پەروەردەكرن ب شێوازێ كلاسیك یان سەردەم؟
عاسیمە فەخری
دەمێ دو كەس بڕیارێ ددەن هەڤژینیێ پێكبینن و خێزانەكێ ئاڤا بكەن، بێگومان حەز دكەن زارۆك هەبن و خێزانا وان مەزن ببیت و هەر كەسەكی كۆمەكا فاكتەران یا هەیی بۆ ئەڤێ چەندێ.
ئەگەرێ هندەكان ئەوە هزردكەن پێدڤیە هەر كەسەكێ د ئەڤێ پرۆسێ دا دەربازبیت پێدڤیە ببیتە دایك یان باب! هندەك ژی ژبەركو دایك و بابێن وان حەزدكەن نەڤیێن خۆ ببینن پێش وەغەركرنا خۆ، ئەگەرێ هندەكان ژی ئەوە دا نفشێ وان یێ بەردەوام بیت، ل گەل ئەڤێ چەندێ هەمیێ و زێدەتر ژی ئەو هەڤژین ب ڕێژە گەلەك د كێمن یێن حەزدكەن زارۆك هەبن و دزانن د شیانێن وان یێن دەروونی و جەستەیی ماددی دایە ب دروستی و ڕێیێن ساخلەم زارۆكێن خوەدان دەروونەكێ ساخلەم و ب هێز و سەركردە خوەدان و پەروەردەبكەن، ژبەركو هەمی ئەو كەسێن خوەدان زارۆك ژ هەژی نینن ناسناڤێ دایك یان باب ل سەر بهێتەدانان ئەو تێ نەبن یێن ب دروستی دزانن كەنگی دێ زارۆكان ئینە هەبوونێ و ب كیژ ڕێ و شێوازان دێ پەروەردەكەن.
هندەك دایك و باب وەسا دزانن زارۆیێن وان بتنێ پێدڤی جهێ ڤەحەویانێ و جلوبەرگان و هندەك ژ خوارنێنە! لێ ئەڤە بتنێ خوەدانكرنە نەك پەروەردەكرنە، هندەك ژی زارۆیێن خوە ب وان شێواز و ڕێیان پەروەردە دكەن یێن ئەو پێ هاتینە خوەدانكرن و فێركرن و مەزن كرن، بەلێ پێش هەر دایك و بابەك ئەڤێ كریارێ ئەنجامبدەت پێدڤیە هزر بكەت ئەرێ ئەو ڕێ و شێوازە د ساخلەم و دروستن یان نە؟ نموونە قوتان چێدبیت پترین كەس ژ مە چەندین جاران یێن تووشی قوتانێ بووین ژ لایێ خێزانێن خوەڤە زێدەباری پشتگوه هاڤێتنێ و ڕەزیلكرنێ و ئاخفتێن نەخۆش و نە گرنگیپێدانێ، ئەڤە هەمی دبنە ترومایێن دەروونی بۆ زارۆكی و دەمێ مەزن دبیت دێ كاریگەریەكا نەباش ل سەر ژیانا وی هەبیت، دبیت ئەوژی ب هەمان ڕێیان زارۆیێن خوە خوەدان بكەت، ڕەنگە ئەڤە ل سەر دەمێ باب وباپیرێن مە یا نۆرمال بوو و گەلەكان هۆسا زارۆكێن خوە مەزن دكرن، لێ بۆ سەردەمێ مە پێدڤیە ئەڤ چەندە هەمی بهێتە گوهۆرین ل گەل بكارئینانا هندەك ڕێ و شێوازێن نوی، ژبەركو د سەردەمێ نوكە دا گەلەك گوهۆرینێن هەین ل گەل سەردەمێن باب و باپیرێن مە، ژ وان هەبوون و پێشكەفتنا تەكنولوژیایێ و ب ساناهی دەستكەفتنا زانیاریان دەربارەی وان ڕێیێن ساخلەم یێن پێدڤیە زارۆ ل سەر بهێتە پەروەردەكرن.
فەرە ئاستێ تێگەهشتنا مە بگەهیتە وی ئاستی بتنێ ل وی دەمی ببینە خوەدان زارۆ دەمێ دزانین ئەم د ئامادەینە ژلایێ دەروونی و جەستەیی و ماددی ڤە زێدەباری وەرگرتنا زانیارییان دەربارەی دروست پەروەردەكرنا وان، ئەگەر نە بتنێ دێ گیاندارەكێ/ا بێ مفا ئینیە هەبوونێ نە مفا بخوە و نە بۆ خێزانا خوە و نە بۆ وەلاتی هەیی.
