ڤان نه‌هـ درەوێن ل دۆر خوارنێ گەلەک کەس د سەردا برینە

ڤان نه‌هـ درەوێن ل دۆر خوارنێ گەلەک کەس د سەردا برینە

610

ئەڤرۆ، رۆندک زەکی:
نڤیسەرێ ئەلمانی (ئەوفە کنوب) د پرتووکا خوە یا نوو دا بەحس ل وان دیناتیا کریە ئەوێن خەلک ل سەر خوارنا د بێژن و خەلکی پێ سەردا دبەن وەکو خوێ کو دبێژن یا خرابە بۆ ساخلەمیێ و فێقی و زەرزەوات زۆر باشن و خوارنا گوشتی دبیتە ئەگەر کو نەخوشیا دلی چێبیت، ئەڤ چەندە ل سەر ھەموو مرۆڤان پەسەند نابن ئەڤان شیرەتان دێ شروڤەکەین دا کو ھەموو وێنەکێ دروست ل سەر خوارنا وەربگرن.

پێنج ئاموژگاری ل سەر فێقی و زەرزەواتی کو ژیێ مروڤی درێژ دکەن و دوور دکەن ژ نەخوشیا پەنجەشێر و نەخوشیا دلی:
(کنوب)ی دپرتووکا خوە دا بیر ل وێ یەکێ کریە کو خواندنا نوو ئەو چەند ئاشکەرا نەکریە، بەلکو خواندنا سەنتەرێ ئوروپی یێ لێ گەریانا داھاتی (ئیبیک) ئەوێ کو پتر ژ نیڤ ملیۆن کەسان تەماشە دکەنێ، ئەو چەند دیار نەکریە کو د ناڤبەرا خوارنا فێقی و زەرزەواتی و ناڤبەرا نەخوشیا پەنجەشێرێ دا پەیوەندیەک ھەبیت.

فێقی و زەرزەوات د ساخلەمن :
ئەڤ چەندە ل سەر ھەموو کەسان ناھێتە سەپاندن ژبەر کو ھندەک کەس ھەنە نەشێن زەرزەوات و کەسکاتیان بخوون ژ بەر کو بو وان دبیتە ئەگەرێ نەخوشیان، پشتی ئەڤێ چەندێ ل سەرانسەری جیھانێ کەمپینەک ھاتە ئەنجامدان کو رۆژانە ل پێنج دانا فێقی و زەرزەوات بھێتە خوارن رێژا نەخوشیێن گەدێ و ریڤیکا پتر لێھاتن ھەتا 80%ێ.

خوارنا گوشتی نەخوشیێن دلی و جەلتێ زێدە دکەتن :
زانا ل سەر ئەڤی زاراڤی نە د ئێک گرتی بوون ژ بەر کو چ ئەگەرێن زانستی یێن دروست نینن کو بێژن گەلەک پروتین و ترشاتێن دوھنی د ناڤا گوشتی دا یێن ھەین کو ببنە ئەگەر بۆ نەخوشیان.

خوارنا بژارتیان دبیتە ئەگەرێ پەنچەشێرێ :
ھندەک کەرەستە د ناڤا گوشتی دا ھەنە راستە دبینە ئەگەر کو نەخوشیان پەیدا بکەن ئەڤە ژی ل دۆر وێ خواندنێن زانستی، بەلێ خوارنا بژارتیان بۆ چەند جاران ب تنێ د سالێ دا وەکو د وەرزێ ھاڤینێ دا نا بیتە ئەگەر کو نەخوشیا پەنجەشێرێ پەیدا ببیت.

کەسانێن گیاخۆر ساخلەمترین ژ یێن گوشتخۆر:
ھندەک خواندن وێ چەندێ پشت راست دکەن، و ھندەکێن دی ژی دبێژن چ بۆ نینە، ژ بەرھندێ خواندنا زانکۆیا مانشێستەر ئەڤ چەندە روونکر کو ئەو کەسانێن گوشتی دخوون و ھەموو جورێن خوارنا ھەڤبەرکیا وان ھاتیە کرن د گەل کەسانێن رووەک گیا ب تنێ ھندەک تشت ل دەف زێدە دبن و خوارنا چ رۆلێن سەرەکی ژ بوو ڤان نەخوشیان نینن، د خواندنەکا دی دا ھاتیە ل زانکۆیا گراتس یا نەمسا کەسانێن گوشت خور خوشیەکا پتر یا ساخلەمی ژ لاشێ خوە دبینن و مێشکێ وان بەرفرەھترە ژ یێن گیایی.

کەسانێن زەرزەواتی ب تنێ دخوون گەلەک ساخلەمیەکا باش یا ھەی:
زانایان ل سەر ئەڤێ یەکێ گەلەک بۆچوون ھەنە و نە د ئێکگرتی نە و گەلەک خواندن و بووچوونێن جودا ھاتینە نڤیسین، کەسانێن زەرزەوات خور گەلەک ئاریشێن ساخلەمی یێن ھەین و ژ گەلەک ڤیتامینا یێ بێ بەھرە تایبەت ڤیتامین B12 و ئەڤ چەندە ژی دبیتە ئەگەرێ کو ئالاڤێ ده‌مارا بھێتە ژ دەستدان، زێدەکرن بۆ ڤێ یەکێ ژی (ئوفە کنوب) د پرتووکا خوە یا نوو یا ب نافێ دیناتیا خوارنا کو ئەڤ خالا زەرزەواتی ب چ رێیا ناچێبیت ژ بۆ کەسانێن دان عەمر و زارۆیان و ژنێن ب دوگیان کو ب تنێ زەرزەوات خور بن، دیارکریە ژی کو 70 ژ سەدێ ژ کەسانێن زەرزەوات خور و 80 ژ سەدێ کەسانێن رووەک خور پشتی ماوەیەکی ل دووماھیێ ھەر دزڤرنەڤە بۆ خوارنا گوشتی و خوارنێن دی.

خوێ دبیتە ئەگەرێ فشارا خوینێ و نەخوشیێن دلی:
چ خواندنێن زانستی یێن تایبەتمەند ئەڤ خالە پشت راست نەکریە کو فشارا خوینێ و نەخوشیا دلی ژ خوێ پەیدا دبیت، بۆچوونەکا زانستی ھەیە دبێژیت ئەگەر تو رێژەکا گەلەک زۆر یا خویێ بخوی وی دەمی دبیتە ئەگەرێ مەترسیێ بۆ نەخوشیان.

ڤەخوارنا شیری ژیێ مرۆڤی کێم دکەت:
ب چ رێیان ئەڤ خالە یا زانستی نینە و ئەو خواندنا ئەڤ چەندە بەلاڤکری نەخواندنەکا لێگەریانێ بوویە ب تنێ خواندنەکا چاڤدێر بوویە، خواندنێن چاڤدێر گەلەک جاران کارێن نە دروست و دوور ژ زانستێ بەلاڤ دکەن ژ بەر کو لێگەریان نینە ب تنێ وان پێزانینا وەردگرن یێن دبینن و گەلەک جاران ئەو کارێن ژ لایێ وان ڤە دھێنە نڤیسین ژ نیشکەکێ ڤە بوویە.

بلندبوونا دوھنی د لاشێ مرۆڤی دا:
ھندەک خواندنا ل سەر ڤێ یەکێ بەروڤاژی یا ئاخفتتی و بلند بوونا دوھنی د لاشێ مرۆڤی دا مانا وێ بلند بوونا ھندەک نەخوشیانە.

کۆمێنتا تە