چار ئاریشهیێن ساخلهمیێ د وهرزێ زڤستانێ دا
ئهڤرۆ، بهرپهرێ ساخلهمیێ:
ل وهرزێ زڤستانێ پلێن گهرمیێ نزم دبن و نهساخیێن گرێدای سهرمایێ بهربهلاڤ دبن دناف خهلكی داو بهربهلافترین نهساخیێن ڤی وهرزی و رێكێن خو پاراستنێ دێ دیاركهین:
٭ ئێشانا گهوریێ:بهلاعیم ئێك ژ نهساخیێن بهربهلاڤێن وهرزێ زڤستانێ یه، ئانكو ئاریشهكه كو بارا پتر پشتی توشبوون ب ڤایروسهكی دیاردبیت ، گهلهك بهلگه ههنه كو گوهۆرینێن پلا گهرمیێ ههروهك چوونا مروڤی ژ جههكێ گهرم وهك مالا مروڤی بۆ ژدهرڤه كو پلا گهرمیێ یا نزمه دێ شێت مرۆڤی تووشی ئهڤێ نهساخیێ كهت.رێكهكا ب ساناهی و بلهز بۆ چاكبوونا گهوری ئێشانێ ههیه، ئهوژی ب كارئینانا ئاڤا خوێ و زڤراندنا وێ دگهویێ دا و ئهف كاره دبیته ئهگهرێ پاقژبوونا گهوریێ و ههروهسا تایبهتمهندیا دژایهتیكرن ئانكو چارهكرنا ههودانا گهوریێ ههیه و كاریگهریهكا باش ههیه، و شیرهت دهێته كرن كو هیچ كهسهك سهربخو (ئهنتی بایوتیك)ئانكو دهرمانا ب كار نهئینیت.
٭ رهبۆ (بهێن تهنگی): ئاڤ و ههوایێ سار ئێك ژ كاریگهریانه بۆ پتر دیاربوونا نیشانێن ئهڤێ نهساخیێ وهك خرخرا سنگی و بێهن تهنگی بوویه كهسێن ههلگرێ ڤێ نهساخیێ پێدڤیه وهرزێ زڤستانێ پتر خۆ ب پارێزن ژ سهرمایێ باشتره كو كهسێ توشبوویێ ڤێ نهساخیێ دوان روژێن كو پلا گهرمیێ زور یا نزمه و هروبا ههیه ل مال دهرنهكهڤن لێ ئهگهر دهركهفتن ل دهمێ دهركهفتنێ باشتره كو شالهكێ ب كاربینن بۆ پاراستنا دهڤ و دفنێتن خۆ ژ هروبای و ههوایێ سار و ههروهسا ل ڤان جوره روژان دهرمانێن خو َ ب رێك و پێك ب كاربینیت.
٭ هشكبوونا پیستی: هشكبوونا پیستی ئاریشهكا بهربهلاڤه ل وهرزێ زڤستانێ پیستێ لهشێ مروڤی ب تایبهتی سهروچاڤ و دهست پێدڤیه ژ هشكبوونێ بهێته پاراستن، پتریا خهلكی هندهك كرێمان ب كاردئینن بۆ پاراستنا پیستی ژ هشكبوونێ كو ئهڤ كرێمه پیستێ مروڤی ژ ههلمبوونا تهراتیا سروشتی یا پیستی دپارێزیت، بوویه باشترین دهم بۆ بكارئینانا ڤان جوره كرێمان پشتی سهرشووشتنێ یه كو ل وی دهمی پیستێ لهشێ مروڤی تهراتیا پێدڤی ههیه.
٭ پهرسڤ( ئهنفلاوهنزا): پهرسیف ئێكه ژ ئاریشێن دیتر یێن وهرزێ سهرمایێ كو كهسێن ژیێ وان سهر 65 سالیێ دا ههروهسا كهسێن كو نهساخیێن درێژ خایهن وهك ئێشا شهكرێ و نهساخیا گولچیسكا ههین پتر ژ كهسێن دیتر ئهگهرێ توشبوونا وان ههیه ب ڤێ نهساخیێ .
تاكو ئهف نهساخیه زوو بهێته چارهسهركرن پێدڤیه كو نهساخ زوو قهستا نوشداری بكهت و ئاموژگارێن نوشداری پهیرهو بكهت.