پۆست ـ داعش

پۆست ـ داعش

168

كورد ڤێجارێ پێدڤی یه‌ دوور هزربكه‌ت، پێدڤیه‌ هزرا پۆست ـ داعش بكه‌ت. هێزه‌ك ژ داعشێ ژی دڕنده‌تر یا برێڤه‌ بۆ گیانێ كوردان، هێشتا ب دروستی خوه‌ تاقینه‌كریه‌ بۆ هێرشكرنا سه‌ر ملله‌تێ كورد. ئه‌و هێرشێن د سه‌دسالیا چووییدا ل ئیراقێ هاتینه‌ ئه‌نجامدان ل دژی كوردان پرانیا وان هێرشێن سووننه‌ ـ دارشتی بوون. تا نها ئه‌و هێرشێن به‌رفره‌هێن داعشێ ئه‌نجامداین هه‌ر په‌نجه‌موورێن سوونیێن ئیراقێ ل سه‌ر مووركرینه‌. لێ ژ ئه‌ڤرۆ و پێدا هێزه‌ك دن یێ خوه‌ بۆ گیانێ كوردان ئاماده‌ دكه‌ت، ئه‌ڤ هێزه‌ خودان پشته‌ڤانیه‌كا هه‌رێمی یه‌، هه‌روه‌سا ئه‌و هێزه‌ نه‌ك تنێ خودان پشته‌ڤانیه‌، لێ به‌لێ یا بوویه‌ به‌شه‌ك ژ ستراتیجیا وێ پشته‌ڤانیا هه‌رێمی، ئه‌م دشێین بێژین یا بوویه‌ پشكه‌ك ژ كیانێ وێ پشته‌ڤانیێ. وێ هێزێ هه‌می پێدڤی یێن ئابووری بوو هاتینه‌ دابینكرن، هه‌می فاكته‌رێن جیۆپۆلیتیك ژی ژێره‌ یارمه‌تیده‌رن، ئه‌و هێزه‌ پشكه‌ك گرنگ پێكدئینیت د به‌لانسا هێزا سه‌ربازیا سه‌رده‌ست ل رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست دا. ئێدی كوردۆ باش هزربكه‌، پێدڤیه‌ ژ ئیرۆ پێدا خۆ ئاماده‌ بكه‌ن بۆ جه‌نگێ پۆست ـ داعش، چونكی جه‌نگێ پۆست داعش چێدبیت جه‌نگه‌ك وێرانكه‌ر بیت، جه‌نگێ مان و نه‌مانێ بیت بۆ سته‌تیویا كوردی، ده‌ركه‌فتنا ڤێ هێزێ دوباره‌كرنا وێ هندابوونا دیرۆكیا وێ یه‌، ئه‌ڤرۆ هێدی هێدی یا ده‌ردكه‌ڤیته‌ڤه‌ د ناڤ مه‌یدانا ململانێیه‌كا دژوار دا، لێ یا ب به‌رنامه‌ دارێشتیه‌ و خوه‌دان ئارمانجه‌، ئه‌ڤرۆ ڤێ هێزه‌ هه‌بوونا خوه‌ ل سه‌ر ئه‌ردی سه‌لماندیه‌، له‌ورا هه‌می چه‌مكێن سه‌ربازی، ئه‌وله‌كاری، سیاسی و ئیداری د ده‌ستێ خوه‌ دا گرتینه‌، دبیت وه‌ك پێدڤی عه‌قلانیه‌تیا بزاڤا سیاسیا كوردی هزر بۆ ڤێ هێزێ نه‌كربیت. د ناڤا ڤێ هێزێ دا چه‌ندین ڕه‌وتێن توندڕه‌و، ره‌یسست و دوژمنكارانه‌ په‌یدابووینه‌، ئێدی وه‌لێ هاتیه‌، كورد، پێدڤی ناكه‌ت گومانێ بێخته‌سه‌ر ڤێ هێزا توندڕه‌و. بۆ به‌رهنگاربوونا ڤێ هێزێ، بزاڤا سیاسیا كوردی هه‌رچو زووه‌ پێدڤی ب لێكۆلین و لێگه‌ریانێن عه‌قلمه‌ندانه‌ هه‌یه‌. هه‌ڵوێستێن سیاسی یێن گشتگیر و هه‌م یێن تایبه‌ت ل ئیراقێ دهێنه‌ نه‌خشاندن په‌ی بیرو بۆچوونێن ڤێ هێزا تۆندڕه‌و. ب پشتیه‌ڤانی و رێنمایێن هیزا هه‌را مه‌زنا هه‌رێمی ڤێ هێزێ ده‌ستكاریا تێگه‌هێن سیاسی و جڤاكی بو ره‌وشا رۆژهه‌لاتا ناڤێن ل دووڤ به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ بۆ په‌یوه‌ندیێن جڤاكی و سیاسی و ئابووری و نیشتیمانی ل عیراقێ داڕشتینه‌. دیسا ڤێ هێزێ خالێن لاوازێن بزاڤا سیاسیا كوردی ده‌ستنیشان كرینه‌ و به‌رده‌وام یا ئه‌كتیڤه‌ بۆ پتر لاوازكرنا په‌یوه‌ندیان د ناڤ رێزێن بزاڤا سیاسیا كوردیدا و هه‌تا ڕادده‌یه‌ك مه‌زن سه‌ركه‌فتی بوویه‌. ئه‌ڤ هێزه‌ یا سه‌ركه‌فتی بوو د ده‌مێ چه‌ند سالێن بووریدا بۆ مۆنۆپۆلكرنا قانوون و ریسایێن تایبه‌ت و گشتی، مۆنۆپۆلكرنا سامانێ گشتی، هیزا چه‌كداری و سیاسه‌تا گشتی ل عیراقێ.
پێدڤییه‌ ژ نها پێڤه‌ بزاڤا سیاسیا كوردی خوه‌ ل ئاست ڕوودان و پێشهاتیاندا ببینیت، كاره‌ك دل ئێشه‌ كو هه‌تا نها بزاڤا سیاسی ب تنێ یا ل پاش ڕوودانان دبه‌زیت، قه‌ت پێش ڕوویدانا نه‌كه‌تیه‌، ژ ئه‌ڤرۆ پێدا پێدڤیه‌ عه‌قلێ ستراتیجیا بزاڤا سیاسیا كوردی د بنه‌ره‌تدا بێهته‌ گهوڕین بۆ ئاسته‌كێ كو گرێدایی بیت ب پێشهاتیێن ناڤچه‌یی و نێڤده‌وله‌تی ڤه‌.
ئه‌م هه‌می دزانین كو د دژوارترین و تاڵترین كاودان و كاره‌ساتدا ب درێژاهیا سه‌د سالیا بیستێ هه‌تا سالا ٢٠٠٣ چو حوكمه‌ته‌ك ابه‌غدا بریارا مووچه‌ بڕین و قوتكرنا بووجێ گشتی نه‌دابوو و ئه‌و هه‌نگاڤ نه‌نابوون، لێ به‌ره‌ڤاژی هه‌می وان گۆتگۆتكێن د ده‌مێ بیست هه‌تا سی سالێن چوویدا ده‌رباره‌ی هێزێن شیعی بوومه‌ ڤه‌دچڕاندن كو ئه‌و هه‌ڤپه‌یمانێن مه‌نه‌، دوستێن مه‌نه‌، په‌یمانێن سیتراتیجی مه‌ بهه‌ڤرا هه‌نه‌ و دوستێن مه‌یێن ڕوژێن خه‌باتێ بوون دژی سه‌ددامێ گۆڕبگۆڕ. ل نازكترین و هه‌ستیارترین ده‌مدا، دوست و برایێن مه‌یێن شیعه‌ ئه‌و كاره‌ كرن كو هێشتا سه‌ددامێ گۆڕبگۆر ب هه‌می دوژمنداری و دڕندایه‌تیا خوه‌، هزرژی ژوێ چه‌ندێره‌ نه‌كربوو ئه‌نجام بده‌ت به‌رانبه‌ر ملله‌تێ كورد، ژ ٢٠٠٣ یێ تا نها هه‌می حكومتێن شیعی ل ئیراقێ هه‌می هه‌وڵداینه‌ بو پێشێلكرنا هه‌می مافێن گشت نه‌ته‌وه‌ و گرۆپێن ئه‌تنیكی ل ئیراقی، هه‌ر وه‌خته‌ك بو وان ده‌رفه‌تك په‌یدا ببیت بێی ئێكودو ده‌ستێ خوه‌ وه‌شاندیه‌ دژی به‌رژه‌وه‌ندیین هه‌می نه‌ته‌وه‌ و ئایین و مه‌زهه‌بێن ل ئیراقێ دژین، ئه‌ڤ ده‌ستوه‌شاندنێن هه‌ د هه‌می بواراندا بوویه‌، د وارێ سیاسی و ئابووری، ئه‌وله‌هی، یاسایی و سیخوری و له‌شكری دا.. .. هتد.
ئه‌وا من دڤێت ئه‌ز بدمه‌ خۆیاكرن ،ئه‌وه‌، كو هه‌می هێزێن شیعی، چه‌پڕه‌و و ڕاستڕه‌و، دیندار و عه‌لمانی، ره‌شنبیر و خێله‌كی، مه‌ده‌نی و عه‌سكه‌ری، یه‌كده‌نگن، هه‌ریه‌ك بجوره‌كی دژ ب هه‌می سروشته‌ ـ مافێن گشت گرۆپێن دی ل ئیراقێ، نه‌خاسمه‌ ملله‌تێ كورد. د ده‌مێ چه‌ند حه‌فتی و مه‌هێن بووریدا، ب تایبه‌تی ئه‌و هێزێن ملیشایی یێن شیعه‌ هاتینه‌ ده‌ڤه‌رێن كه‌ركووك و دیاله‌، چه‌ندین كار و چالاكیئه‌نجامداینه‌ دژی به‌رژه‌وه‌ندی و دژی وان هه‌لویست و ساخله‌تێن ئه‌م وه‌ك ملله‌ت ل سه‌ر دهاتینه‌ تێگه‌هاندن كو دوستێن سروشتێ ملله‌تێ كوردن. رێگه‌گرتن ل چوونا كوردان و ئوتومبێلێن وان بۆ ناڤچه‌یێن دی یێن عیراقێ، چه‌ندین كورد ب بارمه‌ته‌ گرتینه‌ و هنه‌ك ژ وان شه‌هیدكرینه‌ و چاره‌نڤیسێ گه‌له‌كان ژی نه‌دیاره‌. ئه‌ڤ هێزێن شیعه‌ مه‌زهه‌ب چه‌ندین جارا ڕۆبرۆبووینه‌ ل گه‌ل هێزێن پێشمه‌رگه‌هی ل وان ده‌ڤه‌ران، چه‌ندین جاران بریندار داینه‌، چه‌ندین پێشمه‌رگه‌ تا نها ده‌سته‌سه‌رن د ده‌ستێ وان هێزێن شیعی دا.
پێدڤیه‌ ئه‌م كورد خوه‌ بۆ جه‌نگێ پوست ـ داعش به‌رهه‌ڤك بكه‌ین، ب بۆچوونا من جه‌نگێ پۆست ـ داعش جه‌نگه‌ك گه‌له‌ك دژوارتره‌ ژ جه‌نگێ دژی داعش، وه‌ گه‌له‌ك به‌رفره‌هتر و چاره‌نڤسسازتره‌. ئه‌و جه‌نگه‌ژی، جه‌نگێ شێعه‌ ل به‌رامبه‌ر كوردان، هێزێن شیعه‌ ژ مێژوه‌ره‌ خوه‌ بۆ ڤی جه‌نگی به‌رهه‌ڤ دكه‌ن. جه‌نگێ كورد و شیعه‌ جه‌نگه‌كێ حه‌تمیه‌ و چ بیانوو نین كو بزاڤا سیاسیا كوردی هه‌ر ژنها ئاماده‌كاری و پێداویستیێن وی جه‌نگی به‌رهه‌ڤ نه‌كه‌ت. ئه‌م هه‌می دزانین كو ئه‌و هه‌نگاڤێن هێزێن شیعی هاڤێتین دژی كوردان، برینه‌ك گه‌له‌ك دژوار خستینه‌ د ناڤ جه‌رگێ دپلۆماسیه‌تا كوردیدا، ئه‌م هه‌می ماینه‌ حه‌یری كا چاوا ب چ ووژدان هێزێن شیعی ئه‌و كاره‌ دژی دۆستێن خوه‌ یێن دێرین ئه‌نجامدان، لێ تشتێ ژ وێژی حێبه‌تیتر ئه‌وه‌، كو چاوا بزاڤا سیاسیا كوردی هزرا روژه‌كا وه‌سا نه‌دكر، چاوا ئاماده‌كاری و هه‌نگاڤێن عه‌قلانی بۆ ڤان جۆره‌ هه‌لویستێن نه‌مه‌ردانه‌ نه‌ دارشتن بوون، ئه‌م هه‌می دزانین كو ده‌روبه‌رێن ملله‌تێ كورد پڕن ژ ناحه‌ز و فێلبازان. پێدڤیه‌ ستراتیجیا دپلوماسیا كوردی دارشتنه‌ك عه‌قلانی و ئه‌كادیمی بۆ بێهته‌ كرن، سیاسه‌تا گشتی یا ڤێ بزاڤێ ل په‌ی ڤان به‌رژه‌وه‌ندیان بێهته‌ دارشتن، مه‌ كوردان پێدڤی ب دامه‌زراندنا ده‌زگه‌هێن ستراتیجی بۆ لێكۆلێنێن هزری، سیاسی، ئابووری، عه‌سكه‌ری، په‌روه‌رده‌یی و ب پله‌یه‌ك ئیداره‌یی هه‌نه‌، ئه‌ڤ ده‌زگه‌هێن هه‌ ل ژێر چه‌تره‌كا زانستیدا بێهنه‌ كومكرن، ئه‌و چه‌تره‌ رابیت ب داڕشتنا سیاسه‌تێن گشتی یێن كوردستانی ل گۆر به‌رژه‌وه‌ندیێن كوردستانیان، نه‌ك تنێ كوردان، به‌لكو كوردستانییان.

کۆمێنتا تە