ڕاستڤەكرن، نـەكـۆ شكانـدن
د جڤاكەكێ بچویكێ هەمی رەوشت و تیتالێن وی بەرچاڤ لومەییەكا بێ سنوراهەی سەرەرای كو چ تشتێ ڤەشارتی نین. گەلەك جورێن لومەیێ دێ بینین, لومەیا ئەرێنی كو بچاڤەكێ باشی و ڕەحمێ دێ پێشنیار و شیرەتا گەهینیە خودانێ مەرەم پێ بێ كو بشكینی یان ژی ل شەرمێ بدەی, یا دویێ دبێژنێ لۆمەیا بنبڕكرنێ كو تێدا چ ڕێز و هەست و وژدان تێدا نینە، تنێ مەرەم پێ شكەستن و شەرمزاریكرنە كو تنێ دێ تەكیسا خۆ لسەر خەلەتیێ كەت, گەلەك جاران دێ بینی كو ئەگەرێ سەرەكیێ لۆمەییێ نە ڤیان یان نە تێگەهشتنێیە, بێگومان ئەڤێ چەندێ ژی كارتێكرنەكا مەزن یا لسەر تاكی و جڤاكی هەی كو د ناخێ خۆ دا دێ كەسەكێ كێم باوەری بیت و هەست ب گونەهیێ و نەخۆشیێ كەت, دیسا بیتە ئەگەرێ نەهێلانا پەیوەندیان و سەرەدانان ژ كەسەكێ ڤەكری بۆ كەسەكێ تەبیعەت گرتی و هەر داهێنان و كارەكێ وی كری ب كێماتی دبینیت. ئەڤجا لسەر مە پێدڤیە ئەم هەولبدەین لۆمەییا بێ مفا بكەینە لۆمەییەكا ئاڤاكەر ب ڕێكا گوهدانێ و تێگەهشتنێ كو بەری لۆمەییێ ئەم گوه بدەیە لایێ دی و هەلوەستێ وی بەری بریارێ بدەین, بۆ نموونە كەسەك دێ ئێت ترانا و سڤكاتیێ ب جلكێن بەرامبەركەت بۆ كو چ تشتان ژێ بزانیت یان شێوازێ خانیێ وی یان ژی ئەو جهێ ب كرێگرتی وەك ماڵ, ئەگەر ب تێگەهشتیانە و ب چاڤەكێ رەحمێ سەحكەتێ دێ بینیت كو كێماسی یا د جهەكی دا هەی چ د وارێ ئابۆری یان جڤاكی یان نەساخی بیت، ئانكو نە ژ نەزان و خشیمیێ هۆسایە و مەزن دبێژن: «دەست شكەستی حالێ پێ شكەستی دزانیت». بەری پتر ژ سێسەد سالان فەیلەسۆفێ كورد «ئەحمەدێ خانی» ڕۆناهی دایە ڤی بابەتی كو ڕەخنە یا باشە بهێتەگرتن، لێ دڤێت ڕێز ل ماندیبوون و ڕێكا هزركرنا یێ بەرامبەر بهێتەگرتن، ئانكۆ هەمی تشتان لێكدانی سفرێ نەكەن، ئانكۆ هەر تشت ب زمان و ڕێكا خۆ یا باش و نەرم دشێت كارتێكرنێ و گوهۆڕینێ د كەسێ بەرامبەر دا بكەت. نڤیسەر و ڕەخنەگرێ عەرەبی»د.موحەمەد فەتاح» د پەرتووكا خۆ یا ب ناڤێ «فەلسەفەیا ڕەخنێ» دا گەلەك لسەر ڤی بابەتی ب درێژی نڤیسیە، كۆ دڤێت ڕەخنە ژی نەچیتە د قالبێ لۆمەكرنێ دا، دەمێ تەڤیا كەسەكی ڕەخنە بكەی، پێدڤیە چارە و دەرمان ژی دگەل تەبیت، نە ب تنێ گۆتن بیت.