چاوا مفا ژ ئه‌زموونا عێراقێ بهێته‌ وه‌رگرتن؟

چاوا مفا ژ ئه‌زموونا عێراقێ بهێته‌ وه‌رگرتن؟

65

ژ كه‌ڤن دا و هه‌تا وه‌كو نها كۆمه‌كا كێشه‌ و گرفتان ئێك ل دووڤ ئێكێ ب سه‌ر عێراقێ دا هاتینه‌، هه‌لبه‌ت ئاشكراترین سیاسی بووه‌ پاشی ژی كارڤه‌دانا نێگه‌تیڤ ل سه‌ر باری ئابووری هه‌بوویه‌، راستیه‌ك هه‌یه‌ و حاشایی لێ نا هێته‌كرن، ئه‌و ژی هه‌رێما كوردستانێ یه‌ هه‌تا كو ئه‌ڤرۆ زۆر جاران قوربانی شاشیێن حوكمه‌تا به‌غدا بوویه‌، له‌ورا چ سیاسی یان ئابووری بیت، كه‌واته‌ پێكهاتا گرفتان پولێن ده‌كه‌ت، د ئه‌نجام دا ژی چه‌ند ته‌وه‌ره‌كان ب خوه‌ڤه‌ ده‌گریت ژ وان ژی، یا ئێكی قه‌یرانا مرۆڤی و ئه‌نجامێن وێ د خۆدیكا ئابووری دا، پێشتر وه‌لاتیێن ل ناڤ ڤی وه‌لاتی ژ به‌ر بارێ سیاسی به‌رێ وان كه‌فته‌ ده‌رڤه‌ی وه‌لاتی، هه‌تا راده‌یه‌كی
د دیدا وه‌لاتێن جیهانی دا كۆچبه‌رێن عێراقی ب ئێك ژ كێشیێن دونیایێ هاته‌ هه‌ژمارتن، ژماره‌یا وان ژملیۆنه‌هان بووریه‌ و به‌رده‌وام روویێ وێ د زێدبوونێ دا بوویه‌، ل كوردستانێ ژی هه‌مان پرس و هه‌مان كۆچكرن هه‌بوو، هه‌تا وی راده‌یی ژمارا كۆچبه‌ران نێزیكی ژماره‌یا دانیشتوویێن هه‌رێمێ ببوو، راستیا پرسگرێكێ نه‌بوونا ئه‌من و سه‌لامه‌تی و خرابیا باری دارایی بوو، نها ژی هه‌مان تشت دوباره‌ بوویه‌، به‌لێ ئه‌ڤجاره‌ جهێن خوه‌ لێكگهورینه‌ به‌ڵكو هه‌رێما كوردستانێ بوویه‌ مه‌زنترین جه بۆ ئاواره‌یێن سووریێ و كۆبانی و شه‌نگال و باشۆر و ناڤه‌راستا عیراقێ یه‌ كو ب مه‌زنترین ئارامگه‌ها كوچبه‌ران دهێته‌ دادنان!
ته‌وه‌رێ دوویێ بابه‌ته‌كی ب خوه‌ ڤه‌ ده‌گرێت ئه‌و ژی شه‌ڕ و ئه‌نجامێن ل ساڵا 2003 و پاش رۆخانا رژێما پشتی ئه‌مه‌ریكا ب به‌هانا هاریكاری و پشتگیریێ هاته‌ ناڤ عێراق، به‌لێ ل به‌رامبه‌ر ڤێ چه‌ندێ ل سالا 2007 دا مه‌زختنا ڤی شه‌ڕی ب 196 تریلیۆن دۆلار ل عێراقێ و ئه‌فغانستانێ هاته‌ كرن، ئه‌ڤه‌ بوو بۆ سالا 2008 خه‌رجیات وه‌كو شه‌ڕێ فیتنامێ لێ هات كو خوه‌ ژ 3. 2 تریلیۆن دۆلاران دابوو، ب گۆر داتایێن ئه‌مه‌ریكا ل سالا 2006 دا ب جۆره‌كی بوو هه‌ر سه‌ربازه‌كێ ئه‌مه‌ریكی مه‌زختنا ساڵانه‌ 275 هه‌زار دۆلار بوو! ئه‌ڤه‌ ژبلی 21 بلیۆن دۆلاران كو ده‌بیته‌ قه‌ره‌بوویا جه‌نگێ كوێتێ بهێته‌ كرن، كو هه‌تا وه‌كو نها بڕه‌كا زۆر وه‌كو قه‌رز ماوینه‌، چ ماڵویرانیه‌كا ئابووری ژ ئه‌نجاما خرابا سیاسه‌تا عێراقێ بالێ ل سه‌ر وی ولاتی كێشا، دكارین بێژین سه‌رجه‌مێ قه‌رزێ وان شه‌ران و شه‌ڕێ پێشتر هه‌تا 85 سالێن دیتر دمینیت، هه‌كه‌ ساڵانه‌ ب تریلیۆن دۆلاران ژی بهێته‌ دان!
ل سالا 2008 ده‌مه‌كی ئه‌مه‌ریكا بڕیار چوونا ژ ده‌ڤه‌ كر، به‌لێ حوكمه‌تا به‌غدا ب فه‌رمی و نه‌ فه‌رمی چه‌نده‌ها كه‌سێن وێ رێكخراوێن ل عێراق گه‌هشته‌ پرسا پاراستنا خوه‌، مه‌زاختیا وان كاران ژی خوه‌ ژ 1 ئێك ملیار و 200 دو سه‌د ملیۆن دۆلاران دایه‌، واته‌ هه‌تا ئه‌ڤ ساله‌ ئه‌ڤ رێژه‌یه‌ ل به‌ره‌ به‌گه‌هیته‌ نیڤا رێژا بودجه‌یا هه‌می هه‌رێما كوردستانێ!!
گه‌ڵاڵه‌بوونا گه‌نده‌لی و خرابیێ باری دارایێ گشتی و نه‌بوونا قانوونێ و خرابیا ئه‌من و ئاسایشێ و ململانێ و حزباتیێ و تایفه‌گه‌ری و ب هه‌ره‌وه‌كرنا سامانێ گشتی هه‌موویێ پێكه‌ڤه‌ باشترین هۆكارێ سه‌رهه‌ڵدانا رێكخراوێن تیرۆرستینه‌ ل عێراقێ، مخابن كو نها كورد قوربانی وان رێكخراوانه‌ و تووشی شه‌ڕی داعشێ بوویه‌.
واته‌ هه‌كه‌ به‌راوردیه‌كێ ل سالێن پیشتر بكه‌ین و ل دووڤ راپۆرتێن ئابووریی یێن عێراقی تووشی مه‌ترسیێ دبن، ده‌بیت كو تو بێژی ئه‌و هاركاریێن كوردستانێ ژی ل شه‌ڕێ دژی داعشێ چ ئه‌نجام و قه‌یرانه‌كا ئابووری ب بدووماهی بێت؟ هه‌كه‌ مه‌زاختیا پێش هه‌شت سالان 275هه‌زار دۆلار بیت بۆ ئێك سه‌رباز ئه‌رێ بۆ نها چه‌نده‌؟ كه‌واته‌ نها كوردستان ل به‌رامبه‌ر مه‌زنترین تاقیكرنا میژووی یه‌، ئه‌ڤجا ئاوردان ل شاشیێن عێراقێ و په‌ندوه‌رگرتن ژ خراپ به‌رێڤه‌رنێ و كارگیریه‌كرنێ یه‌، باشترین ئه‌زموونه‌ بۆ بنیاتنانا بنیاته‌كێ سه‌ركه‌فتی، ئه‌ڤجا چ ژ روویێ سیاسی بیت یان ئابووری.
كرمانجیكرن: ئه‌ڤرۆ
ماسته‌ر له‌ كارگیری كاردا

کۆمێنتا تە