پێنج رێک بۆ باشتركرنا شیانێن دیتنێ هەنە
ئەڤرۆ نیۆز ، زنار تۆڤی:
زانایان پێنج رێک و پێنگاڤ دیارکرینە،کو هەموو دشێن ئەنجام بدەن، بۆ هندێ کو رێکێ ل كێمبوونا شیانێن چاڤێن خۆ بگرن و شیانێن دیتنێ ب هێز و ساخلەم بهێلن،ب تایبەتی نوکە پتریا خەلکێ رۆژانە دەمەکێ زۆر بەرامبەر شاشێن كۆمپیوتەری و تەلەڤزیۆنێ روودنن و مەترسیا تووشبوونێ ب كێشەیا شیانێن دیتنێ گەلەک بلند دبن.
ئەو پێنج رێک ژی ئەڤەنە:
ئێک:دەمێ تۆ ل سەر كۆمپیوتەری کار دکەی، هەولبدە ب تەمامی زال ببی ل سەر شاشا كۆمپیوتەری و جەستەیێ خۆ رێکبێخە بەرامبەری وی و ژووردا تەماشای شاشی بكە، ئەڤە وە دکەت کو تیشکێن زۆر یێن راستەوخۆ ل بەرچاڤێ تە نەكەڤن،ب لایەنێ كێم ڤە پێدڤیە 18 تا 20 بۆسەیان چاڤێ تە ژ شاشەیا كۆمپیوتەری یێ دوور بیت.
دو:ژ دوورڤە بەرێ خۆ بدە شاشەی، هەولنەدەن کو شیانێن تەركیزا چاڤێن هەوە زۆر ب هشیاری بكەڤنە سەر شاشا كۆمپیوتەری و بۆ دەمەکێ زۆر بەرێ خۆ ژێ وەربگێرن تەماشە نەکەنێ،بەلکو چاڤێن خۆ ب جۆلینن و تەماما ئەو دەمێ تۆ ل سەر كۆمپیوتەری بی،ب تنێ بەرێ خۆ نەدەنە شاشەی،هەروەسا د ماوێ هەر دەمژمێرەکا بەرێخودانێدا، گەلەک پێدڤیە سێ تا چار جاران بەرێ خۆ بدەیە هندەک جهێن دیتر و زێدەتر ژ 20 چركان بۆ هەر جارەکێ،بەرێ خۆ بدە هندەک تشتێن دیتر.
سێ: رووناهیا شاشێ کۆمپیۆتەری كێم بکەن، ئەڤە یا هاتیە تاقیکرن و یا هاریکاربوویە، بۆ هندێ کو زیانێن كێمتر ب گەهنە چاڤێن تە،لەورا ب تشتەکێ ئاسایی نەبینن، بەلکی پێڤە پابەند بن و رووناهیا وی تەمام كێم بكەن، ئەڤە شیانێن تیشكێ كێمتر دکەت و گەلەک زیان ناگەهیتە چاڤان.
چار: ب ئەگەرێ هەبوونا هەوایێ سار و گەرم ل ژوورا كۆمپیوتەری، زۆربەیا دەمی دێ سەقایێ وێ ژوورێ هشك بیت و ئەڤەژی دێ وە کەت،کو ئازار بگەهیتە چاڤێن تە،لەورا هەولبدەن،گەلەک ئاڤێ ڤەخۆن،ل وی دەمێ تۆ تەماشەی كۆمپیوتەری و شاشەیان دکەی، ئەڤە دێ یا هاریکار بیت، بۆ رێگریکرنێ ژ هشكبوونا چاڤێن هەوە و دێ شەهدار کەت،کو یا هاریکارە بۆ پاراستنا چاڤی و مانەوەیا شیانێن دیتنێ ب رەنگەکێ ب هێز.
پێنج:هشیاری رووناهیا ژوورا خۆ بن،دەمێ گلۆپا ژوورا هەوە دکەڤیتە بەرامبەر شاشێ كۆمپیوتەری و تەلەڤزیۆنێ، ئەڤە تیشكدانێ گەلەک زێدەتر دکەت،لەورا هەولبدەن رێگریێ ل هندێ بكەن و رووناهیێ و گلۆپا ساخلەم دژوورا خۆ دا ب کار بینن،ب تایبەتی گلۆپا فلۆرێسنت ب كار بینن،ژبەرکو رووناهیا گلۆپا فلۆرێسنت تیشكدانێ كێمتر لێ دکەت،دیسا خۆ دوور بکەن ژ وان گلۆپا یێن وزەیا وان زێدەتر بیت ژ 100 واتان.
