دکەن و کەسانێن مەزن سەرپەرشتیا وان زارۆیا دکەن، تا کار ب دووماھی دھێت ئەو کەسانە ترۆمبێلا دئینن دووڤرا و دبەنە مال،.
عایشایێ ئاماژە پێ کر کو، دڤێت خیزانێ ئاگەە ژ رەوشا زارۆیا ھەبیت تایبەت ئەوێن کار دکەن و بزانن ئەو زارۆیە چاوا دژین نەخاسمە ھەر زارۆیەک ل بن کونترۆلا دایک و باب و خێزانێ ڤە بیت و گۆت: رێکخراو و دەزگایێن گرێدایی زارۆیا پرۆژێن گرێدایی زارۆیا پەیدا بکەن و ب رژدی کار ل سەر بکەن و دڤێت یاسایەکا تایبەت ب ماف و کارکرنا زارۆیا ھەبیت و دەربێخن دا ئەو سازیێن گرێدایی زارۆیا پەیرەو بکەن، بەلێ پاراستنا زارۆیا ل کوردستانێ د ئاستێ پێدڤی دا نینە، لەوا دڤێت حکومەت و جڤاک و خێزان پێکڤە کار بکەن بۆ بەرژەوەندیا زارۆیا و ژیانا وان.
