ژ ئه‌نفالان بۆ سه‌رخۆبوونێ!
ناڤونیشان دو زاراڤێن هه‌ڤدژن د ژیانا سیاسیا كوردستانێ دا هه‌بوونا خوه نیشا دده‌ن. ئه‌نفالكرن مه‌زنترین كاره‌ساتا كوشتن و وێرانكرنا كوردستانێ بوویه ب چه‌ندین قووناغێن مێژوویى دا ب سه‌ر كوردستانێ بجه ئیناینه كو دووماهیترینا وان كاره‌ساتا شنگالێ ل ته‌باخا 2014ێ بوویه و چاڤه‌رێ دهێته‌كرن ئه‌ڤ جۆره كاره‌ساتێن تراژیدى یێن دیتر ژى ب سه‌رێ كوردستانێ بهێن بۆ هندێ كوردستان ب ئارمانجا خوه یا نه‌ته‌وه‌یى را كو سه‌رخۆبوونه نه‌گه‌هیت!.
سه‌رخۆبوون ئه‌و ئارمانجا هیڤیا هه‌ر كوردپه‌روه‌ره‌كى یه كو ب درێژاهیا مێژوویا كوردستانێ خه‌بات و به‌رخودان بۆ كرى و ب باوه‌رێن ئه‌و ئارمانج دێ بجه هێت بۆ هندێ گه‌لێ كوردستانێ ئازاد بیت و ئێدى دووماهى ب كاره‌سات و مه‌رگه‌سات و ئه‌نفالكرنا كوردستانێ بهێت.
سه‌ربۆرا سیاسیا كوردستانێ و بزاڤا وێ یا رزگاریخواز یا هه‌ڤچه‌رخ وێ نیشا دده‌ت كو هه‌رده‌مێ ملله‌تێ كوردستانێ و هێزێن وێ یێن سیاسى هه‌ڤ بگرن سه‌ركه‌فتن مسوگه‌ره و ده‌ستكه‌فتیێن مه‌زن هه‌نه و به‌رۆڤاژى هه‌ر ده‌مێ ژیكڤه‌بوون و پرچه‌كرن هه‌بیت سته‌م و زۆرى و بن پێكرن و وێرانكرن ب ساناهیتر بجه دهێت!.
ل سه‌رده‌مێ قووناغا شۆره‌شا گولانێ ل سالا 1976ێ ژیواره‌كێ ته‌عه‌دودیا سیاسى یا نه‌رێنى چێ بوو و شه‌رێ چه‌كداریێ ناڤخۆیى د ناڤبه‌را هێزێن سیاسى دا سه‌ر هلدا و هه‌ر لایه‌نه‌كى دڤیا كونترۆلا پتریا ده‌ڤه‌رێن كوردستانێ بكه‌ت و زیانێن مه‌زن گه‌هشتنه هه‌مى لایه‌نان، ب تنێ دوژمنێ زۆردار مفا ژێ دیت!، ئه‌و ب خوه ته‌عه‌دودیا سیاسیا ئه‌رێنى بنه‌مایه‌كێ دیموكراتیه‌تێ یه، له‌وا ملله‌ت چاڤه‌رێ بوو دووماهى ب وێ ململانا خویناوى بهێت و هه‌مى لایه‌نێن سیاسى یێن كوردستانى د به‌ره‌یه‌كى كوردستانى دا كۆمڤه ببن و ل دووڤ به‌رنامه‌كی و باوه‌رنامه‌كا نه‌ته‌وه‌یى خه‌باتێ بكه‌ن، ئه‌و بوو وه‌كو پێدڤى بۆ خه‌باتا سیاسى یا وى سه‌رده‌مى چه‌ندین لێك تێگه‌هشتن و هه‌ڤپه‌یمانى و به‌ره‌یێن نشتیمانى د ناڤبه‌را لایه‌نێن سیاسى دا هاتنه پێكئینان و ل سالا 1978ێ ئاشتبوونا نشتیمانى د ناڤبه‌را پارتى دیمۆكراتى كوردستان و ئیكه‌تیا نشتیمانیا كوردستانێ دا هاته پێكئینان و دووماهى ب شه‌رێ ناڤخۆیى ئینا و هیڤى و ئومێد بۆ گه‌لێ كوردستانێ و هێزێن وێ یێن سیاسى خۆرتبوون كو سه‌ركه‌فتن مسوگه‌ره.
ل سالا 1988ێ وه‌كو درێژه‌دان ب سیاسه‌تا وێرانكرنێ باشوورێ كوردستانێ كه‌فته به‌ر لێمشته‌كا پرۆسێن ئه‌نفالێن ره‌ش و د گه‌ره‌وا وێ دا پتر ژ 4500 گوند و باژێرك و ده‌ڤه‌ر و ناوچێن كوردستانێ هاتنه سۆتن و وێرانكرن و پتر ژ(180) هزار كه‌سان بوونه قوربانى و ژیان ل پتریا گوند و ده‌ڤه‌رێن كوردستانێ نه‌هێلا، د هه‌مان كاودانێن سه‌خت و دژوار دا هێزێن سیاسى هه‌ڤگرتن پێك ئینا و به‌ره‌یێ كوردستانى دامه‌زراند و هیڤى و ئومێد زیندى هێلان و خوه به‌رهه‌ڤكرن بۆ قووناغا دى یا خه‌باتێ، ئه‌و بوو ل بهارا سالا 1991ێ گه‌لێ كوردستانێ ب سه‌ركردایه‌تیا به‌ره‌یێ كوردستانى سه‌رهلدانا پیرۆز ده‌ست پێ كر و د ماوه‌یه‌كێ كێم دا پتریا باشوورێ كوردستانێ رزگار كر و ئالا ئازادیێ بلند كر، هه‌ر چه‌نده ئه‌ڤ سه‌رهلدانه كه‌فته به‌ر لێمشته‌كا دى یا ئه‌نفالكرنێ، لێ ژبه‌ركو ملله‌تێ كورد بریارا خوه دابوو ئێدى بن ده‌ستیێ قه‌بیل نه‌كه‌ت و ب هه‌ڤرا به‌ره‌ڤ چاره‌نڤیسه‌كێ نه‌دیار چوو كو ب ناڤێ كۆچا ملیۆنى هاته ناسكرن و د ئه‌نجام دا مایتێكرنه‌كا نێڤده‌وله‌تى چێ بوو و بریارا 688 ل 5/4/1991ێ یا جڤاتا ئاسایشا نێڤده‌وله‌تى ده‌رئینا بۆ نه‌هیلانا سیاسه‌تا سه‌ركوتكرنێ و پێشێلكرنا مافێن مرۆڤى ل كوردستانێ و عیراقێ و د گه‌ره‌وا وێ دا ده‌ڤه‌را ئارام و هه‌رێما كوردستانێ هاته دامه‌زراندن، ل 19/5/1992ێ بۆ یه‌كه‌مین جار خه‌لكێ كوردستانێ شاد بوو ب مه‌زنترین پرۆسا دیمۆكراتیكرنا هه‌رێما كوردستانێ ب هه‌لبژارتنا په‌رله‌مانێ كوردستانێ و سه‌ركردێ بزاڤا رزگاریخوازا كوردستانێ، و ئه‌ڤێ پرۆسێ سه‌رنجا جڤاكێ نێڤده‌وله‌تى بۆ هه‌رێما كوردستانێ راكێشا و سه‌ره‌ده‌ریه‌كا مرۆڤى و سیاسى دگه‌لدا كر و ره‌وش و بارودوخ به‌ره‌ڤ پێشڤه چوو، وه‌سا هاته هزركرن ئێدى هه‌رێما كوردستانێ به‌ره‌ف مه‌ده‌نیه‌تێ بوونه و ململانێ ل سه‌ر ده‌ستهه‌لاتێ دێ ب رێكا سندۆقا ده‌نگا و ملكه‌چ بوون بۆ ئیرادا گه‌لى بیت.
ته‌عه‌دودیا سیاسى و هه‌ڤركى ل سه‌ر ده‌ستهه‌لاتێ ب شێوازێن مه‌ده‌نى ژ بنه‌مایێن سیسته‌مێ سیاسیێ دیمۆكراتى یه، ئه‌ڤى سیسته‌مى ل هه‌رێما كوردستانێ به‌راهیه‌كا جوان و گه‌شبین نیشا دا، به‌لێ مخابن هه‌ر زوو لایه‌نه‌كێ سه‌ره‌كیێ ڤێ پرۆسێ كوده‌تا ل سه‌ر ڤێ سه‌ربۆرێ كر و هه‌لدا ب هێزا شه‌رى ئیرادا خوه ل سه‌ر ئیرادا ملله‌تى ب سه‌پینیت و شه‌رێ ناڤخۆیى به‌رپا بووڤه و هه‌رێما كوردستانێ و سه‌ربۆرا وى یا سیاسى ئێخسته د مه‌ترسیێ دا.
نها بارودوخ ل باشوورێ كوردستانێ گونجایه بۆ سه‌رخۆبوونێ هه‌روه‌سا رۆژئاڤا ژى پێشكه‌فتنێن باش ب ده‌ست خوه ئێخستینه و بزاڤا چه‌كداریا رزگاریخواز ل باكور و رۆژهه‌لات د گه‌شه‌یێ دایه و پتریا وه‌لاتێن داگیركه‌رێن كوردستانێ د ئالۆزیان دانه و عیراق و سووریا هه‌ر ژ به‌رئێك چووینه و د هه‌لوه‌شیاینه، و جڤاكێ نێڤده‌وله‌تى باش د ره‌وش و دۆزا كوردستانێ گه‌هشتیه، و زه‌مینه ل باره بۆ ده‌ستكه‌فتیێن نه‌ته‌وه‌یى و سه‌ركه‌فتنێن مه‌زنتر، لێ ب مخابنى ڤه چ جاران وه‌كو نوكه ژى لایه‌نێن سیاسى یێن پرسا كوردستانێ د ناكۆك و هه‌ڤدژ نه‌بووینه، هه‌روه‌كو دۆزا خوه ژ بیركرى و پره‌نسیپێن رێكخستنا خوه ل سه‌ر ئاڤاكرین بن پێكرین!.
هه‌ڤڕكیا خوه یا سیاسى یا كریه ناكۆكى و دژایه‌تى!، و ئه‌ڤه ناگونجیت دگه‌ل پره‌نسیپێن دیمۆكراتیه‌تى و ته‌عه‌دودیا سیاسى و ئازادیا راده‌ربرینێ، دبیته ئاسته‌نگ و رێگر د رێكا گه‌هشتنێ ب سه‌رخۆبوونێ دا كو ئارمانجا نه‌ته‌وه‌یا كوردستانێ یه.
ئه‌ڤرۆ سه‌ره‌راى كۆمه‌كا قه‌یرانێن سیاسى و ئابوورى یێن ناڤخۆیى و یێن ده‌ره‌كى، لێ هه‌مى لایه‌نێن سیاسى دانێ ب هندێ دده‌ن كو چ جارا وه‌كو نوكه زه‌مینه یا خۆش نینه بۆ سه‌رخۆبوونێ، چونكى فاكته‌رێن هێزێ ل ده‌ف كوردستانێ هه‌نه و دوژمن و داگیركه‌ر د لاوازیێ دانه و زلهیزێن جیهانێ خه‌ریكى دارشتنا نه‌خشه‌كێ نوو جوگرافیا سیاسى نه بۆ رۆژهه‌لاتا ناڤین و كوردستانێ ژى ب فاكته‌رێن خوه یێن ب هێزڤه دى جهێ خوه د نه‌خشه‌یێ نوو دا كه‌ت. لێ ئه‌وا ڤێ ئارمانجا نه‌ته‌وه‌یى گیرو دكه‌ت و خه‌لكى بێ هیڤى دكه‌ت ناكۆكیێن ناڤمالیا كوردستانێ نه ژ ئه‌نجامێ ململانا نه‌شارستانى و ژیرێ كوده‌تایى و كه‌رب و كینا هنده‌ك سه‌ران كو لۆژیكێ ژیرى و ریالستى قه‌بیل ناكه‌ت و ركاتیێ ل سه‌ر داخوازێن نه‌ره‌وا و نه‌دجهێ خوه دا دكه‌ن، و د ئه‌نجام دا زیان ب ملله‌تى دكه‌ڤیت.
لێ د سیاسه‌تێ دا هه‌ر كێشه‌كێ و پرسه‌كێ چاره‌سه‌ریا خوه هه‌یه، د ژیوارێ ته‌عه‌دودیا سیاسى دا ل جهێ رژدیێ ل سه‌ر ركاتیێ دڤێت دیالۆك و گفتوگۆ جهێ وێ بگریت و وه‌كو نه‌گه‌هشتن ب پێكهاتنێ په‌نایێ بۆ ملله‌تى ببه‌ن و ملكه‌چ بن بۆ ئیرادا گه‌لى، گه‌ل ژێده‌رێ شرعیه‌تێ یه. وه‌كو دیار ل كورستانێ كۆمه‌كا گرفتا هه‌نه لایه‌نه‌كێ دیار ركاتیێ ل سه‌ر دكه‌ت، كو خوه د سیسته‌مێ حوكمرانیێ دا دبینه‌ڤه و ئه‌ڤه كلیلا چاره‌سه‌ریا هه‌مى گرفتایه، وه‌كو هه‌لا لایه‌نه‌ك رژدیێ ل سه‌ر بۆچوونا خوه بكه‌ت و شه‌رێ راگه‌هاندنێ پێ بكه‌ت، دڤێت په‌نایێ بۆ ملله‌تى ببه‌ن و راپرسى ل سه‌ر وان پرسا بهێته كرن و رایا پتریێ بهێته په‌سه‌ندكرن.
ملله‌ت هه‌مى یه و لایه‌نێن سیاسى پارچه‌كن ژێ، ملله‌ت ژێده‌رێ ره‌وایێ ده‌ستهه‌لاتێ یه و ده‌ستهه‌لات ژ وێ یه و بۆ وێ یه، له‌وا یا فه‌ره بۆ هه‌مى پرسێن هه‌لاویستى و ب كێشه په‌نایێ بۆ ملله‌تى ببه‌ن و ئیرادا ملله‌تى قه‌بیل بكه‌ن داكو خه‌باتا كوردستانێ به‌ره‌ڤ سه‌رخۆبوونێ ب ئه‌نجام بگه‌هیت و كاره‌سات و مه‌رگه‌سات و ئه‌نفالكرن چه‌ندباره نه‌بنه ڤه.
