چه‌ك
محه‌مه‌د چه‌لكى
شه‌رێ د ناڤبه‌را هه‌ردو عه‌شیره‌تێن گراڤیێن كوردستانێ هه‌ركى ـ زێبارى دا دلێ مامێ عه‌لۆى و هه‌موو كوردستانیان نه‌ك به‌س ئێشاند، به‌لكو په‌رچقاند و هندى هاته خوه نه‌شیا سوولاڤا رۆندكێن خوه ب ڕاوه‌ستینت و دبه‌را له‌عنه‌ت ل كولتۆرێ بیابانێ ب خوه ڕا ئینایه كوردستانێ باراند و گۆت:
نه‌خوه‌شترین شه‌ر شه‌رێ برایه و سه‌ده‌م چ بن، نابت بگه‌هته وى ئاستى كو تۆ چه‌كى ل هه‌مبه‌ر برایێ خوه بكاربینى. چه‌ك تنێ بۆ خوه پاراستنێیه ژ هێرشێن داگیركه‌رێن بیانى ده‌ما هێرشێ دكه‌ن دا وه‌لاتێ ته داگیربكه‌ن. نه‌فره‌ت ل وێ مێرانیێ بن یا تو ل دژى وه‌لاتیێ خوه بكاربینى و هێشتا وه‌لاتێ ته یێ داگیركرى بت و داگیركه‌ر پلیپتانێ بخێر و بێرێن وه‌لاتێ ته بكه‌ن. نه‌فره‌ت ل وى كولتۆرى بن یێن پاشناڤان پیرۆز دكه‌ت و هێلێن جودابوونێ د نابه‌ینا پێكهاتیێن وه‌لاتى دا بكێشت و ئه‌ز و تۆ رێزێ ل وێ فهێتیێ بگرین و ئه‌و میر و خولامێن وان گزیر و ئه‌ز و تو ژى ستۆشكه‌ستیێن هه‌موو بریارێن وان ل سه‌ر مه ببن جهگیر. وه‌لات ب باسكێن هه‌موویان دهێته ئاڤاكرن و هه‌ر كه‌س ل گۆڕه‌ى شیان و پێچێبوونێن خوه. سیسته‌مێن گێتۆیان ل ناڤ وه‌لاتى ئاڤا دكه‌ن، هه‌ستا وه‌لاتینێ دكوژن و نكارن خوه ل به‌ر نه‌رمه پێله‌كا بایێ گوهۆڕینان بگرن و هه‌ما به‌حسێ هێرشێن ده‌ره‌كى هه‌ر نه‌كه و ل كوردستانێ هه‌وجه‌ى چ نموونا نینه و ئه‌م ل رێزا داویا ملله‌تێن ماینه بێ ده‌له‌ت دهێین! ده‌ما قانوون نه سه‌روه‌ر بت، پێدڤى ناكه‌ت تو به‌حسێ پێشڤه‌چوون و ئاڤادنكرن و پێكڤه‌ژیان و ئارامیێ بكه‌ى، وه‌لات دبت جه‌نگه‌لستان و هه‌ر چه‌ند مرۆڤه‌ك خوه دگه‌هینن هه‌ڤ و پاشناڤ و دیرۆكه‌كا وه‌همى بۆ خوه ئاڤا دكه‌ن و یێ دن ب هه‌ڤدژ و هه‌ڤڕك دزانت و هینگێ بازارێ چه‌كى ب جۆش دكه‌ڤت و بچووكترین ئاریشه ئه‌ڤجا سه‌ده‌م چه‌ند دپرپووچ و بێ ڕامان بن، دبته هه‌ودانا شه‌ره‌كێ بێ ئامان و زیان ب شیرازه‌یا وه‌لاتیبوونێ دكه‌ڤت و … چه‌ك دڤێت ته‌نێ د ده‌ستێ حوكمه‌تێ دا بت و ب چ ره‌نگان نابت بگه‌هته ده‌ستێ وه‌لاتیان، ده‌وله‌ت به‌رپرسیاره ژ ئێماناهیا وه‌لاتیان.
ئه‌م هیڤیخوازین ژ سه‌رۆكوه‌زیرێن ڕاسپاردى یێ كابینا نوو رێزدار مه‌سرور بارزانى سیسته‌مێ گێتۆیان و دیاردا چه‌كهه‌لگرتنێ ژ ده‌رڤه‌ى هێزێن حوكمه‌تێ نه‌هێلێت. ئه‌ز باوه‌ر دكه‌م جه‌نابێ وى دكارت ڤێ پێنگاڤێ پاڤێژت، چونكو خودان سه‌ربۆڕه‌ك سه‌ركه‌فتیه د بیاڤێ ئێمانهیێ دا. چاڤێن ته‌ڤ كوردستانیان ل ڤێ كابینێیه و هیڤى ل سه‌ر ئاڤاكرنه بۆ ده‌ربازكرنا ڤێ قۆناغا هه‌ستیار و پرى ئاریشه و گرفت.
