چـارەسـەریا سپیبوونا پرچـێ‌ هـەیە؟

تایبەتمەندەكێ‌‌ نەخۆشیێن پیستی‌ ل دهۆكێ‌ بەحسێ‌‌ سپیبوونا پرچێ‌‌ دكەت و دبێژیت: ل سەر ئاستێ‌‌ جیناتان پێشكەفتنەك چێبوویە هێشتا كار یێ‌‌ ل سەر دهێتەكرن و سالانە ملیۆنەها دولار ل كومپانیێن جیهانی دهێنە مەزاختن ب تنیێ‌ دا چارەسەریێ‌ ببینن و پرچ سپی نەبیت، هێشتا چارەسەری‌ نەهاتیە دیتن.
د. هندرین ئاكرەیی، تایبەتمەندێ‌‌ نەخۆشێێن پیستیی ل دهۆكێ ئاشكرا كر كو پرچ سپیبوون یان دەمیێ‌ رەنگێ‌‌ وێ‌‌ دگوهۆریت سەر رەساسی ڤە دچیت نەكو سپی دبیت، رەنگێ‌‌ خۆ بەرددەت هەتا هێدی هێدی رەنگێ‌‌ خۆ د گوهۆریت سەر رەساسیڤە دچیت هەتا سپی دبیت بەری پرچ سپی ببیت رەنگێ‌‌ خۆ بەرددەت و سیبوونا پرچێ‌‌ بخۆ پرۆسێسەكا نورمالە كا چاوا مرۆڤ د ژیێ‌‌ خۆ دا مەزن دبیت، پرچ ژی وەسا مەزن بیت هەتا پشتی ژیێ‌‌ 30 سالیێ‌ پرچ ژی رەنگێ‌‌ خۆ ژدەست ددەت، ژبەركو شانەیێن رەنگان كارێ‌‌ خۆ دروست ناكەن، هندەك 40 سالی هەتا 50 سالیێ‌ ژنوو سپیبوونا پرچێ‌‌ دەست پێ‌‌ دكەت .
گەلەك ئەگەرێن سپیبوونا پرچێ‌‌ هەنە هندەك ئەگەر ویراسینە هندەك جاران دەمێ‌ زارۆكەك ژنوو ژدایك دبیت دێ‌‌ بینی پنی دناڤ پرچا ویدا هەنە وهندەك زارۆك هەنە پرچ وچەرمێ‌‌ وی هەموو دسپینە هەتا چاڤێن وی د سپینە ئەڤە هندەك نەخۆشی نە و هندەك نەساخی هەنە دەمێ‌‌ مرۆڤ مەزن دبیت دێ‌ كێم خوارنێ‌ خۆت یان هندەك كێماسیێن ڤیتامینا هەنە ودبنە ئەگەر پرچ سپی بیت هەتا هندەك جاران دەرمان بخۆ دبنە ئەگەر وەكو دەرمانێن مەلاریا پرچێ‌ سپی دكەن و جگارەكیشان ژی ل سەر كارتیكرنیێ‌ ل شانەیان دكەن و پرچ سپی دبیت هەتا هەتاڤ ژی كارتێكرنێ‌‌ دكەت، كەرەستێن جوانكاریێ‌‌ ژی وەكو مێشكرنا پرچێ‌‌ هندەك مادەیێن خراب بكاردئینن دبیتە ئەگەر پرچ سپی ببیت.
د. هندرین ئاكرەیی گۆت:” هەكە كێمتر ژیێ‌‌ 20 سالیێ‌ دا پرچ سپی ببیت ئەڤە تشتەكێ‌‌ نەیێ‌‌ نورمالە زووتر وەختێ‌‌ خۆ پرچا وی سپی بوویە پێدڤیە چارەسەریا نەخۆشیان بكەت دبیت كێماسی د ڤیتامینان دا هەبیت یانژی نەخۆشیەك هەبیت وچارەسەری ئەوە هەكە نەخۆشیەك هەبیت ئەو نەخۆشی بهێتە چارەسەركرن.
تەكەز كر كو بویاغكرن بۆ رەشكرنا پرچی نەچارەسەریە، بەلكو بەروەختە و چو تشتەك نینە مرۆڤ بەردەوام بكاربینیت پرچ پێ‌‌ رەش بیت و وەكو جاران ڤەگەریت ل سەر ئاستێ‌ جیناتان پێشكەفتنەك چێبوویە هێشتا كار یێ‌‌ ل سەر دهێتەكرن و سالانە ملیونەها دولاران ل كومپانیێن جیهانی یێن دهێنە مەزاختن ب تنێ‌ دا چارەسەریێ‌‌ ببینن پرچ سپی نەبیت، هێشتا چارەسەری نەهاتیە دیتن.

کۆمێنتا تە