پێنج نەخۆشیێن دەگمەن ل سالا 2023 د جیهانێ دا
بەرپەرێ ساخلەمیێ:
ئێك: تووشبوون ب تەوشێ خوینێ یێ كۆژەك:
پشتی زەلامەك بۆ دەمەكێ درێژ مایە د شكەفتەكا بن ئاڤێ ڤە، تووشی تەوشیا خوینێ یا كۆژەك بوو و بوو ئەگەر شلەمەنی بچنە دناڤ دەمارێن خوینا ویدا.
نۆشداران زوی زانی كو نیشان و سەرباركێن وی د دەگمەنن و شیان ب رێیا ئامیرێن تایبەت خوینا وی پاقژبكەن و چارەسەریا وی هاتەكرن.
دو: دیتنا تەڤنپیركەكێ د گۆهێ ژنەكێ دا:
ل تایوان نۆشداران دیاركر كو تەڤنپیركەك ب درێژیا 0.25سم د گوهێ چەپێ یێ ژنەكێ دایە و بۆ دەمێ چار رۆژان وێ ژنێ هندەك دەنگێن غەریب گوهلێ دبوون، بەلێ وێ هزر نەدكر كو تەڤپیرك دناڤ گوهی دایە.
سێ: هاتنا گەڤزێ ل سەر ئەزمانێ زەلامەكی:
هندەك خالێن سڤك یێن كەڤزێ ب رەنگێ كەسك ل سەر ئەزمانێ زەلامەكی وەراركر، دبێژنە ڤی حالەتی ئەزمانێ ب موی، كو ب رێكا ب كارئینانا تشتێن دڕ وەكو فرچێن ددانا و خوارنێن رەق دشێن خۆ ژێ قورتال بكەن، دۆرێن 13% یا مرۆڤان د قۆناغەكا ژیانا خۆ دا تووش دبن و دبیت هەر ئێكی رەنگەك هەبیت ئەو ل سەر جورێ خوارنا ژلایێ وی دهێتە خوارن دمینیت.
چار: هندەك جورێن نوی یێن بەكتریا پشتی لەقدانا پشیكەكێ:
زانایان جورەكێ نوی یێ بەكتریا دیاركر پشتی كو پشیكەكا بەردای چەند لەقەك ل زەلامەكی داین، دەست و پێن وی سۆر بوون و وەرمین، بەلێ ئەو زەلام ب تەمامی چارەسەربوو پشتی بۆ دەمێ پێنج رۆژان ئەنتی بایوتیك خوارین.
پێنج: راكرنا كورپەلەكی دناڤ مەژیێ زارۆكەكێ ئێك سالی دا:
تیمەكێ نۆشدارێن نشتەرگەر رابوون ب راكرنا كورپەلەكی دناڤ مەژیێ زارۆكەكێ ئێك سالی دا د حالەتەكێ نۆشداری یێ كێم وێنەدا، ئەو كۆرپەلە جێمكێ وی بوو د ئێك هەڤالبچووك دا، ئانكو هەردو ژ هێدانكەكێ چێببوون و ئێك هەڤالبچووك هەبوو، بەلێ د كیسەكێ جودادا، ل دەمێ دۆگیانیێ ئێك ژێ پویچ دبیت، بەلێ شوونوارێن وی مابوونە دناڤ مەژیێ یێ دیتر دا و پشتی زارۆبوونێ هاتە دەرخستن.