چو راستی بۆ ڤان نەخۆشیان هەیە؟
دبیت هندەك حالەتێن نەخۆشیان هەبن، خەلك ب مەترسی بزانن و نەزانن ژێدەر و ئەگەرێن پەیدابوونا وان نەخوشیان چنە؟ ل ڤێرێ ئەم دێ ئاماژێ ب دو حالەتان و دیاركرنا راستیا وان كەبن:
ئێك: رەنگە تو بزانی كو پەیدابوونا پنیێن سپی ل سەر نینوكان، نیشانا كێمبوونا ڤیتامینانە، بەلێ چ راستی بۆ ئەڤێ چەندێ نینە، د.جوزیف جوریزو، ماموستایێ نەخوشیێن پیستی ل كولیژا ونستون دبێژیت: دیاربوونا پنیێن سپی ل سەر نینوكان گرێدای كارتێكرنا چاڤانە، بەلێ ئەڤە نە جهێ مەترسیێ یە هەكە روودانەك ل پشت پەیدابوونا پنیان هەبیت.
هەكە تو نەخوشیا خۆ ژ گوهۆرینا رەنگێ نینوكان دبینی یان نینوكێن تە شەخ شەخ دبن، یان هەر نیشانەكا دیتر هەبیت، باشترە سەرەدانا نوشدارەكێ پیستی بكەی، رەنگە ئەو نیشانا هەستداریێ و فتریاتان بن.
بەلێ هەكە هات و رەنگەكێ شین ل بن نینوكێ دەركەفت، باشترە هەر زوو چارەسەربكەی، دیاربوونا رەنگێ سپی ل تەنشت نینوكێ كو نوشدار دبێژن نینوكێن دو رەنگ، رەنگە نیشانا هەبوونا نەخوشیەكا گولچیسكان بن. و هەكە تە دیت رەنگەكێ رەش یان یێ شین ژ بنێ نینوكێ سەرهلدا و گەهشتە رەخێن نینوكێ، ئەڤە دبیت نیشانا هەبوونا وەرەما ڤیتامینی كو ژ نەخوشترین جورێن پەنجەشێرا پیستی یە بیت و ل وی دەمێ باشترە هەر زوو نوشدارەكێ تایبەتمەندێ پیستی تە ببینیت.
دو: بەرزەبوونا هەستپێكرنێ یان ل دەمێ وەكو دەرزیكا ب لەشێ مرۆڤی دكەڤن:
هەكە تو ژ دەرڤەی مالێ بی و سەقا یێ سار بیت، یان دەمێ تو مەلەڤانیان دناڤ ئاڤەكا تەزی دا دكەی ل وەرزێ هاڤینێ، رەنگە تو تێبینیا وێ چەندێ بكەی كو وەكو دەرزكیان ب دەمارێن دەستێ تە و پێن تە، یان تلێن دەست و پێیێن تە دكەڤن، ئەڤە رامانا وێ چەندێ ددەت كو دەرمارێن تە كاریگەری ب سەقایێ تەزی هەیە، باشترە ل وان دەمان تو ژ ئاڤێ دەركەڤی، بەلێ هەكە ئەڤ چەندە بۆ پەیدابوو و تو دناڤ ئاڤێ یان سەقایەكێ تەزی دا نەبووی، ئەڤە رامانا وێ چەندێ ددەت كو دەمارەكا ستویێ تە یان یا پشتا تە بێ هێزن، رەنگە چ نیشانێن نەباش نەبن، بەلێ مرۆڤ یێ ئارام نابیت، ئەڤە وە دكەت هەر وەكو ئێك لێدانەكێ ل هەستیەكی ددەت، لەورا دێ هەست كەی وەكو دەرزیكان ڤێ دكەڤن، بۆ چارەكرنا ڤێ ئاریشێ تە پێدڤی ب بێهنڤەدانێ و وەرگرتنا دەرمانان و چارەسەریا سروشتی و هەتا نشتەرگەریێ ژی هەیە.
