پتر كور تووشی نه‌خۆشیا هیموفلیایێ‌ دبن

پتر كور تووشی نه‌خۆشیا هیموفلیایێ‌ دبن

28

دهۆك، ره‌ڤین سالح:

د.ئومێد عه‌دنان بامه‌رنی، تایبه‌تمه‌ندێ‌ نه‌خوشیێن خوینێ‌ و په‌نجه‌شێرا زارۆیان دیاركر نه‌خوشیا هیموفیلیایێ‌ نه‌خوشیێن بوماوه‌ی(ویراسی) یه‌ و دهێته‌ ڤه‌گوهاستن، و گۆت: دایك هه‌لگرا ڤێ‌ نه‌خوشیێ‌ یه‌ و ڤه‌دگوهێزیت بو زارۆیێ‌ خوه‌، ئه‌ڤ نه‌خوشیه‌ پتر كور تووش دبن، رێژه‌یه‌كا گه‌له‌ك كێم كچ تووش دبیت، دایكێ‌ (كروموسومێ‌ ئێكس) تنێ‌ یێ‌ هه‌ی ژبه‌ر (وای) نینه‌، بابێ یێ‌ هه‌ی، ژبه‌ر هندێ‌ كور پتر تووش دبن، هیموفیلیا هنده‌ك جورێن فاكته‌را ده‌مێ‌ دله‌شێ‌ مرۆڤی دا نه‌هێلیت خوین به‌ربوون په‌یدابیت، ئه‌و كێم دبیت، سێ‌ جورێن هیموفیلیایێ‌ هه‌نه‌ جورێ‌ (ئه‌ی و بی و سی)، به‌ربه‌لاڤترین جورێ‌ هیموفلیایێ‌ جورێ‌ (ئه‌ی) یه‌، ب تنێ‌ مه‌ 105 نه‌خۆش ب ڤی جوری هه‌نه‌، ل ڤێره‌ هه‌ر جوره‌كی رێژه‌ هه‌نه‌ یاسڤك و ناڤنجی و دژوار، یا بهێز ئانكو دژوار ئه‌وه‌ رێژا فاكته‌ری ژ ئێكێ‌ كێمتره‌ دله‌شێ‌ وان دا، هندی رێژا فاكته‌ری كێمتر بیت پتر مه‌ترسی یا ل سه‌ر ژیانا وان هه‌ی، چونكو ئه‌وێ‌ رێژا وان یا دژوار بێی كو تووشی لێدانه‌كێ‌ ببن خوین به‌ربوون بو وان په‌یدادبیت، لێ‌ یا سڤك هه‌كه‌ لێدانه‌ك ڤێبكه‌ڤیت ژنوو دبیته‌ خووین به‌ربوون.

تایبه‌تمه‌ندێ‌ نه‌خوشیێن خوینێ‌ و په‌نجه‌شێرا زارۆیان خویاكر، ژبه‌ركو نه‌خوشیا هیموفیلیایێ‌ پتر ل جه‌م كوران په‌یدادبیت ل ده‌مێ‌ سونته‌كرنا وان دا دیار دبیت كو نه‌خوشیا هیموفیلیایێ هه‌یه‌، و گۆت: چونكو خوین به‌ربوون بو وان په‌یدادبیت و ئه‌ڤ خوین به‌ربوونه‌ ناراوه‌ستیت و پشتی ئه‌نجامدانا پشكنینا دیاردبیت تووشی نه‌خوشیا هیموفیلیایێ بوویه‌، هه‌روه‌سان دخێزانێ‌ دا  دزانن به‌ری هینگی ئه‌ڤ نه‌خۆشیه‌ هه‌بوو، ئه‌ڤجا هه‌ر زوو پشكنینا بو زارۆیێ‌ خوه‌ چێدكه‌ن، هه‌كه‌ یا سڤك بیت دسونه‌تكرنێ‌ دا دیا نابیت، لێ‌ دێ‌ بینی پنیێن شین یێ‌ ل سه‌ر له‌شێ‌ وی په‌یدادبن یان دێ بریندار بیت و خوین به‌ربوون ناراوه‌ستیت، دیسان هنده‌كا خوین ژ دفنێ‌ یان ژده‌ڤی  یان دگه‌ل ده‌ستئاڤا زراڤ دهێت، ئه‌ڤه‌ نیشانێن نه‌خوشیا هیموفیلیایێ‌ نه‌.

د. ئومێد عه‌دنان بامه‌رنی دا زانین چاره‌سه‌ریا ئێكانه‌ نها فاكته‌ره‌، وگۆت: گه‌له‌ك ژ نه‌خوشان خوین به‌ربوون بو  چوكێن وان په‌یدادبیت ، فاكته‌ر یێ‌ زۆره‌ ژبو چاره‌سه‌ریا وان، هه‌روه‌سان هنده‌ك نه‌خوشێن من نه‌سوونه‌تكری بوون نها یێ‌ دهێنه‌ سونه‌تكرن، هه‌روه‌سان دشێن ددانێن خوه‌ بیننه‌ ده‌ر، چونكو ئه‌م فاكته‌را د ده‌ینێ‌ و چ ئاریشه‌ نینه‌، ده‌مێ‌ ئێك پێدڤی ب نشته‌رگه‌ریه‌كێ‌ دبیت ئه‌م به‌ری نشته‌رگه‌ریێ‌ ده‌رزیكێ‌ دده‌ینێ‌، لێ‌ پێدڤی یه‌ به‌ری نشته‌رگه‌ریێ‌ چاره‌سه‌ریا خوه‌ دروست وه‌رگریت، رۆژانه‌ دورێن چار هه‌تا پێنج نه‌خوشان سه‌ره‌دانا سه‌نته‌ری دكه‌ن.

کۆمێنتا تە