چ جۆرێن کەرستەیێن پاقژکرنێ پەنجەشێرێ پەیدادکەن؟
ڤهكۆلین دیاردكهن كو بهرههمێن پاقژكرنا ناڤمالێ و كهلوپهلان ل دهمێ ب كارئینانا وان سهدان ماددێن ئورگانێن كیمیاوی یێن زیانیهخش تێدانه و ب ساناهی دهێنه ڤهگوهاستن و دهرئهنجام دبنه ئهگهرێ خوریانا دهڤ و گهوریی و دفنێ و دروستبوونا ئاریشێن ههناسهدانێ و ب دهربازبوونا دهمی ئاریشێن مهزنێن ساخلهمیێ وهك زیانگههاندن ب پیستی و سیهان ژێ پهیدادبن، ههروهسا ب كارئینانا وان ماددا ب رێژهكا زور ئهگهرێ تووشبوونێ ب نهخۆشیا پهنجهشێرێ زێدهدكهت و دهرئهنجامێ ڤهكولینێن كو گرۆپێ كارێ ژینگههی كو ل گوڤارا “ كیموسفێردا” بهلاڤكرین چهندین شروڤهكرن بۆ پتری 30 بهرههمێن پاقژكرنێ یێن جودا ئهنجامداینه و ل ناڤ 530 ماددێن كیمیاوی یێن ئورگانیك دا كو ل دروستكرنا بهرههمێن پاقژكرنێ دا ب كاردئینن، 193 كهرسته ب كهرستێن زیانبهخش هاتینه دانان.
ژلایهكێ دیترڤه ب كارئینانا ماددێن كیمیاوی یێن زیانبهخش دبیته ئهگهرێ پیسبوون و ژههراویبوونا ههوایێ ناڤمالێ كو دو جارا ژ ههوایێ دهڤهرێن كارگهه تێدا ب زیانترن، بهلێ رێگریكرن ل ب كارئینانا ماددێن كیمیاوی یێن پاقژكرنێ یا ب زهحمهته، چونكو وهك پێدڤیهكا رۆژانه یا لێهاتی، لهورا گرنگه بهردهوام ل سهر باشترین رێكێن ب كارئینانێ بهێنه بهلافكرن، بۆ نموونه پێدڤیه ئهو كهرستهیێن زیانه ههی ل جههكێ ڤهكری بهێنه دانان، بۆ هندێ رێژا كومبوونا وان كهرستێن كیمیاوی یێن زیانبهخش ژ ههوایێ وی جهی كێمتربن، دگهل ڤێ چهندێ د پتریا دهماندا ههول بدهن بژاردهیێن سرۆشتی وهكو سیهكێ، سودا نانی، یاتن سابوون و ئاڤا گهرم بهێنه ب كارئینان بۆ پاقژكرن و بێهن حۆشكرنێ.