پێنج نه‌خۆشیێن به‌ربه‌لاف ل سپێده‌هیان دژوار دبن
ده‌مژمێرێن ده‌ستپێكێ ل سپێدێ، گه‌له‌ك د نه‌خۆشن بو هنده‌ك جورێن نه‌خۆشان، چونكو گوهۆرینێن فزیولوژی دناڤ له‌شی دا ل وی ده‌مێ رۆژێ، دبنه ئه‌گه‌رێ دژواربوونا نیشانان بو هنده‌ك نه‌خۆشیان، ل ڤێرێ دێ هنده‌ك نه‌خۆشیان ده‌ینه دیاركرن ئه‌وێن ل سپێده‌هیان نیشانێن وان دژوار دبن ل دووڤ سایتێ Webmed.
1- قولون: ل سپێده‌هیان دبیته ئه‌گه‌رێ نیشانێن دژوار د مه‌عیدێ دا، ژبه‌ركو هورمونێ كورتیزون بلن دبت، به‌لێ هێدی هێدی ئه‌و ئێشان كێم دبیت ب تایبه‌ت ل ده‌مێ خوارنا خوارنێن ساخله‌م و شله‌مه‌نیێن گه‌رم دگه‌ل تێشتێ.
2- سه‌رئێشان: پتریا جاران ئێشانا سه‌ری ل سپێده‌هیان دژوار دبیت، چونكو ئه‌و لڤینا ژ نشكه‌كێڤه پشتی ده‌مێن درێژ یێن نڤستنێ دبیته ئه‌گه‌ر كو هه‌ست ب ئێشانه‌كا دژوار یا سه‌ۆی بكه‌ی و دبیت بو ده‌مه‌كێ درێژ ڤه‌كێشیت، ده‌مێ تو تێر بنڤی یان تێشتێ بخووی ئه‌و ئێشان دێ كێم بیت.
3- عێلنجی: هنده‌ك كه‌س ل ده‌مێ سپێدێ هشیاردبن ئێكسه‌ر عێلنجی دهێنێ، ژبه‌ۆكو ترشیێن مه‌عیدی ل ڤی ده‌می دگه‌هنه گه‌وریا مرۆڤی، هه‌روه‌كو ل ده‌ڤ ژنێن دوگیان ئه‌ڤ چه‌نده په‌یدادبیت،.
4- بلندبوونا شه‌كرێ د خوینێ دا: ئێك ژ ئاریشێن مه‌زنه كو نه‌خۆشێن شه‌كرێ تووش دبن دگه‌ل هشیاربوونێ، پتریا جاران ئه‌گه‌رێ وێ بلندبوونا هنده‌ك هورمونانه، ب تایبه‌ت كورتیزون و ئه‌درینالین، سه‌ره‌رای كو له‌شێ مرۆڤی ژی ل ده‌مێ نڤستنێ پتر ئه‌نسولینی دمه‌زێخیت و بو سپێده‌هان وه‌كو پێدڤی نامینیت.
5- هه‌ودانا گه‌وریێ: هه‌ناسه‌دان ب رێیا ده‌ڤی ل ده‌مێ نڤستنێ، دبیت ببیته ئه‌گه‌رێ هشكبوونا بوریكێن هه‌ناسه‌دانێ، پاش هه‌ستكرن ب هه‌ودانێن دژوارێن گه‌وریی ب تایبه‌ت ل ده‌مێ هشیاربوونێ، بو نه‌هێلانا ڤێ ئاریشێ نۆشدار شیره‌تان دكه‌ن شله‌مه‌نیه‌كێ گه‌رم بهێته ڤه‌خوارن بو نه‌هێلانا هه‌ودانا و كێمكرنا ئێشانێن دگه‌لدا په‌یدادبن.
