ڤەژاندنا بیردانكا ژ كاركەتی
عزەت یوسف
كورتە چیرۆكێن (محسن عەبدولرەحمان)، د پەرتووكا ب ناڤێ (تەلهە) دا، هەرچەندە چ چیرۆك و هەتا پەیڤ ژی بۆ دەرمان ژی ب ناڤێ تەلهە تێدا نەهاتینە، لێ وەسا دخوینم ڤەگێڕانێن هۆشدارینە؛ دا نەكەڤینە هیچ تەلهان، تایبەت تەلهێن پیرۆز پەرێسیێ. نڤیسەر یێ هەست نازكە ئاڤڕیەكێ گورگینی نینە و تەلها ناڤەدەت، بەس خەلكی هۆشیار دكەت دانەكەڤنە تەلهێن كەڤنەشۆپا و بووسەیێن پیرۆزیان، مەرەمێن وی وەكی رۆژا ساهی ب ساناهی خویلوخار دبن.
ئێكەم چیرۆكا وی ژی ل سەر كۆشتارا رۆبۆسكی یە، مینا كەڤالەك كارەساتی، دگەهینتە مە، راستە ژیان ژ كەڤالێن ئێش و ئازار ژ ئالیەكی و ژ كەڤالێن خۆش و دلڤەكەر ژ ئالیێ دیتر پێكدهێت، لێ وەسا دیارە قەدەرا كوردان كەڤالێن كارەساتینە. نڤیسەر یێ مافدارە، چیرۆكا وی یا دەستپێكێ ل سەر كۆشتارا رۆبۆسكی بیت، داكو بیردانكا ژ كاركەتیا خەلكی ڤەژینیت. ئەگەر بێت و خەلكەك ل دویر ل سەر بنڤێسیت چما ئەم وێ كۆشتارێ كو نها بوویە دیرۆك خوە لێ نەكەین خودان. رۆژناما تێلگراف ل 29 ێ دیسەمبەرا 2011 وەسا دەربڕینا بوویەرێ دكەت: (دەوار فڕێكربوونە توخیبێ باشوورێ رۆژهەلاتێ توركیا ل گەل عیراقێ داكو تۆڤچای و سووتەمەنیێ پێ ڤەگوهێزن. دەمێ ڤەگەریاینەڤە بارێن وان تەرمێن پێچای د بەتانیا دابوون كو ب وەریسی وەكو بەندەكان تێدانابوون. دیمەنێن تژی كوڤانێن گوندیان نیشاندان؛ تەرمێن دەهان كوشتیان ژ جهێ بوویەرێ د ڤەگوهازتنە د ناڤا تەراكتورێ دا. هندەك وێنەیێن دی، رێزەكا تەرمێن دناڤ بەتانیادا نخافتی ل بەرگرەكێ بەفرین ل گەل هەبوونا كۆمەكا مرۆڤان ل دور كۆم، هندەكان سەرێ وان دناڤ دەستێن وان، رك و رك و دگرین. كۆشتارەكا مەزن و تاوانەكا مەزن و دژی مرۆڤایەتیێ بوو).
پڕانیا چیرۆكان ڤەگێڕانێن واقعینە و د جیهانا ئەڤرۆ دا د فرێش و نوینە، رۆژانە بەردەوام و دیارن. ئارمانج د روونن، ب زمانەكێ زەلال تشتەكێ نەپەنی بۆ خواندەڤانی ناهێلیت.
د چیرۆكێن (ل تەختێ دادوەری، بڕیارەكا درەنگ) سەرهاتیەكا بۆ ئینای كو ب چەندین شێوەیا دهێتە ڤەگێڕان و ب زمان حالێ گیانەوەران یان ئیسۆپی پەیاما خوە گەهاندیە، كا چەوا چێبوویە مشكێن ژ سیتاڤكا خوە دترسن پشیك ڤەجنقاندینە و خەلات و جەلاد پێكهاتینە گۆهاڕتن.
خالێن پرانسیبێن نیشتمانی ب ئاوایەكێ ستوری و هستوری، یان پانۆرامایی و نووچەیی بەرچاڤكرینە؛ بەحسا نەخشەیا كوردستانا مەزن، رێكەفتنامەیا جەزاییر، ناڤێ پێشمەرگەی، سەرهلدان، بورجا كەلا دمدم یان رۆژنامەڤانەك عەرەب ژ سەركردەكێ هەرێما كوردستانێ پرسی: هەوە كوردان پەیوەندیێن نهێنی ل گەل دەولەتا ئیسرائیلێ هەنە؟ لێ بۆ وان رەوایە ئەوان پەیوەندیێن ئاشكەرا هەبن.
د گەلەك چیرۆكان دا نڤیسەر ژ خۆ ڤێهەلتێت پەیڤا من یان ئەز بكارئینایە، ئەڤە پتر ژ بۆ چیرۆك نڤێسی، نە چیرۆك ڤەگێری دزڤریت، لێ بۆ هەردوان ژی دگۆنجیت (ئەز ئەڤێ سڕۆكی، دلێ من ب بێ خۆدانیا وەلاتێ من سۆت..)
نڤیسەری خوە ژ خالێن رەخنەیی نەدایە پاش، ژ رەوشا حالێ حازر مینا هندەك فەرمانبەرێن ل خالا خابۆری تێر خواری، یان میهێن دەشتا شنگالێ دەمێ زێدەی هەرسكرنێ دخۆن یێ حەمەرە و دبێژیت گازیا لدووڤ گورگی یە؛ وەختێ ئاماژە دكەت، ئەڤە سەرێ 33 سالانە حالێ خەلكی ئەڤەیە.. د ماوەیێ 10 مەهان 780 كوشتی و پتر ژ 10 هزار بریندار د رودانێن هاتنۆچوونێ دا، ئانكو هاتنوچۆن بوویە هاتوبات. هەرچەندە دبێژیت بۆ هەر ئاریشەكێ چارەسەری هەیە، دایكەك ل زاڤایەكی و دایكەكا دی ل بووكەكێ دگەڕن، چارەسەریا وان لنك وان چارەسەر دبیت ئەگەر پێكبكەن، ئەڤە ل سەر هەمی بیاڤێن ژیانێ دگۆنجیت. بەس دڤێت دەزیێ باوەریێ و ئومێدان نەهێتە بزدان.
نڤیسەری هندەك حالەت كرینە دیاردە و مشەیی، دەمێ دبێژیت دگەل راگەهاندنا چاڤدێران بۆ دیتنا هەیڤێ و دەستپێكا مەها ئاسمانی؛ مزگینیا هەلاتنێ باژێر تێك شێلا. لڤێرە نڤیسەری هەمی رۆژیگر و هەمی خەلكێ باژێری ب یەك ستایلێ دارشتنێ د كورتە چیرۆكا رۆژی دا حسابكرینە. ب هەمان شێوە نڤیسەر د چیرۆكا رێڤەبەر و چیرۆكا سۆز دا پتر حالەت نە دیاردە بەرچاڤكرینە.
سەرهاتیەك د جهێ خۆ دا ڤەگێرایە، د شەڤەكا ساهیا سار، ئاغای گۆتە كوڕێن خوە: بابۆ گوهێ هەوە ل دەنگێ سەیا بیت، هەكە دەنگێ سا ژ دویر هات، بكەڤنە پێشیا زەلاما و لێ ب خۆڕن، هەڕن نەتڕسن، لێ هەكە دەنگێ سا ژ نێزیك هات، ناڤ ل رەشەك و خۆلامان بدەن و ئەوان بدەنە پێشیا خۆ.
لاڤە و نفرین، پتر رۆلێ چەكێ بێهێزی و لاوازی دبینیت، دبێژیت ل سەر سەكۆیان گۆتاربێژ نفرینا دكەن و هەر نفرینێن وان بەروڤاژی دهێن، ئەز دبێژم بۆ بەختێ كوردان گەلەك جاران دبێژنە ئێكدو هەیلا تۆ نەمای و ئەڤە قەبیل بوویە.
كورتە چیرۆكێن تەلهە دبێژتە مە گهۆڕینا هزركرنێ بهێزترین و زەحمەتترین و مەترسیدارترین جۆڕێن گهۆڕینێنە، ئەو هزرێن ب هندەك باوەریا راستبن دبیت شاشبن، ئەو هزرێن تۆ ب گۆمانبڕ دادنی كو دراستن، دبیت پاشڤەمایێن زەمەنی بن و بكێر سەردەمێ نها نەهێن و دڤێت دەم بۆ دەمی پێداچوونەك پێدا بهێتە كرن.
ل داویێ، نڤیسەری سینگی خۆ ب ژێهەلیەكێ رك ڤەنایە، ژ پەرانسیبێن خۆ شۆڕ نابیت هەتا كو شەش ل سەر شەشێ ژی ببینیت كو جهێ وان د كەتوارێ ئەڤرۆكە دا نینن.
