پیر خدرێ سلێمان خه‌مخوه‌رێ كوردینییێ و ئێزدیاتیێ
حه‌سه‌ن سلێڤانه‌یی
سه‌رۆكێ ئێكه‌تیا نڤیسه‌رێن كورد لقێ دهۆكێ
ئه‌م چه‌ند گه‌نجێن ئه‌ڤیندارێن په‌یڤا كوردی، ل ده‌ستپێكا سالێن هه‌شتێیان ژ چه‌رخێ بیستێ، ل مویسل دگه‌هشتین ئێك ، جاران ل باخچێ مویسلیان دگوتێ- حدیقه الشهدا‌و- ومن دكورته رۆمانا خوه دا– گولستان وشه‌ڤ – ب ناڤێ – باخچێ كوژه‌كان – بناڤ كریه ، جاران ل سویكا نه‌بی یونس وگازینویا لیالی الموصل یان چایخانا ئوم كولسومێ ل سه‌رێ ده‌واسا ، هنده‌ك جاران ل ناڤ باخجێن زانكویا مویسلێ . ئه‌م ئه‌ڤ گه‌نجێن كورد یێن خوین گه‌رم ، ل خوه دگه‌ریاین ، ل زمانێ خوه ، ناسناما خوه ، ل ره‌هوریشالێن خوه ، نه‌خاسم زمانێ كوردی لبن سانسورێ بوو ، ب هه‌می رێكێن خوه رژێما به‌عسیان دڤیا مرۆڤێ كورد دناڤ خوه‌دا ب بوهژینت ، ژناڤ ببت ، زمانێ وی یێ خوه‌ش وشرین ، بشكێنت ، بێ قیمه‌ت بكت و هه‌ستا نه‌ته‌وه‌یی وێران بكت . ئه‌م ئه‌ڤیندارێن سترانا كوردی وهه‌لبه‌ستان ژنوی ب سه‌ر ڤێ جیهانێ هل ب بووین ومه قه‌ستا به‌یان وهاوكاری وروشنبیری نوی وگوڤارا كاروان دكر ، ومه ب ترس جارنا به‌رهه‌مێن خوه یێن ده‌ستپێكی ژ بۆ به‌لاڤكرنێ بۆ دهنارت ، ده‌مێ نڤیسینه‌ك مه به‌لاڤ دبی ، كه‌یفا دونیایێ داددا سه‌ر سه‌ر و چاڤێن مه .
ئێڤارییه‌كێ ئه‌ز و هه‌ڤالێ خوه زیدو بائه‌دری چووین سه‌ره‌دانا هێژا عیدو بابا شیخێ، ل مه‌كته‌با وی یا پارێزه‌رییێ ل سه‌رێ جسرێ به‌له‌دی یێ، ل بنێ سیریجخانێ ژ ئالێ دیژله‌ی ڤه . مه ئێكو دو ناسكر ، هه‌سته‌ك ل ده‌ڤ من په‌یدا بوو كو ئه‌ڤ ژمێژه ئه‌ز ئه‌ڤی مرۆڤێ وه‌ك من سمبێل ره‌ش وتژی ناس دكم . پشتی بێهنه‌كێ گه‌نجه‌كێ ژ مه ب عه‌مرتر مرۆڤه‌ك به‌ژن زراڤ و روی سۆر ودێم گه‌ش ب بشكورین ڤه دا ژۆر و ب كوردیه‌كا خوه‌ش گۆت : ئێڤارا وه باش هه‌ڤالینوو ، هوون چاوانن؟ئو هوو هه‌ڤاله‌كێ نوو هاتیه ، ئه‌ڤ كییه؟؟ كاك زێدوی ئه‌م داینه ناسكرن بو ئێكو دو و گۆتێ پیرێ من ئه‌ڤه حه‌سه‌نێ سلێڤانه‌یه ، وه‌ك مه دینه‌كێ په‌یڤا كوردی یه . پیری ده‌ستێ من هه‌ژاند وگۆت : جارجار ئه‌ز هنده‌ك نڤیسینێن ته دبینم ودخوینم ، ئه‌و به‌رهه‌مێن تو ب زمانێ ئه‌ره‌بی ژی ل رۆژناما – الحدبا‌و – به‌لاڤ دكی ، من خواندی نه , ئه‌ز كه‌یفخوه‌شم من تو دیتی وناسكری . مالا ته ئاڤا پیرێ هێژا تو چرایه‌كێ گه‌شێ دمه‌یدانا ره‌وشه‌نبیرییا كوردی دا ، ب ته سه‌رفه‌راز و كه‌یفخوه‌شم كه‌كۆ ، ئه‌ڤه‌بوون په‌یڤێن من ژ پیرێ خوه ڤه‌گه‌راندین . ئه‌و جارا ئێكێ بوو ئه‌ز پیر خدرێ سلێمان روی ب روی ببینم . ئه‌ز كه‌له‌ك كه‌یفخوه‌ش بووم ب دیتنا خودانێ په‌رتۆكا – كوندیاتی – ومن چه‌ند نڤیسینێن وی ل گوڤار ورۆژنامێن كوردی خواندبوون . پشتی هینگێ جارنا مه ئێكودو ل یانا ئێكه‌تیا نڤیسه‌رێن مویسلێ ددیت , شه‌ڤه‌كێ هه‌لبه‌ستڤانێ جانه‌مه‌رگ سه‌عیدێ میر ته‌حسینی ژی دگه‌ل مه‌بوو، هه‌تا دره‌نگی شه‌ڤێ مه سوحبه‌ت دكرن وسه‌عیدی هنده‌ك هه‌لبه‌ستێن خوه ژ دیوانا – موت جدید – خواندن . پیر خدرێ سلێمان وه‌ك مامۆستایێ زمانێ كوردی ل مویسلێ ده‌رس ب عشق وئه‌ڤینی ددان، لێ زه‌لامێن رژێما به‌عسیان ، هنده‌ك خوینكارێن ئه‌ره‌ب هاندابوون كو بێ رێزییێ ل پیر خدری دده‌رسێ دا بكه‌ن ، دا بره‌ڤت و ده‌ستا ژ ده‌رسا كوردی گۆتنێ به‌ردت ، مخابن ئه‌حمه‌قیا وان گه‌هشت بوو وێ بێ ئه‌خلاقیێ كو ژ پشت ڤه تبل لێ ددان . لێ پیرێ مه به‌رده‌وام بوو ل سه‌ر رێ یا خوه یا باوه‌ری پێ هه‌ی وپه‌یڤا كوردی بلند راگرت .
له‌وما پشتی گۆنگره‌یێ راپه‌رینێ یێ ئێكه‌تیا نڤیسه‌رێن كورد یێ گشتی ل هاڤینا 1991 ل شه‌قلاوه ب دوماهی هاتی ، و بریار هاتی دان لقێن نڤیسه‌ران كۆنفرانسێن خوه یێن ناڤخوه‌یی گرێدن ، مه ل دهۆكێ ل 14/11/1991 كونفرانسێ خوه گرێدا و ده‌سته‌كا رێڤه‌به‌ر هاته هه‌لبژارتن ، پیر خدرێ سلێمان ژی ئێك ژ ده‌سته‌كا نوو بوو . مه دناڤ خوه‌دا هه‌لبژارتن كرن ژبو لێكڤه‌كرنا كاری وده‌ستنیشانكرنا سه‌رۆكێ ئێكه‌تیا نڤیسه‌رێن كورد لقێ دهۆكێ . ل وی ده‌می گه‌رمه‌گه‌رما دانوستاندنێن سه‌رۆكاتیا كوردستانێ دگه‌ل ده‌وله‌تا عیراقێ بوون. صه‌دام حسینی ورژێما وی گۆتن ئێزدی ئه‌ره‌بن ، نه‌كوردن ، جه‌نابێ سه‌رۆك مسعود بارزانی و شاندێ مه یێ دانوستاندنێ دگۆتن : ئێزدی كوردن و كوردێن ره‌سه‌نن ، نڤێژین وان ، قه‌ول و سه‌به‌قێن وان ب كوردینه ، كوردییه‌كا پاقژ وپژوین وخوه‌ش ، ڤێجا چاوا نه‌كوردن؟! . ژبۆ پشته‌ڤانیا هه‌لویستێ شاندێ دانوستاندنێ یێ كوردی دگه‌ل به‌غدا ، مه ل ده‌سته‌كا رێڤه‌به‌ر بریار دا پیر خدرێ سلێمان وه‌ك ئێكه‌مین سه‌رۆكێ ئێكه‌تیا نڤیسه‌رێن كورد پشتی سه‌رهلدانا پیرۆز هه‌لبژێرین .وه‌ك تیمه‌كێ كوردینییێ یێ ئێكگرتی مه كارێ خوه یێ ره‌وشه‌نبیری ب ره‌نگه‌كێ خورت ئه‌نجام ددا . په‌یوه‌ندیێن ره‌وشه‌نبیری دگه‌ل دام وده‌زگه‌هێن ره‌وشه‌نبیری یێن كوردی وبیانی خورتكرن ، گوڤارا په‌یڤ ده‌رێخستن ، سمینارێن هه‌مه ره‌نگ ب ره‌نگه‌كێ خورت ده‌ستپێكرن . هاریكاریا ده‌ستهه‌لاتا كوردی و بایێ ئازادیێ ، هاریكاربوون ژبۆ پێشڤه‌برن وگه‌شكرنا مه‌یدانا زمان و وێژه‌یا كوردی . مخابن شه‌رێ خوه‌كوژیێ ره‌وشه‌كا ئالۆز په‌یدا كر . پیر خدرێ سلێمان داخوازكر ده‌ست ژ سرۆكاتیا نڤیسه‌ران به‌ردت و ب فه‌رمی داخواز پێشكێشی ده‌سته‌كا رێڤه‌به‌ر كر ، مه په‌سه‌ند نه كر و مه هانددا هه‌ر ل سه‌ر كارێ خوه بمینت وبه‌رده‌وام بت، د وان كاودانێن دژوار دا مه رێزه‌ك تایبه‌ت بۆ پیرێ خوه هه‌بوو ، هه‌تا سالا 1997 ما ل سه‌ر كارێ خوه ، لێ پشتی چووی ئه‌لمانیا ول وێرێ ئاكنجی بووی ، هه‌لبه‌ستڤانێ دلنازك محسن قۆچان، كو جێگرێ سه‌رۆكی بوو ، ئێكسه‌ر بوو سه‌رۆكێ ئێكه‌تیا نڤیسه‌رێن كورد لقێ دهۆكێ هه‌تا سالا 1999 .
پیر خدرێ سلێمان مرۆڤه‌ك خودان ره‌وشته‌كێ بلند وپر مه‌عریفه‌ت بوو ، كورده‌كێ ئه‌ڤیندارێ كوردستانا خوه بوو . هه‌رده‌م به‌شووش وشاد بوو ، دێ بێژێ كرنژینێ مالا خوه ل سه‌ر رویێ وی دانابوو . پیر خدرێ سلێمان وه‌ك ئێزدییه‌ك ، خودان خه‌باته‌كا پیرۆزه ژ بۆ دینێ كه‌ڤنێ ئێزدیاتیێ وڤه‌كۆله‌ره‌كێ ژیهاتی بوو د ڤی بیاڤی دا . خزمه‌ت وخه‌باتا ئه‌ڤی چوامێرێ خوین شرین وروح سڤك ژبۆ كوردینیێ وئیزدیاتیێ جهێ شانازی و رێزگرتنێ یه.مرۆڤێن خودان خزمه‌ت وبه‌رهه‌م نه‌مرن ، و دوژدانا ملله‌تێ خوه‌دا ساخن .
روحا ته شاد بت هه‌ڤالوو ، پیرێ ده‌لال .
