ڕۆژیگرتنێ مفا بۆ پەنجەشێرا چەرمی یا هەی

ڕۆژیگرتنێ مفا بۆ پەنجەشێرا چەرمی یا هەی

4

د. هندرین عقراوی، تایبەتمەندێ نەخۆشیێن پیستی دیارکر رۆژیگرتنێ مفایێن خۆ بو هەمی ئەندامێن لەشێ مرۆڤی هەنە، پیست ژی وەک مەزنترین ئەندامێ لەشێ مرۆڤی، دەمێ مرۆڤ ب رۆژی دبیت خارن و ڤەخارن ژێ کم دبیت و کاربو هێدرات ژی کێم دبن دگەل مادێن دوهنیات و پرۆتینا هەمی دهێنە کێمکرن، و لەشێ مرۆڤی بزاڤا خۆ خلاسکرنێ ژ هندەک ژەهرێن زیانێ دگەهینە مرۆڤی دکەت، ل سەر پیست یان ئەندامێن دی یێن مرۆڤی، و ئەڤێ مفایەکێ گرنگ یێ رۆژیگرتنێ هەی، و گۆت: رۆژیگرتنێ مفایێن هەین بو گەلەک نەخۆشیێن پیستی ژ وان پەنجەشێرا پیستی چونکو پتریا وان دەما چێدبن ژ گوهورینەکا دی ئێن ئەی دروست دبن، د وی دەمی دا گوهورینێن گەشەکرنێ یێن لەشێ مرۆڤی خۆ ساخ دکەنەڤە بێ دەستکاریەکا مرۆڤی، وگۆتژی: فیتامین تشتەکێ گەلەک گرنگە بو لەشێ مرۆڤی، لێ رۆژیگرتن وەسا نینە بێژی دێ زیانێ گەهینیت، رۆژیگرتن ژ مەغرەب تا سپێدێ دشێن خوارنێ و ڤەخانێ دخوین چ کارتێکرنا وەسا ناکەت.
دیارکرژی نوکە وەرزێ بهارێ یە و هێش دنیا سارە، یا دوێ حەتاڤ گەلەک یا زێدەبوویی دڤی وەرزی دا و رەمەزانە مرۆڤ ئاڤێ کێمتر ڤەدخوت، ئەڤ هەرسێ خالە دبنە ئەگەرێ هشکبوونا پیستی و گەلەک هشک بیت، یا گرنگە شووشتنا سابوونێ بهێلن و دەست وچاڤێن خۆ بەس ب ئاڤێ بشوون، ئەف سابوینا دهێتە بکارئینان گەلەک یا خرابە، ب تایبەت بو وی یێ ئاریشەکا وەک ئەکزیما و صەدەفی هەبیت، یا دوێ مرۆڤ یێ بێ بێهن و معەتەر بیت یێ باشە بکاربینن، یا سیێ ڤەخارنا تشتێن روهن وەک ئاڤ و فێقی و زەرزەوات، ب مفانە بو پیستی، وگۆت: ملحەم هەمی دناف پیستی دا دچن نابنە تێکرن بو مرۆڤی و نابیتە رێگری بو رۆژیگرتنێ ژی، رۆژیگر دشێن ژێدەرێن پرۆتینا زدە بکەن ددەمێ خوارنێ دا، چونکو پێدڤیە هەڤسەنگی د خوارنێ دا هەبیت، گۆشتێ سۆر یێ باشە بو پرۆتینا و پرۆتین ئێک ژ خالێن گرنگە بو پرچێ، هەروەسا ئاسن و زینگ و فیتامین دی ڤان پەیدا بکەن ژ گوشتی و بقولیاتان پرۆتین تێدانە و د گرنکن، مەعدەنوس و کەرەفس ژێدەرن بو فولیک ئەسیدی، چەرەزێن هشک زینگ تێدایە و ب مفانە، ئەڤە هەمی بهێنە خارن ب رێژەکا کێم ژی بیت، چ ئاریشە نابن و دێ تەعویز ژی هێنەکرن د لەشی دا، د هەمان دەمدا دێ بنە گەشەکرن بو پیستی و پرچێ و نینوکان ژی.
زێدەتر گۆت: بو هشکبوونا پیستی پێدڤیە تشتێن روهن بهێنە خوارن، ئاڤ زەرزەوات و فێقی، بو پرۆتینا بو نینوکا و پرچێ گوشتێ سۆر دگەل کەرەفس و مەعدەنوس و جەرجیرێ زەرزەواتێن ب بەڵگ، مادێ زینگ ژی بو پیستی گەلەک یێ گرنکە دشێن ب رێیا چەرەزێن هشک وەرگرین، و نوکە د وەرزەکی داینە پێدڤیە کریمێن هەتاڤێ بهێنە بکارئینان ب تایبەت ئەوێن ب رۆژ دەردکەن، چونکو تیشکا رۆژی یا زێدەیە، پێدڤیە نەحۆشێن مە یێن ڤی وەرزی بزانن هشکبوون یا زێدەیە و خو ژ سابوونێ دووربکەن.

کۆمێنتا تە