پله و پۆست .. ئه‌رك و به‌رپرسیاره‌تى
خالد ئه‌حمه‌د بادى
سیسته‌مێ ژیانێ دابه‌ش دبیت ل سه‌ر هه‌مى وار و ئه‌رك و كار وكریارێن رۆژانه یێن ب هه‌ر تاكه‌كێ جڤاكى ڤه گرێدایى بیت. قانوونا ژیانێ وه‌سا ئه‌م هه‌مى فێركرینه كو زه‌حمه‌ت و ماندیبوون و شیان و داهێنان و كاركرن و كارزانى و زانست و دلسۆزى و مێرچاكى ل ده‌ڤ هه‌ر تاكه‌كى هه‌بن، د هه‌مى جڤاكان دا، دێ ب ئه‌نجامدانا ڤان په‌یڤێن مه ل پێش به‌حس كرین دێ هێته پله به‌رزكرن و دێ پۆسته‌ك پێ هێته‌دان و ئه‌و پله‌یه دێ بیته ئه‌گه‌رێ وێ چه‌ندێ كو تاكێ به‌رامبه‌ر ژى خوه ماندو بكه‌ت و پتر كار بكه‌ت و داهێنانان د كارى دا بكه‌ت یان یێ له‌شكر و پێشمه‌رگه دێ پتر خوه وه‌ستینیت و خزمه‌تێ كه‌ت دا كو ستێره‌كا دى یان ئه‌لهۆیه‌كێ دى ئانكو پله‌كا دى یا له‌شكرى وه‌رگریت و وه‌رگرتنا پله و پۆستان ژى مه‌رج و خال و رێنمایى هه‌نه كو ل سه‌ر تاكه‌كى بگونجن هه‌تا كو شاد و سه‌ربلند بیت ب پله به‌رزكرنا خوه. زۆر نموونه هه‌نه یێن ل سه‌ر ده‌مێ شۆره‌شێن كوردان ب تایبه‌ت شۆره‌شا گولانا پێشكه‌فتنخواز ل ده‌مێ كه‌سه‌ك پله به‌رز دكر (10) مه‌رچ هه‌بوون، هه‌كه ل كیژ ئاستێ جڤاكى بایه چ كورێ زه‌نگین و بالاده‌ست و مه‌زنان بایه، نه‌دهاته وه‌رگرتن هه‌كه ئه‌و مه‌رج ل سه‌ر نه‌هاتبانه سه‌پاندن و ل سه‌ر وێ چه‌ندێ دا ژى د ده‌هان فیلته‌ران دا ده‌رباس دبوو هه‌تا كو پله‌یه‌ك ددایى، به‌لێ ئه‌و هه‌مى نوكه ل سه‌ر ئاسته‌كێ بلند ب پله و پۆستن و ل وى ده‌مى دا ئۆمێده‌ك بۆ ده‌هان، به‌لكو هزاران په‌یدا بیت، چونكو هه‌كه ب ماف و خزمه‌ت و دادپه‌روه‌رى پله و پۆست بهێنه وه‌رگرتن بێگومان دێ پتر ماندووبوون و كار و داهێنان و خزمه‌ت هه‌بیت. ل سه‌ر ڤى ده‌مێ نوكه ئه‌م تێدا دژین ره‌وشا مه به‌حس لێكرى د نزمترین ئاست دایه كو هه‌ر كه‌سه‌كێ بڤێت ب تیله‌فۆن و روونشتن و مه‌لاقی و له‌گله‌گیا و ل سه‌ر مێزان بریاران دده‌ن و پرۆژه و كار و پله‌یان وه‌ردگرن و بێ خزمه‌ت و رابردو و ئه‌نفال و پێشمه‌رگاتى و ئاواره‌یى هه‌بیت، ئێكسه‌ر دێ پله‌كێ ده‌نێ بێ كو ئه‌و كابرا بزانیت كاره‌كى ژى بكه‌ت. ل وه‌لاتێ مه ژى ئه‌ڤ دیاردا مه به‌حس لێ كرى سه‌رێ هه‌لداى و ب شێوه‌كێ به‌رچاڤ و ئاشكه‌را ئه‌ڤ دیاردا ترسناك یا به‌ربه‌لاڤه دبیت و ل هه‌مى واران دا سه‌رهلدایه و بێ خال و مه‌رج و خزمه‌ت و شاره‌زایى هنده‌ك یێن ئاست نزم یێ رێبا خوار ب ده‌لیڤه و ده‌رفه‌ت دبینن و دزانن یێ ڤێ رێیا ترسناك دگرن و ئێكسه‌ر یێ بریارێن خوه دئینن (فوقى) بریارێن ب مۆشه‌كێ یان به‌ركى تۆپێ و بریارێن خوه دئینن و ئه‌ڤ دیارده زۆر یا مه‌ترسیدار و هه‌ستیاره نه ل سه‌ر ملله‌تێ كورد، ب تنێ به‌لكى ل سه‌ر پتریا جڤاك و وه‌لاتان. زۆر فه‌ره سه‌ر راوه‌ستیانه‌ك هه‌بیت و ئه‌ڤ دیاردا ترسنك بهێته بنبركرن دا كو هه‌ر كه‌سه‌ك ب مافێ خوه شاد بیت و مافێ چ تاكان نه‌هێته خوارن و دا یێن خزمه‌تكار و ماندی بووین نه هێنه ژبیركرن و پێكڤه‌كاروانێ خوه به‌ره‌ب ئاسۆیێن گه‌شتر بهاڤێژین و كوردستانێ پێشبێخین و بپارێزین. پاراستى بیت كوردستان و به‌رز و بالا بیت ئالایێ پیرۆزێ كوردستانێ.
