پەیوندیێن ستراتیژی یێن پارتی دیموكراتی كوردستان ل گەل بەغدا و پاراستنا قەوارە و دەستكەفتان

كاروان كێستەیی

پارتی دیموكراتی كوردستان وەك هێزا سەرەكی یا بریاردەر ل هەرێما كوردستانێ، هەمیشە پەیوندییێن خۆ ل گەل حوكمەتا فیدرالی ل بەغدایێ وەك میحوەرەكێ ستراتیژی یێ پڕۆژەیێ نەتەوەیی یێ كورد ل قەلەمددەت. ئەڤ پەیوندییە، كو ل سەر بنیاتێ دەستوورێ ئیراقێ یێ سالا 2005 هاتینە چەسپاندن، د ناڤەندا هەڤكاریكرن و ململانێیێن بەردەوام دا ماینە. لایەنێ سەرەكیێ پ.د.ك د ڤی واریدا، پاراستنا پێگەه و قەوارێ هەرێمێ یە ژ هەر هەولەكا زڤرینێ بۆ سیستەمێ ناڤەندگەرایی یێ بەرێ. پ.د.ك دبینیت كو سەرەكیترین ئالۆزی و ئاستەنگێن دگەل بەغدا ژ ئەنجامێ نەڤیانا جێبەجێكرنا دەستوورێ ئیراقێ ژ ئالیێ هێزێن شیعی یێن ناڤەندگەرایڤە سەر هلددەت، هەروەسا هەر گاڤ دڤێت ب رێیا هەڤبەندی و دانوستاندنێن ب هویربین ل ناڤ پەرلەمانی و حوكمەتا فیدراڵ دا رێ ل بەردەم ڤان هەولان بگریت. ستراتیژیا ئابووری: بەرگریكرن ژ سەربەخۆییێ هەرێما كوردستانێ ل ژێر سەركردایەتییا پ.د.ك هەول دا ل سالێن بۆری سەربەخۆییەكا ئابووری یا رێژەیی ب دەستڤە بینت ب رێكا بڕێڤەبرن و فرۆتنا سەرچاوەیێن نەفت و گازێ. ل ڤێرێ، پارتی نەخشەك دانا كو مافێ هەرێمێ یێ دەستووری پارێزت كو گرێدای ب ڤی كەرتێ هەستیارڤەیە. ئارمانجا سەرەكی ئەوە كو ئیدارەیا هەرێمێ ژ فشارا بڕینا بوودجە و مووچەیی ژ ئالیێ بەغدایێڤە رزگار ببت. هەرچەندە بریارێن نوكە یێن دادگەها فیدراڵی یا عیراقێ دژی ڤێ ستراتیژییەتێ نە، لێ پ.د.ك هێشتا ل سەر ڤێ چەندێ مجدە كو دڤێت پرۆژەیێ نەفت و گازێ ب شێوەیەكێ دەستووری و ل گۆر بەرژەوەندییا هەرێمێ بهێتە رێكخستن، دا ژیانا خەلكێ كوردستانێ نەبیتە قوربانییێ ململانێیێن سیاسی. پاراستنا پێگەهێ كورد ل ناڤەندا بریارێ ل سەر ئاستێ سیاسی یێ ئیراقی، رۆلێ پ.د.ك نە بتنێ پاراستنا هەرێما كوردستانێ ب تنێ یە، بەڵكو دانانا كاریگەرییا كوردانە ل ناڤەندێ. پارتی وەك پارتەكا بهێز هەول ددەت كورد ب ئێكدەنگ ل بەغدایێ د دانوستاندنان دا پشكدارببن، ب تایبەت د وارێ كۆمكرنا هێز و پێكئینانا هەڤبەندییان ل گەل فراكسیۆێن سەرەكی یێن شیعی و سوننی دا. مەبەست ژ ڤێ چەندێ ئەوە كو «كارتێ بێ دەستهەلات» نەبن، بەلكو ببتە «كارتێ یارییێ» كو بێی وی حوكمەتا فیدرالی پێكناهێت. ڤەگەڕاندنا پۆستێ سەرۆك كۆمار یێ ئیراقێ بۆ كوردان ژی، ل گۆر دیدا پ.د.ك، وەك كلیلا هەڤسەنگییا دەستهەلاتێ و هێلەكا پاراستنێ بۆ هەرێمێ دهێتە سەحكرن. كێشەیێن جێناكۆك: بەرگریكرن ل ناسنامەیا نەتەوەیی د وارێ ناڤچەیێن جێناكۆك (وەكی كەركووك، شنگال و خانەقین) دا، پارتی دیموكراتی كوردستان هەلوەستەكێ توند و نەتەوەیی هەیە. پ.د.ك بەردەوامییا وان هەولان رەت دكەت كو ب رێكا هێز و گوهۆرینا دیمۆگرافی بهێنەكرن ژبۆ كێمكرنا رۆلێ كوردان. ستراتیژیا پارتی ل ڤێرێ ئەوە كو ب رێكا دەستوور و پرۆسەیا ئاشتییانە و دیمۆكراتی (ماددێ 140) چارەسەرییەكا بنیاتی و درێژڤە بهێتە دیتن كو ناسنامەیا نەتەوەیی یا خەلكێ ڤان ناوچەیان پارێزت. ئەڤ چەندە ل گۆر دیدا پارتی مافەكێ دیرۆكی و نەتەوەیی یێ نەگۆهۆرە كو نابیت ژێ بهێتە دابرین. د داویێ دا، پ.د.ك ل ناڤ ڤی كەش و هەوایێ ئالۆزی یێ پەیوندییێن دگەل بەغدایێ دا، خۆ وەك هێزا ستراتیژی و بریاردەر دبینت كو رۆلێ سەرەكی دگێرت ژ بۆ پاراستنا سیستەمێ فیدراڵی و مانە و گەشەكرنا هەرێما كوردستانێ. پارتی د هەمبەر هەمی فشارێن ناڤخۆ و دەرڤە دا، هەول ددت ب رێیا هەڤسەنگییا سیاسی و چەسپاندنا دەستوور، ئارامی و مافێن گەلێ كوردستانێ د دەولەتەكا نوكە یا ئیراقێ دا گرەنتی بكەت.

کۆمێنتا تە