پشتی چار سالان من بابێ‌ خوە ل گوندێ‌ بێزهێ‌ دیـت و من...

پشتی چار سالان من بابێ‌ خوە ل گوندێ‌ بێزهێ‌ دیـت و من نەنیاسـی

1

رەمەزان دەشتمری زاخۆ

3 – 4

ل سالا 1978ی ل شەڤەكێ‌ شەهید ئەمین ڕەشو هات بۆ مالا مە و گوتە من: فەهمی كا بو من بنڤیسە و من ژی بۆ نڤیسین و مە باوەری ب ئێك و دو هەبی و هەر وەسا ئەم جیرانێن ئێكك بین، هەر وەسال شەڤەكا دیتر شەهید ئەمین ڕەشو هات مالا مە و هندەك تشتێن نهێنی یێن گرنگ من بۆ نڤیسین و من گوتە شەهید ئەمین رەشو مام: ئەڤە هەر وەكی تو یێ‌ دگەل رێكخستنا پارتی ب نهێنی كاری دكی، مام شەهید ئەمین رەشو گوت: بەلێ‌ برازا ئەم یێن دگەل شانەیا سەرەكی یا نهێنی و ناڤێ‌ شانا مە ب ناڤێ‌ (11 ی ئادار) و من توژی یێ‌ كریە ئێك ژ ئەندامێن ڕیكخستی یێن پارتی دیموكراتی كوردستان. هندی من گوتە مام ئەمینی ئەڤە نە كارێ‌ من و ئەز قوتابی مە و یێن دخوینم. ئەم بەردەوام بین ل سەر كارێ‌ خوە هەتا سالا 1980ی و مە پەیوەندیەكا پاش دگەل ئێك هەبی ل شەڤەكێ‌ شەهید ئەمین ڕەشو هات بۆ مالا مە و گوتە من: فەهمی برازا وەرە مالا مە ئەڤە پێشمەرگەیەك یێ‌ هاتی دەفمە و دێ‌ چالاكیەكا نمونەیی ل ناڤ سەنتەرێ‌ باژێرێ‌ زاخۆ ئەنجام دەت، دەمێ‌ ئەم گەهشتین بۆ مالا ئەمین ڕەشو ل حەوشا مالێ‌ من ئەو كابرا دپەنجەرێ‌ ڕا دیت و چەوان چاڤێ‌ من پێ‌ كەت و ئێسكەر ئەز جنقیم و بۆ پاشدا زڤڕیم. ئەمینی گوتە من تو بوچی پاشدا زڤڕی؟، من گوتێ‌ ئەو كابرایە نە پێشمەرگەیە ئەو هەڤالێ‌ حكومەتێ‌ یە و ئەز ئەوی دنیاسم. من ئەو هێلان و ئەز بۆ مالێ‌ ڤەگەڕیا. ئەو بوو ل ڕوژا 15/9/1980 ی شانا ئەوان یا نهینی ئاشكرا بوو و هەژمارەكا هەڤالێن وان هاتن دەستەسەركرن و ڤەكولین و ئەشكەنجەكا دژوار داینە بەر لاشێ‌ وان و ل دەمێ‌ حوكمێ‌ سێدارەدانێ‌ كەتی سەر وان، و شەهید ئەمین ڕەشو دگەل خێزانا وی داخوازكر كو ئەز بۆ زیندانا باژێرێ‌ مووسل بچم و سەرەدانا وان بكەم. ئەو بوو ئەز چووم بو زیندانی و من سەرەدانا وان كر، بەلێ‌ ب مخابنی ڤە ل ڕۆژا 25/2/1981ی (9) نەهـ هەڤالێن وان ژلایێ‌ حكومەتا بەعسیان ڤە هاتن سێدارەدان، ( ئەمین ڕەشو، عادل تاهر هروری، تاهر تاهر هروری، سەعید سەعید هروری، وەیسی حەسەن هروری، عەبدوللا ئەحمەد هروری، هادی حەسەن هروری، سالح گێندەل سندی) ب حوكمی سێدارەدانی هاتن شەهیدكرن و چەند هەڤالێن وان هاتن حكومكرن. پشتی شەهید بوونا وان من پەیوەندیێن خۆە یێن ڕیكخستا نهێینی دگەل شەهید سوبحی عیسا كوڕكی گرێدان. ل ئەوی دەمی شەهید سوبحی عیسا عەسكەر بوو و پاشی شەهید سوبحی قەستا ناڤ ڕیزێن شۆڕەشا گولانێ‌ كر. دەمێ‌ شەهید سوبحی بویە كادر و بەرپرسێ‌ لیژنا زاخۆ یا ئیكەتیا قوتابیێن كوردستانێ‌ و راستپاردم كو دگەل رێكخستنا نهێنێ‌ یا قوتابیان ل زاخۆ كار بكەم. پشتی من قوناغا شەشێ‌ ئامادەیی ب دوماهیك ئینایی، حكومەتا ئیراقێ‌ راگەهاند كو قوتابیێن دەرچویێن قوناغا شەشێ‌ ئامادەیی بلا فورمێن خۆ بۆ كولیژا سەربازی پێشكێش بكن، و ئەو قوتابیێ‌ بێت وەرگرتن دێ‌ شەش هەیڤان مەشق و ڕاهینان كەت، و دێ‌ پلەیا میلازم ئەفسەرێ‌ فرۆكەڤان ئێت وەرگرتن. من ژی فورما خۆە داگرت و پێشكێش كر، ل ڤێرێ‌ داخوازا پەسندا حزبی ژمن كرن. من ئەڤ سوحبەتە بۆ بابێ‌ خۆە كر و بابێ‌ من گت كوڕێ‌ من: ئەڤە بەعسینە و زالم و دكتاتورن و باش بزانە ئەو چ جاران بەسندا حزبی نادنەتە، ل ئەوی كەسەك هەبی ب ناڤێ‌ ( ئەبو غەزوان) سەرپەرشتێ‌ قوتابخانا مە بوو و هەر وەسا (رفیق حزبی) بوو. ئەز چومە دەف و من گوتێ‌ ئەبو غەزوان ئەز یێ‌ هاتیم دا تو پەسندەكا حزبی ب دیە من، ئەبو غەزوانی گوت: پەسندا حزبی بۆ كیڤەیە؟ من ژی گوتێ‌: ئەڤ پەسندە بۆ (قوە جویە، قسم سمتیات) من دیت ئەبو غەزوانی دەستی خوە هەژاند و گوت: هەیی هەیی هەیی ئەز پەسندێ‌ ب دمە تە و هوین مالەكا عەسات و موخەرب و تو ببی ئەفسەرێ‌ فرۆكڤانیێ‌ و پاشی فروكەیا حكومەتێ‌ بو ناڤ موخەربا ببی و پاش بێ‌ شەرێ‌ مە پێ‌ بكەی. من گەلەك هیڤی و داخوازی ژێ‌ كرن كو ئەز قوتابیەكی زیرەكم و دێ‌ خزمەتا وەلاتێ‌ خۆە كم. ل دوماهیێ‌ ئەبو غەزوانی گوتە من: وەرە سوبەهی وەرە دێ‌ تشتەكێ‌ بێژم تە. ل ڕوژا دیتر ئەز چوم و من سلاڤ كرێ‌. هەر سەرێ‌ خوە ژی نەراكر و سلاڤا من ژی قەت نەوەرگرت و ئەز ل بەر میزێ‌ ڕاوەستام و من دیت دەست هاڤێت چەكمەچا مێزا خۆە ڤەكر و فایلەكا سور ئینا دەرێ‌ و گوتە من: تو موخەربی و بابێ‌ تە ژی موخەربە و چواردە سالان دگەل عیسێ‌ سوار كار كریە، من ژی گوتێ‌: سەیدی ئەو دەمەك بی و نوكە حكومەتێ‌ عەفویا دایی و نوكە ئەم هەمی وەلاتینە، ئینا ئەبو غەزوانی گوتە من: دار قەسپ دسەرێ‌ تەڕا شین ببن ئەز پەسندێ‌ نادمەتە و هەكەر نوكە ژی بەلگەیەك یا تە ددەستێ‌ مندا هەبا دا ل بەر دەرێ‌ مقەڕی تە گولەباران كەم. ئەز بێ‌ هیڤی بووم و ب ئەوان سەر و دلانڤە هاتم مال ڕوینشتم، ئەو بوو پشتی بورینا ماوەیەكێ‌ بی سالا 1984ی هەڤالێ‌ مە كیفاح یونس قاسم فەرمانبەرێ‌ بنگەهێ‌ ئاڤا زاخۆ بوو و ژلایێ‌ فەرمانگەها ئەمنا زاخۆ ڤە هاتن گرتن، دەمێ‌ هەڤژینا كیفاحی ب ناڤێ‌ جەواهر زانی كو هەڤژینێ‌ وێ‌ یێ‌ هاتیە گرتن و هەر ئێكسەر هات مالا مە و گوتە من برایێ‌ فەهمی: هەڤژینێ‌ من كیفاح یێ‌ ژلایێ‌ ئەمن زاخۆ ڤە هاتی گرتن، من گوتە هەڤژینا كیفاحی تو دزانی هەڤژینێ‌ تە فەرمانبەرە ل بنگەهێ‌ ئاڤا زاخۆ و سێ‌ ئەگەر هەنە بۆ گرتنا هەڤژینێ‌ تە یا ئیكێ‌ سەرا سەرپێچیا دایرێ‌ یە، و یا دووێ‌ سەرا نەچوا وی بۆ نەچونا وی ناڤ رێزێن (جیش الشعبی) دا، و یا سیێ‌ ژبەر رێكخستنا نهێنی یا پارتی یە، و ڤێجا ئێڤارە و دەوام نینە ب تنێ‌ نوبەردا یێن ل فەرمانگەهێ‌ هەین و بێژە وان هەڤژینێ‌ من فەرمانبەرێ‌ بنگەهێ‌ ئاڤێ‌ یە و یێ‌ هاتی دەستەسەركرن، و من دڤێت ئەز ببینم و بزانك كا سەرا چ ئەگەر هاتیە گرتن و دێ‌ رێكێ‌ دەنی تە بۆ هەڤژینێ‌ خوە ببینی، دەمێ‌ جەواهر هەڤژینا كیفاحی قەستا دایرا ئەمن زاخۆ كری ل ئەوی دەمی دئاڤاهیێ‌ قەسرا حەجی قادو ڤەبی و دەمی چوویی دیتی و هەر ئێكسەر هەڤالێ‌ مە كیفاحی گوتە هەڤژینا خۆە جەواهر هەر ب لەز بێژە فەهمی بلا خۆە قورتال بكەت، ژ ناڤ باژێرێ‌ زاخۆ دەركەڤیت. هەڤژینا كیفاحی هەر بلەز ڤەگەریا و هات بۆ مالا مە و گوت برایێ‌ فەهمی من كیفاح ل زیندانا ئەمنێ‌ دا دیت و گوت: بلەز هەرە بێژە فەهمی بلا خوە قورتال بكەت، و نەكو رەشەكێن ئەمنێ‌ من ئەشكەنجە بدەن و ئەز دانپێدانێ‌ بكەم، بلا ئەز تێ‌ بچم و بلا هەڤالێ‌ من فەهمی قورتال ببت. بی مەغرەب دەمێ‌ شیڤخوارنێ‌ پا دلێ‌ من نتاچت شیڤێ‌ و ئەز هەر یێ‌ هزرا دكەم، ل دەمەكێ‌ من گوتە بابێ‌ خۆە باب: هەڤالێ‌ مە كیفاح یونس یێ‌ ژلایێ‌ ئەمنا زاخۆ ڤە هاتی گرتن، بابێ‌ من گوت ڤێجا كورێ‌ من ما ئەم چ بكەین و مە چ رێك نینن و ئەم بەرگەرهانێ‌ بۆ بكەین، من گوتێ‌ باب: نێ‌ سەرا رێكخستنا پارتایەتیێ‌ یە هاتی گرتن، بابێ‌ من گوت: مانێ‌ مە چ پێ‌ چێنابیت، من گوتێ‌ باب: بابەت نەكیفاحە بەلێ‌ بابەت ئەزم، بابێ‌ من گوت: ما تەخێرە ماتو ژی رێكخستیێ‌؟ من گوتێ‌ : بەلێ‌ ئەز ژی رێكخستیمە و ما بیرا تە ناهێت دەمێ‌ مە بەلاڤوك دئینان و تە ژی دخواندن و یێ‌ گوتێ‌ بلا هەر نوكە فەهمی خۆە قورتال بكەت.

کۆمێنتا تە