پـارتـی پێشەنگا گـەلـێ مەیە
سەباح بیتوللا
ب دامەزراندنا پارتی قۆناغەكا نوی و دیرۆكەكا نوی بۆ گەلێ كورد ڤەبوو، پارتی شیا وێ ڤالاهیێ پڕ بكەت كو گەلێ كوردستانێ ل روویێ سیاسی تێكەفت بوو.
– پارتی شیا وێ پەرت و بەلاڤیا هێزێن شۆرەشگێر كۆم بكەت و ئێكرێزیا جەماوەری و تەخێن مللەتی بێختە سەر ئێك.
– ب دامەزراندنا پارتی مرۆڤێ كورد كەڤتە سەر رێیەكا راست، پارتی پشتی وێ نا ئومێدیا ب سەر مللەتێ كورد دا هاتی پارتی ئالایێ خەباتێ بلندكرەڤە.
– پارتی شیا ناسنامەیا كوردی بپارێزیت.
– دامەزراندنا پارتی وەرچەرخانەك بوو ل دیرۆكا نەتەوەیەكێ، چونكی حزبا ئێكێ یا جەماوەری و سەرتاسەریا كوردستانێ بوو كو هیڤی و داخوازا مێژوویا نەتەوا كورد بوو.
پارتی ب ئارماجان ڤە یا گرێدایە، نەك ب مەرجان ڤە.
نموونە:-
ئەگەر پارتی ب ئارمانجان ڤە یا گرێدای نەبا؛ دڤیا پشتی نەكسا 1975 دەست ب شۆرەشێ نەكرباڤە.
ئەگەر ب ئارمانجان ڤە یا گرێدای نەبا؛ دڤیا پشتی ئەنفالان بەردەوامی ب خەبات و بەرخوەكرنێ نەدابا. گرنگترین خالا ستراتیژیك یا پارتی د خەباتا خۆ دا ل چیایی و ل باژێری مسۆگەركرنا كیانەكی بوو بۆ گەلێ كوردستانێ.
پارتی بۆ هەر قۆناغەكا خەباتێ ئەو درووشمە هەلگرتیە كو بشێت جێ بەجێ بكەت؛ لەوما خۆدانا 14 كۆنگرەیانە و بۆ هەر قۆناغەكێ پەیرەو و پرۆگرام دانایە كو ل گەل واقعێ وێ قۆناغا خەباتێ و سەردەمێ ئەڤرۆ یێ ژیانێ بگونجیت.
پارتی خۆدانا بڕیارا خۆیە؛ لەوما حسابەكا زۆر بۆ بۆچوونا پارتی دهێتەكرن، چونكی پارتی بڕیار و ئەمر و فەرمانان ل چ كەس و هێز و لایەن و وەلاتان وەرناگریت.
پارتی سەنگیا بەلانسا سیاسی یە ل دەڤەرێ، بێ بۆچوونا پارتی چ بڕیارەك ناهێتە جێبەجێ كرن، ئەڤە ژی مەزناهیا پارتی ل سەر ئاستێ نێڤدەولەتی دسەلمینیت.
بێگومان پارتی بۆ هەر قۆناغەكێ خۆ نوی دكەتەڤە، ل دویڤ سەردەمێ تێدا دژیت.
پارتی قوتابخانەیا مەزنا بەلاڤكرنا هەستا نەتەوەیی و نیشتمانی یە و پارتی شیایە هەستا نەتەوایەتی بكەتە تێگەهێ جڤاكی ل سەر تا سەرێ كوردستانێ، لەوما جەماوەری خۆ پێڤە گرێدایە، ل هەلبژارتنێن ڤێ دویماهیێ یێن ئیراقێ و كوردستانێ، پارتی بوو حزبا ژمارە (ئێك) و پارتی ئەو سەرفەرازی ژی بەركەفت، ریفراندۆم بسەرئێخست و 93٪ خەلكێ كوردستانێ بەلێ بوو و پەیەما سەرخۆبوونا كوردستانێ كو ئەندازیارێ وێ هێژا سەرۆك مەسعود بارزانی بوو.
ئەو بابەت گەلەك د زۆرن كو پارتی فەلسەفەیەكا رۆهن و ئاشكرا و زەلال بۆ هەبیت وەكی چارەسەركرنا كێشەیێن نەتەوایەتی و هەرێما كورستانێ و فیدرالیەت و پێنگاڤ هاڤێتن بەر ب سەرخۆبوونێ.
هزرا نەتەوەیی ئەو هزرا هەستیارە كو ل گەل بوونا مرۆڤێ كورد دا دژیت و هەتا بۆ چڕكەیەكێ ژی نەشێت ژێ دوور بیت، پێدڤی ب وێ هەستا نەتەوایی هەیە، پارتی ل ڤان 79 سالان دا هزرا نەتەوەیی د ناڤ مللەتێ كورد دا بەلاڤكریە و ل ڤی بابەتی دا كێماسی نەكریە و هەرا بەردەوام بوویە.
پارتی خەبات و بەرخۆدان كریە داكو مرۆڤێ كورد كەرامەتا خۆ ژ دەست نەدەت ئەگەر كەرامەت ژ دەست دا هینگی چ نامینیت ژ دەست بدەت، لەوما ژی ئەڤ شانازیا مەزن بۆ پارتی یە.
پارتی ئەو قوتابخانا مەزنا كوردایەتی یە ئەم فێركرین چاوا ل سەر ئاخا خۆ بژین و مە ئاخا خۆ خۆش بڤێت، چونكی كارەساتا مەزن ئەوە خۆشەویستیا وەلاتی ل دلێ مرۆڤی دا دەركەڤیت.
پارتی هەمی دەمان باوەری ب دیمۆكراسیێ هەبوویە و هەر د رۆژا دامەزراندنا خۆ دا ل 16/8/1946 ناڤێ وێ پارتی دیموكراتی كورد بوو، پاشی ل كۆنگرەیێ (3) ببوو پارتی دیموكراتی كوردستان، ئەڤە ژی گرۆڤەیا هندێ یە كو پارتی باوەری ب دیموكراسیەتێ هەبوویە و هەیە، چونكی ل دیموكراسیێ و تەناهیێ نفشەكێ پێ دگەهینن ل شەڕی ژی تو نفشەكی ژ ناڤدبەی.
لەوما د فەرهەنگا پارتی دا دیموكراسیێ یا خۆجهە و ب كریار و باوەری پێ هەیە بەروڤاژیا خەلكێ دیتر كو بتنێ ب رووكەش باوەری ب دیموكراسیێ هەیە.
پارتی ل سالا 1946 دروست بوو راستە ل بەراهیێ ئاستەنگ هەبوون ل پێشیا پارتی بەلێ خۆراگریا وێ و فیداكاری و قوربانیا وێ و تەحەملا هەمی نەخۆشیان، پارتی بەر ب گۆپێ سەرفەرازیا ئێكجاری ڤە پێنگاڤان دهاڤێژیت.
ل دوماهیێ دێ بێژم مەزنترین دەستكەفتا مە یا مەزنا پارتی د 100 سالێن خەباتێ دا و وەرگرتنا ئەنجاما دووماهیێ سەركەفتنا ریفراندۆمێ بوو سەرەرای هەمی پیلان و ئاستەنگان، بەلێ بۆ ریفراندۆمێ و دەولەتبوونێ و سەرخۆبوونێ دو كەرەستە پێدڤی بوون.
1- سەرۆكەكێ بوێر و قەهرەمان و خۆڕاگر و شەهرەزا سیاسەتمەدار و فیداكار و چاڤ نەترس ئەو ژی ب بەلگە خۆیا ئاشكەرا بوو كو هێژا سەرۆك مەسعود بارزانی بوو.
2- مللەتەكێ خۆراگر و بهێنفرەهـ و فیداكار و دلسۆز و بنیاتێ دەولەتا كوردستانێ ل سەركەفتنا ریفراندۆمێ هاتە دانان و ئەندازیار و نەخشەكێشێ وێ ژی جەنابێ سەروك مەسعود بارزانی بوو، كو جهێ شانازیا هەمی نەتەوەیا كوردە و ئەڤرۆ جەنابێ سەرۆك مەسعود بارزانی بوویە لێڤەگەر و پشتەڤان و ئومێد بۆ هەمی نەتەوا كورد.
هەرێما كوردستانێ ل پاشەرۆژێ دا دێ بیتە داخوازا جڤاكا نێڤدەولەتی، چونكو هۆكارێ سەقامگیریێ یە ل دەڤەرێ دا.
سلاڤ ل پارتی ل بیرهاتنێن 79 سالیێ دا.
سلاڤ ل مالباتێن سەربلندێن شەهیدان و پێشمەرگێن قەهرەمان و هەمی كوردپەروەرەكی كو هەردەم دگەل پارتی بووینە و ئەم سەربلندین كو ئەم پارتینە، چونكی پارتی پێشەنگا گەلێ كوردستانێ یە و ئەو درووشمێ مەزنێ شۆرەشا ئیلۆنێ هەتا ئەڤرو رۆژ بۆ رۆژێ بلندتر دبیت كو دبێژیت پێشرەوی كورد پارتی یە سەرۆكمان بارزانی یە.