ڤیانا نەتەوەی
موسا خالد
هەر مللەتەكێ جیهانێ ب زمان و كلتۆرو ئاخ و نیشتمانێ خوە دهێتە نیاسین، زمانێ كوردی كێم نەتەوەیان هندی نەتەوەیێ كورد لسەر بكارئینانا زمانێ دایكێ كارەسات و زۆرداری دیتیە، ب هزاران كورد ل سەدێ بیستێ لسەر كوردبوون و بكارئینانا زمانێ كوردی هاتینە جینۆسایدكرن و ب دەهان هزار كیلۆمەترێن چوارگوشە ژ ئاخا كوردستانێ ژ زمانێ كوردی هاتیە ڤالاكرن و پرۆسەیا تورككرن، عەرەبكرن، عەجەمكرن و فارسكرن تێدا هاتیە ئەنجامدان و نها ژی بەردەوامە، ل ١٥ی گولانا سالا ١٩٣٢ ل پایتەختێ سۆریێ (شامێ) ژلایێ (میر جەلادەت بەدرخان) ڤە، بۆ ئێكەم جار گۆڤارا هاوار دهێتە چاپكرن و ٢٣ هژمارێن دەستپێكێ ب پیتێن عەرەبی و ب كوردی و ٣٤ هژمارێن دووماهیێ ب پیتێن لاتینی ب كوردی دهێتە دەرئینان، ل سالا ١٩٨٧ ( فرات جەوهەری) دچیتە شامێ و هەموو هژمارێن گۆڤارێ د دوو بەرگان دا كومدكەت و ل ١٥ی گولانێ ل سالا ١٩٨٧ كو ئەڤە سالڤەگەڕا گۆڤارێ یە د وەشینیت، ئەڤ رۆژە هەر سال ژلایێ سازیێن چاندێ و پارتێن سیاسی ڤە وەكو رۆژا جەژنا زمانێ كوردی دهێتە پیرۆزكرن و ب مخابنی ڤە دبێژم، وەسا یا دیاردبیت ئیدی زمانێ دایكێ ( كوردی) هەر وەك چ گرنگییا خوە نەمایە ل دەڤ تاكێ كورد، د ڕۆژەكا هوسا دا ئەو چالاكییێن ژبۆ زمانی دهێنە كرن ب تبلێن دەستان دهێنە هژمارتن و ئیدی بۆ كەسێ گرنگ نینە جاران ناڤا خێزانێ دا یان زارۆكێ ئەوی فێری زمانێ كوردی ببت یان نە، بەلكو شانازییێ ب هندێ دبەت دەمێ فێری عەرەبی و توركی و ئینگلیزی دبیت و هزرناكەت شەرم د هندێ دایە تاك زمانێ خوە نوزانت ل جهێ شانازییا زانینا زمانێن دی تر و ل رۆژا زمانێ كوردی زۆر كەس هەبووینە جانفیدایێن ژ پێخەمەت ئازادكرن و بەلاڤكرنا زمانێ كوردی گیانێ خوە كرینە قۆربان و ئەوێن ژ بۆ ئازادیا زمانی ئەڤرۆ دناڤا زیندانان دا و د ئەڤێ رۆژێ دا دوپات بكەین، بەردەوامی دان ب زمان و وەكو ئەركەك ل سەر پاراستن و بەلاڤكرن و گرنگیپێدانا زمانێ كوردی یێ شیرین، چونكی ب كوردی دژیم وەكو كوردەك دێ مرین ب كوردی د ئاخڤم و بەرسڤ دەم ب كوردی دیسان زیندی دێ مینن، رۆژا جیهانیا زمانێ دایكێ پێدڤیە ئەم هەمی كای بۆ وەرار و پێشخستنا زمانێ كوردی بكەین، زمانێ كوردی ناسنامەیا نەتەوا كوردە ب هەمی رێیێن زانستی و ناڤەند و جهێن ئەكادیمی و كلتۆری و جڤاكی و سیاسی و حكومی لێ خودان دەركەڤین و یێن كو ب زمانێ كوردی دنڤیسن، بزاڤێ بكەن زمانێ دایكێ كو بەرچاڤترین مەرجێ نەتەوەی یە بپارێزن، ب ساخی بهێلن، پێ باخڤن و نیشا زارۆیێن خوە بدەن، ب ڕێزمان و ڕێنڤیسەكا دروست و پاقژ بنڤیسن و بەرەڤ ئێكگرتن یان نێزیككرنا دیالێكتێن زمانێ كوردی ببەن، تایبەت د سۆشیال میدیایێ دا كو ب مخابنی ڤە چاما ب سەرێ زمانێ كوردی د ئینن فەرە بەردەوام گرنگیێ پێ بدەین.
