چانتكێ جۆ بایدنی خێر بۆ مه تێدا هه‌یه!
محه‌مه‌د چه‌لكی
عیراق یا د قۆنه‌غه‌كا هه‌ستیار دا دچیت و شه‌ره‌نیخا به‌رژه‌وه‌ندێن زلهێزێن جیهانی و یێن جیرانا ب تایبه‌ت یێن توركی و ئیرانێ، بوویه سه‌ده‌م لایه‌نێن سیاسیێن عیراقی و پێكهاته‌یێن وێ ب سه‌ر وان جه‌مسه‌ران دا پارڤه ببن و هه‌ر پێكهاته‌یه‌ك د دووربینا به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه ڕا ل گشت پرۆسێ دمه‌یزینیت و چ هێلێن گشتی یێن پێكهاته‌یێن عیراقی نێزیكی هه‌ڤ بكه‌ت دیار نینن و مینا هه‌ڤدژ و ڕكابه‌ر خوه دده‌ن دیاركرن، به‌ریه‌ك كه‌فتنا ڤان دژه به‌رژه‌وه‌ندان عیراق ژ هه‌ر ده‌مه‌كی پته به‌ر لێكترازان و شه‌رێ ناڤخوه دبه‌ت.
ئه‌ڤ ره‌وشا نوكه یا عیراق تێدا ده‌رباز دبیت به‌رهه‌مێ سیاسه‌تا ئه‌مریكایه كو ل ده‌مێ رۆخاندنا رژێما سه‌ددامی چ پرۆژێن ستراتیجی نه‌بوون و گێله‌شۆكی تێدا هه‌بوو، ل ده‌ستپێكێ هه‌ر ئێك ژ توركیا و ئیرانێ گه‌له‌ك ترسیان و چ بزاڤێن دیار ل دژی گوهۆڕینا عیراقێ نه‌كرن و چاڤدێریا سیاسه‌تا ئه‌مریكا دكرن كانێ دێ ب كیش ره‌هه‌ندیڤه چیت، ب تایبه‌ت بۆ دۆزا كوردستانێ و پارڤه‌كرنا عیراقێ كو هینگێ ده‌نگۆیه‌ك هه‌بوو عیراق بهێته پارڤه‌كرن و تێدا جهێ ده‌وله‌ته‌كا كوردی هه‌بیت، لێ پشتی هینگێ دیاربوو كو چ پرۆژێن ب وی ره‌نگی نه‌بوون و ته‌نێ مژارێن راگه‌هه‌ندنێ بوون.
گێله‌شۆكیا سیاسه‌تا ئه‌مریكا ل عیراقێ جورعه‌ت دا هه‌ر ئێك ژ توركیا و ئیرانێ ب هویربینی ده‌ست د كاروبارێن عیراقێ دا بكه‌ت ب وی ره‌نگی كو به‌رژه‌وه‌ندێن وان بهێنه پاراستن ب تایبه‌ت ئیرانێ كو هێشتا برینا شكه‌ستنا وێ د شه‌رێ د گه‌ل عیراقێ (١٩٨٠-١٩٨٨) دا ساڕێژ نه‌ببوو و ده‌ست ب تۆلڤه‌كرنێ كر و گلۆلكا تۆلڤه‌كرنا ئیرانێ هێشتا یا سه‌ر نشیڤه و عیراق ب دروستی كرییه دبن سهانه‌تا خوه‌ڤه و بوویه گه‌فه‌كا مجد ل سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندێ ئه‌مریكا ل عیراقێ و ل ده‌ڤه‌را رۆژهه‌ڵاتا ناڤین ب گشتی. شه‌رنیخا به‌رژه‌وه‌ندا ل سه‌ر عیراقێ و مه‌ترسیا ژ ده‌ست ده‌ركه‌فتنا وێ ل بن سهانه‌تا ئه‌مریكا سیاسه‌تمه‌دارێن ئه‌مریكا ل ٢٠٠٩ێ ئینانه سه‌ر وێ باوه‌رێ كو فه‌ره عیراق بهێته پارڤه‌كرن بۆ سێ هه‌رێما، هه‌رێما كوردستان، هه‌رێما سوننا و هه‌رێما شیعه‌یان، خودانێ ڤێ بیرۆكێ جۆ بایدن بوو كو هینگێ سیناتۆر و پاشی بوو جێگرێ سه‌رۆك ئۆبامای و نوكه بڕاوه‌یێ سه‌رۆكاتیا ئه‌مریكایه و ل (٢٠-٠١-٢٠٢١) دێ بیته سه‌رۆكێ ئه‌مریكا.
پارڤه‌كرنا كرنا عیراقێ بۆ سێ هه‌رێما پرۆژێ حوكمه‌تا ئه‌مریكایه و بۆ ڤێ چه‌ندێ دیاره گه‌له‌ك كار یێ هاتیه كرن، هه‌ر چه‌نده ڕاسته‌وخۆ ئه‌ڤه نه‌هاتیه كرن لێ به‌رهه‌مێ وێ سیاسه‌تێ هه‌ر ئێك ژ توركیا و ئیرانێ وه‌سا هاتینه گڤاشتن و ئابوورێ هه‌ردوو ده‌وله‌تان یێ ل سه‌ر هلوه‌شیانێ و ژ بلی پرسێن سیاسی كو جڤاكێن وان به‌ر ب لێكترازانێ برنه ژ خوه بۆ توركیا جۆ بایدنی هه‌ر زووی هۆشداری دانه كو ده‌ستان ژ لێگه‌ریانا گازێ و ب كار ئینانا پرسا ئاواره‌یان بۆ مه‌ره‌مێن سیاسی به‌رده‌ت و بۆ ئیرانێ ژی گۆتیه دێ سیاسه‌تا مسته‌ر ترامپی یا به‌رده‌وام بیت هه‌تا ئیران ل سه‌ر كوریا خوه درونیت!
چانتكێ مسته‌ر جۆ بایدنی یێ مشته ژ بژارده‌یان بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسێن رۆژهه‌ڵاتا ناڤین یێن بنیڤه‌رۆ ماین و ب تایبه‌ت ل عیراقێ ئه‌گه‌ر ئه‌مریكا ب ڕاستی یا رژد بیت و عیراقێ ژ بن سهانه‌تا ئیرانێ بكێشیته ده‌رڤه، دێ سنووره‌كی بۆ هێزێن سه‌ر ب ئێرانێڤه دانیت و ئه‌گه‌ر ئه‌ڤ پێنگاڤه هاته هاڤێتن، عیراق دێ ڤه‌گه‌ریته سه‌رده‌مێ ده‌ستپێكا رۆخاندنا رژێما سه‌ددامی و رێك دێ ده‌شت بیت بۆ چه‌سپاندنا پرۆژێ ب هه‌رێم كرنا عیراقێ، مجدیا ئه‌مریكا بۆ سه‌پاندنا سهانه‌تا خوه ل عیراقێ و رۆژهه‌لاتا ناڤین دێ هه‌ر ئێك ژ توركیا و ئیرانێ ل سنوورێن وان سنگه پێ كه‌تن.
ب هه‌رێم كرنا عیراقێ پرۆژێ ئه‌مریكایه و ئه‌ڤ پرۆژه‌یه د به‌رژه‌وه‌ندا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دایه، ل سه‌ر لایه‌نێن سیاسیێن هه‌رێمێ و ب تایبه‌ت حوكمه‌تا هه‌رێمێ خوه بۆ وان پێشهاته‌یان ئاماده بكه‌ت و ده‌م هاتیه لایه‌نێن سیاسی ناكۆكیێن ناڤخوه بده‌نه ئاله‌كی و بئێك ئه‌جندا بكه‌ڤنه كاری و بۆ هه‌ر پێسهاته‌كێ سینارۆیه‌كێ نیشتامانی و نه‌ته‌وی یێ ئاماده بیت.
