پێدڤیە لایەنێ دەروونی یێ شوفێران ل بەرچاڤ بهێتە وەرگرتن
بەرپەرێ ساخلەمیێ:
د. ئاڤا غازی، تایبەتمەندێ نەخۆشیێن دەروونی دیاركر كو ل ڤێ دووماهیێ ئەم دبینین گەلەك روودانێن هاتنوچوونێ پەیدادبن و قوربانیێن خوە یێن هەین و گۆت: دێ ئاماژێ ب هندەك خالێن گرن كەین كو پەیوەندیە وان ب لایەنێ دەروونی هەیە، هەكە ئەم پرسیار بكەین زانینا هاژووتنا ترۆمبێلێ و وەرگرتنا مولەتا هاژووتنا ترۆمبێلێ و رێنمایێن هاتنوچوونێ، ئەرێ بەسن كو هاژووتنەكا ب سلامەت بكەین و روودان پەیدانەبن؟ بێگومان هەكە پرسیارا وان كەسان بكەین یێن تووشی روودانان بووین، دێ دیاربیت هەردو زانین هەبووینە، بەلێ سەرەرای وێ چەندێ روودان پەیدابووینە، لەورا ئەو پێزانین ب تنێ بەس نینن، بەلكو دڤێت ل دەمێ كریارێ بجهبینین، داكو هاژووتن یا ب سلامەت بیت.
د بەرسڤا پریسارەكێ دا، ئەرێ ئەو چ ئەگەرن كو ئەم نەشیێن وان بجهبینین؟ د.ئاڤا غازی، دیاركر، گەلەك تێكچوونێن دەروونی یێن هەین، هندەك ژوان دبنە ئەگەر كو شیانێن تێگەهشتنێ و شیانێن كریارێن پیچەك ئالووز كو پتری پێنگاڤەكێ تێدا پێدڤیە، ئەو شیان ل دەڤ وی كەسی لاواز دبن ەو دبنە ئەگەر كو نەشێت ترومبێلێ ب هاژووت و رەنگە بەری نوكە بیست سالا پتر شیان هەبووینە و چ روودان پەیدانەكرینە، بەلێ ژبەر تووشبوونا وی ب تێكچوونێن دەروونی و لاوازبوونا شیانێن وی یێن تێگەهشتنێ ئێدی روودان پەیدادبن.
دیاركر كو هندەك نەخۆشیێن دی یێن دەروونی هەنە ل دەمێ گوپیتكا ئازراندنا خوە دا، دێ بینی ئەو كەس یێ ل ژێر كارتێكرنا هەلوەسە و وەهما، ئەڤەژی دبیتە مەترسی ل دەمێ ترومبێلێ دهاژووت و دێ بیتە ئەگەرێ پەیداكرنا روودانان، مەرەم ژ هەلاوسا ئەوە دەمێ هندەك تێكچوون پەیدادبن، چ ژ ئەگەرێ نەخۆشیەكا دەروونی یان دەرمانەكی بیت كو ببیتە ئەگەر دەنگ ژ گوهێن وی بهێت و چ ژێدەر ل دەوروبەرا نەبن، یان هندەك تشت بهێنە ل بەرچاڤا، ئەو هەلوەسە رێنما ددەنە وی كەسی كو زكزاكێ بكەت یان بەری ترومبێلەكێ راكەت و ئەڤە هەموو ب مەترسینە، لەورا یێ ئەڤ تێكچوونە هەبن دڤێت خوە دووربكەت ژ هاژووتنا ترومبێلێ.
د. ئاڤا غازی دیاركر ژی، هندەك دەرمان هەنە، چ یێن دەروونی یان یێن مەژی و دەماران دەمێ دهێنە ب كارئینان، ئێك ژ سەرباركێن وان دەرمانان، رەنگە خەوا وی كەسی بینن، لەورا نابیت ئەو كەس وی دەرمانی بخۆت و ترومبێلێ ب هاژووت، لەورا باشترە وی دەرمانی ب شەڤێ ب كاربینیت و ترومبێلێ نەهاژووت.
دیاركر ژی، بابەتێ ژ هەمیا گرنگتر كو دبیتە ئەگەرێ پەیدابوونا روودانێن ترومبێلان ڤەخوارنا مەی یە، كو ئەم دبینین دناڤ گەنجان دا یا مشەیە هەتا رادەیەكی و هندەك ڤەكولینان دیاركریە ئەو كەسێ مەی ڤەدخۆت پێنج جاركی پتر ژ كەسێن نەڤەخۆن روودانان ئەنجام ددەن و گۆت: ڤەخوارنا مەی كارتێكرنێ ل سەر هندەك جهێن مەژی دكەت كو ئاستێ هشیاریێ دناڤدا گەلەك كێم دبیت، هەروەسا میكانزما رێگرتنێ هەیە كو هزر و بیر و ئاخفتن و رەفتار و بووچوون دهێنە ل سەر هزرا مە بەس ئەم دزانین شاشینە و زیانێن وێ گەلەكن یان شەرم یا تێدا، لەورا ئەم نابێژین، بەلێ دەمێ كەسەك مەی ڤەدخۆت ئەو میكانزمە دهێتە خوارێ و هەر تشتێ هاتە سەر دەڤێ وی دێ بێژیت یان هەر رەفتارەكا هەبیت دێ كەت، چ تشت نابنە رێگر دناڤ مەژیێ ویدا كو نەكەت، هەروەسا توندوتیژی ل دەڤ وی كەسی پەیدادبیت، دیسا هەڤسەنگیا وی تێك دچیت ل دەمێ شوفێریێ دكەت.