ژوورا چاكسازیێ باشترین رێیه بۆ چارهسهركرنا قهیرانا دارایى یا ههرێمێ
سالح محهمهد تهیرۆ
ههلبهت یا ئاشكرایه ژى كوههر ل سالا (2014) ڤه بۆدجا ههرێما كۆردستانێ ژ لایێ حوكمهتا ناڤهندیا عیراقێ ڤه هاته برین، ههرچهنده ل دووڤ دستوورێ عیراقا فیدرال ئهو بۆدجه مافهكێ قانوونى یێ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ یه، دیسا ئهو شهڕێ كو زێدهتر ل سێ ساڵ و نیڤا ژ لایێ رێكخراوا تیرۆرستێن داعش ڤه هاتبوو سهپاندن ب سهر كوردستانێ، دابهزینا بهایێ پترۆلێ و هاتنا زێدهتر ژ ئێك ملیۆن پهناهنده و ئاوارهیێن كوردستانا رۆژئاڤا و ناڤهند و باشۆرێ عیراقێ بۆ ههرێما كوردستانێ كو ئهڤه ههموو بوونه فاكتهر بۆ دروستبوونا قهیرانا دارایى و بارێ ژیانا خهلكى نهخۆش و بهرتهنگ ببیت.
ئهڤجا مهبهست ژ ڤى بابهتى ئهوه، چاوا حوكمهتا ههرێما كوردستانێ دێ كاریت خوه ژ ڤێ قهیرانا دارایى رزگار بكهت و ژیانا ههڤوهلاتیێن كوردستانى خۆشتر بكهت بێ كو پێدڤى ب حوكمهتا ناڤهندى یا عیراقێ ههبیت كو نوكه كهسێن شۆڤینیێن دژى كوردان برێڤهدبهن.
ههر چهنده پشتى دهستبكاربوونا كابینهیا نههێ یا حوكمهتا ههرێما كوردستانێ ب سهرۆكایهتیا مهسرۆر بارزانى، چهندین بریار هاتینه دهركرن ب مهرهما نههێلانا گهندهلیێ چونكو بهرنامێ سهرهكێ یێ كابینا نههێ چاكسازی یه ل ههمى ئالیهكێ ڤه كو ئهڤه ژى د بهرژهوهندیا گشتى دایه و ئۆمێدا ههر تاكه كهسهكێ نیشتمانپهروهرێ كوردستانى یه.
ب هزرا من و بۆ پتر سهركهفتنا ڤى بهرنامهیێ چاكسازیێ ب ئێك ههڵویستى و بریاردانێن ب وێرانه فهره ههمى لایهنێن سیاسى ئهوێن پشكدار و نه پشكدار د حوكمهتا ههرێما كوردستانێ دا پشكدار ببن ب رێیا ئاڤاكرنا ژوورهكا چاكسازیێ ب بهرههڤبوونا نوونهرێن ههمى لایهنێن سیاسى یێن كوردستانى، ئهو نوونهرێن دهێنه دهستنیشان كرن بۆ ڤێ ژوورێ مرۆڤێن وێرهك و خودان بریار و ههڵویست بن و ئهو دهستههلات ژى ههبن كو بریاران بدهن بێ زڤرین بۆ مهكتهب سیاسى یا خوه، بۆ نموونه ل پارتى دیمۆكراتى كوردستان نێچیرڤان بارزانى و مهسرۆر بارزانى و سكرتێرێ پارتى، ل ئێكهتیا نیشتیمانیا كوردستانێ لاهۆر شێخ جهنگى و باڤێل تاڵهبانى ههڤسهرۆكێن ئێكهتیێ و قوباد تالهبانى و كۆسرهت رهسوول و ل بزاڤا گۆران و لایهنێن دى ژى ب ههمان شێوه …
لێ ئهڤ بهرپرسیارهتیه زێدهتر دكهڤیته سهر ستویێ پارتى دیمۆكراتى كوردستان و ئێكهتیا نیشتیمانیا كوردستانێ ژبهركو ئهڤه زێدهتر ژ (29) ساله ئهڤ ههردو لایهنێن سیاسى خودان دهستههلات و بریارن ل ههرێما كوردستانێ.
لێ رهنگه پرسیار بهێتهكرن ئهرێ ئهركێ ڤێ ژوورا چاكسازیێ دێ چ بیت؟
و ههروهكى مه ل سهرى ژى ئاماژه پێكرى كو پارتى و ئێكهتى خودان دهستههلات و دهستههلات بووینه ل ههمى ئالیهكێ ڤه.
لهوما فهره د ڤێ ژوورا چاكسازیێ دا و ب زهڵالى و ب ههلویستهیهكا نیشتیمانى و نهتهوهیى و ب وێرهكى و بۆ بهرژهوهندیا گشتى و دوور ل بهرژهوهندیا بهرتهنگا حزبایهتى و كهسایهتى دهستى دانێنه سهربرینێ و بهرپهرهیهكێ نوى ههڵدهنهڤه و دانپێدانێ ب شاشیێن خوه یێن بهرێ دابنێن ڤێجا ئهو شاشیه بۆ ههر مهبهستهكێ هاتبیته ئهنجامدان و بێژن ههتا ڤێره بلا بهس بیت و دهست ب شهفافكرن و زهلالكرنا داهاتیێن حوكمهتێ یێن پترۆلێ و گۆمركا و ناڤخوه و چاوانیا خهرجكرنا وان بهێتهكرن و ههر لایهنهك ژى دژ بیت ل سازیێن راگههاندنێ ب بهلگه ڤه ئاماژه ب وى لایهنى و ئاستهنگان بهێتهدان ههتاكو ئهو لایهنێ دژ بۆ خهلكێ كوردستانێ دیار ببیت و بهس بیت ههر لایهنهك خوه ب دلسۆز بزانیت، چونكو د سیاسهتێ دا نه دوژمنێ بهردهوام و نه برایهتیا بهردهوام ههیه و ئهو ههمى ژى لایهنێن سیاسى یێن كوردستانی َنه.
ئهزێ پشتڕاستم ب ڤێ پینگاڤێ دێ پتر ئێكگرتن و ئێك ههلویستى دنێڤبهرا لایهنێن سیاسى دروست بیتهڤه و ئهڤ دلتهنگى یه ژى د ناڤ خهلكێ كوردستانێ دا نامینیت و یا ههرى گرنگ دێ باوهریا خهلكێ كوردستانێ زڤریتهڤه بۆ دهستههلاتا حوكمهتا ههرێما كوردستانێ و دێ بهر ب ههرێمهك بهێزڤه چین و مه منهت ب حوكمهتا عیراقێ ژى نامینیت و مللهت ژى دێ ههناسهیهكا ئارامیێ ههلكێشیت چونكو ب ڤان پێنگاڤان گهندهلى و بندیوارى ههتا رادهیهكێ زۆر نامینیت و دێ ژ قهیرانا دارایى ژى رزگار بین و كوردستان ژى دێ بهر ب ئاڤهدانیهكا زێدهترڤه چیت …