ژ بەر ڤی ئەگەری ھشیاری خوارنێن قودیکان بن
ئەڤرۆ نیوز:
خوارنێن قودیککری ئەو خوارنن کۆ بۆ دەمەکی دناڤ قودیکان دا دھێنە ھەلگرتن و ب شێوەیەکێ سەر پێ دھێنە ب کارئینان و د بەرھەڤن بۆ ب کارئینانێ،ئەڤ جورە خوارنە ب شێوەیەکێ گشتی ژ رێژەیەکا مەزن یا پلێن گەرماتیێ د پێکھاتینە د گەل ھندەک شەکران و خوێ و روونی و ھندەک ژوان دناڤ قودیکان دا دھێنە مێژاندن وەکو تەماتەیان و ھندەک ژی یەکسانن و ھندەک ژی ژناڤ دچن.
رێکا ھەلگرتنا خوارنێ دناڤ قودیکان دا دبیتە ئەگەرێ ژ ناڤچوونا رێژەیەکا زور یا بەکتریایێن ژەھراوی ب شێوەیەک ب لەز، ھەروەسان پێک دھێن ژ ریّژەیەکا دیارکری ژ ڤیتامین و کانزایان و کەرستێن خوراکی، بەلێ تشتێ گرنگ ئەوە مرۆڤ بزانیت دێ چاوان ھەلگریت و ب چ رێک ب کارئینیت و کارتێکرنا وێ ل سەر کەرستێن خوارنێ چیە.
ل دەمێ کرینا ڤان جورە کەرستەیان یێ رژد بە ل سەر ژناڤچوونا وان و پەقینا جورێ قودیکێ و ھەبوونا کونکان دناڤدا ھەتا ئەگەر د بچووک بن ژی، ھەروەسا یێ ھشیاربە ل سەر دورماندورێن قودیکێ و ھەبوونا ژەنگاتیێ.
ھندەک قودیک دناڤدا ب کەرستەکێ سپی دداپوشینە، مەرەم ژێ ئەوە کۆ تێکەلی دناڤبەرا پێکھات و قودیکێ دا نەھێتە کرن و دا چ کارتێکرنێ نەکەتە ل سەر ساخلەمیا مروڤی.
بەرگریا خوارنێبەرگریا ھەر خوارنەکێ بۆ ئێکا دی یا جودایە، بۆ نموونە ھندەک جورێن ماسیا وەک ئەلتونا دناڤ قودیکان دا ھەنە و د گەھشتینە و د پێکھاتینە ژ رێەیەکا دروست یا ( ڤیتامین دی) و کەرستێ ( سلینیوم)، بەلێ ماسیێن ئەلتونا ھندەک ژ ترشیێن روونی و ئومیگا 3 ژ دەست ددەت دەما دناڤ قودیکێ دا دھێتە ھەلگرتن و ئەڤ کەرستە گەلەک ب مفانە بۆ ساخلەمیا دلی و سوورانا خوینێ.
ھەروەسان ئەو ئەلتونایێ دناڤ زەیتێ دا دھێتە ئامادەکرن دو جارکی پتر پلێن گەرماتیێ دناڤدا ھەنە پتر یێ دناڤ قودیکێ دا دھێتە ھەلگرتن.
مەعجینا باجان سورکان دناڤ قودیکان دا ژ کەرستێ لایکوپین پێک دھێت و ل ڤان دووماھیان ڤەکولینێن زانستی گەلەک گرنگی دایێ و دیارکر کۆ گەلەک باشە بۆ نەخوشیێن دلی و پەنجەشێرا مەمکان ل دەڤ ژنان و گرێ یێن پروستاتان ل دەڤ زەلامان.
ژ لایەکێ دن ڤە مەعجینا دناڤ قودیکان دا رێژەیەکا زور ژ ( ڤیتامین سی) بەرزەدکەت دگەل کەرستێ (بیتاکاروتین) ل گورەی وێ رێکا دھێتە ھەلگرتن، بەلێ رێژا ( ڤیتامین ئی) ناھێتە گوھرین.
رێکا ھەلگرتنا خوارنێ دناڤ قودیکان دا، رێکەکا زانستی یە و چ نەباشی ژێ پەیدانابن ئەگەر ل ژێ{ چاڤدێریا ساخلەمیێ بھێنە ئامادەکرن و زێرەڤانیا ساخلەمیێ ل جھێن فرەتنێ ل سەر ھەبیت د وەرزێ ھاڤینێ دا، ژبەرکو وەرزێ ھاڤینێ دەلیڤەیە بۆ وەرار و بەلاڤبوونا بەکتریا و فتریاتان بۆ ژناڤبرنا خوارنێن قودیککری و تیرێژا رۆژێ ژی رۆلەکێ گرنگ ھەیە بۆ نەھێلان و ژناڤبرنا مفایێن خوارنێ دناڤ قودیکان دا.