ڕاگه‌هاندن نه تنێ مۆلكێ كه‌سه‌كی یه
ده‌زگه‌هێن ڕاگه‌هاندنێ ژ وان ژی ته‌له‌فزیۆن وه‌كی هه‌ر ده‌زگه‌هه‌ك دیتر كه‌ره‌سته‌یه‌كێ ڕاگه‌هاندنێیه بۆ به‌لاڤكرن و گه‌هاندنا ڕاستیان و زانیارییان بۆ خه‌لكێ و كه‌سانه‌كێ ل جڤاكێدا. ل كه‌نالێن ده‌ڤه‌رێ ڤی ده‌زگه‌هی پشتی ڕاپه‌رینا مه‌زنێ گه‌لێ مه ل ( 1991) و پشتی نه‌مانا ڕژێما سه‌دامێ گۆڕ ب گۆڕ ل كوردستانێ یا شیای خزمه‌ته‌كا به‌رچاڤ بگه‌هینیته خه‌لكێ مه نه‌خاسمه ژی وان كه‌سێن كو ژبلی زمانێ شرینێ كوردی نه‌شێن پشتا خوه ب هیچ زمان و كه‌ناله‌ك دیترڤه گرێبده‌ن بۆ وه‌رگرتنا زانیارییان، و ژبه‌ركو تنێ شه‌هره‌زای زمانێ كوردینه و حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بۆ ڤێ چه‌ندێ پشته‌ڤانه‌كێ مه‌زن بوویه. لێ مخابن كۆ هنده‌ك جاران ئه‌ڤ ته‌له‌فزیۆنه د ئاستێ داخوازییا خه‌لكێ مه دا نینن. گه‌له‌ك جاران دبینین كو خه‌لكه‌ك یێ هه‌ی كۆ دڤێتن مفای ژ ڤێ ده‌زگه‌هێ وه‌رگریتن به‌لێ نه‌شێتن چونكی كه‌نالێن ده‌ڤه‌ره‌كێ پێكڤه و ب ئێك ده‌مژمێر و ده‌مدا ده‌ست دكه‌ن ب به‌لاڤكرنا یاریێن ته‌پا پێ و ب شێوه‌یه‌كێ ڕاسته‌وخۆ، بێی هندێ گوهێ خوه بده‌نه هندێ كو ل ڤی ده‌می دا هنده‌ك كه‌س یێن هه‌ین نه‌ڤێتن ته‌ماشه‌ی ڤان یاریێن بێمفا بۆ هه‌موو جۆره خه‌لكه‌كێ بكه‌ن و دخوازن ل شوونا وان یاریێن ڕۆتین و وه‌كی ئێك و ب زمانێن نه‌كوردی و بیانی، پرۆگرام و بابه‌ته‌ك زانستی، پزیشكی و نۆژداری، زارۆك، یان بابه‌ته‌ك زمانه‌وانی یان هه‌ر پرۆگرامه‌ك دیتر هاتبایه پێشكه‌شكرن، و ل شوونا هندێ كۆ كه‌هره‌ب و پاره و ده‌مێ خوه و ته‌ندروستیا چاڤێن خوه قۆربانیی ڤان یاریێن به‌رده‌وام و ڕۆتین و بێ شۆل بكه‌ن، ب تشته‌ك دیتر ڤه مژویل ببن و مفای وه‌ربگرن. ئه‌ڤ یاریێن كو هیچ كارتێكرنێ ل سه‌ر ئایینده و داهاتوو و به‌رژه‌وه‌ندی و به‌رزكرنا ئاستێ ژیار و زانستی و كه‌لتووری و جڤاكی و سیاسی و مرۆڤایانه‌یا تاكێ كوردی ناكه‌تن، دێ چ مفای گه‌هیننه پێشكه‌شكه‌رێن ڤان پرۆگرامان د كه‌نالێن ناڤخۆیی دا؟ ئایا تنێ ڕاكێشانا سه‌رنجا چه‌ند كه‌سه‌ك كێم بۆ ڤێ یان وێ كه‌نالا ناڤخۆیی جهێ دلخوه‌شیێ یان ده‌ستخۆه‌شیێ یه؟ پا ئه‌و خه‌لك و كه‌س و كابانی و كارمه‌ندێ كو پشتی ڕۆژه‌كا شۆلی ل مالێ و فه‌رمانگه‌ها خوه دڤێتن مفای ژ پرۆگرامه‌ك خوه‌ش وه‌ربگریتن یان قوتابیه‌كێ كو دڤێتن ته‌ماشه‌ی فلمێ زارۆكان بكه‌تن یان. .. چی؟ ئایا خه‌لكێ وێ ده‌ڤه‌رێ هه‌موو ل وان ده‌مژمێرێن دوور و درێژ حه‌ز ژ ته‌پا پێ دكه‌ن و دخوازن ل سه‌ر ته‌له‌فزیۆنێ ته‌پا پێ بهێته پێشكه‌شكرن؟ پا ئه‌و دانعمه‌رێن مه چی؟ پا. .. چی؟
ئایا ئه‌ڤ هه‌موو كه‌ناله ل شوونا هه‌ڤڕكیێ ل سه‌ر ڕاكێشانا هنده‌ك كه‌سێن كێم، كو هژمارا وان هندی تلێن ده‌ستا نینن، باشتر ئه‌و نینه پێكڤه هه‌ماهه‌نگیێ بكه‌ن و ئێك ژ وان كه‌نالان ڤێ یاریێ نیشان بده‌تن و ڕۆژه‌ك دیتر كه‌ناله‌ك دیتر ڤی كاری بكه‌تن، و ئایا ئه‌ڤه باشتر نینه ژ هندی َهه‌موو جارێ و پێكڤه و ب جاره‌كێ ڤی كاری بكه‌ن داكو كاودان و ڕه‌وشا هنده‌ك كه‌سێن وه‌كی ژنكێن مالێ و كه‌سێن دیترێن كۆ پێدڤی ب دیتنا ته‌له‌فزیۆنێن ده‌ڤه‌رێنه، ژ مفاوه‌رگرتن ژ ڤان كه‌نالێن ناڤخۆیی بێبه‌هر نه‌بن، چونكی كه‌نالێن ناڤبری و ده‌زگه‌هێن ڕاگه‌هاندنێ تنێ یێن كه‌سه‌كی و ته‌خه‌ك جۆدا نینه و یا هه‌می جڤاكێ یه.
*مامۆستایێ ئه‌كادیمی/بسپۆرێ زانستێن پێداگۆگی و سایكۆلۆژی/زانینگه‌ها زاخۆ