ڤەگەڕیان بۆ ژیانەکا ئارام د سەردەمێ دەنگە دەنگا تەکنۆلۆژیایێ دا
بینەر محەمەد
ئەم د سەردەمەکێ دا دژین کو مۆبایل و تەکنۆلۆژیا بووینە پارچەیەک ژ لەشێ مە. ژ سپێدێ ھەتا شەڤێ، مەژیێ مە مژویلی وەرگرتنا نامە و ئاگەهدارکرنان و نووچەیانە. لێ ئەرێ مە ھەست ب وێ ماندیبوونا دەروونی یا کو ژ بەر ڤێ یەکێ پەیدا دبیت کرییە؟ ل ڤێرە تێگەهەکێ نوو و گرنگ ب ناڤێ « «بێھنڤەدان ژ تەکنۆلۆژیایێ» دیار دبیت.
ئەرێ بێهنڤەدان ژ تەکنۆلۆژیایێ چی یە؟
ب کورتی، ئەو دەمە یێ کو مرۆڤ ب ئیرادەیا خۆ بڕیارێ ددەت ژ ئامیرەیێن ئەلکترۆنی (وەک مۆبایل، کۆمپیۆتەر، ئایپاد)ی و تۆڕێن جڤاکی دوور بکەڤیت. مەرەم نە ئەوە کو ئەم تەکنۆلۆژیایێ ب ئێکجاری بھێلین، بەلکو مەرەم ئەوە ئەم کۆنترۆلێ ل سەر ژیانا خۆ بکەین و نەهێلین مۆبایل ببیتە ڕێڤەبەرێ دەمێ مە و کارێن خۆ یێن دی وەک خواندن، نڤیسین و کارکرن ژ پشت گوھ بهاڤێژین.
کەنگی تو پێدڤی ب بێهنڤەدانا تەکنەلۆژیایێی؟
ئەگەر ئەڤ نیشانە ل دەڤ تە ھەبن، بەرسڤ «بەلێ» یە:
١- دەمێ ژ خەو ڕادبی:
تشتێ ئێکێ تو دکەی، بەری دەموچاڤێن خۆ بشووی، تەماشەکرنا مۆبایلێ یە.
٢- خەو نینە:
ب شەڤ تو درەنگ د نڤی، چونکی تە نەڤێت ژ لێگەڕیانێ و تێخەبتینێ ب ڕاوەستی.
٣- دودلی و قەلەق:
دەمێ تو دەنگێ نامەیەکێ دبھیزی و نەشێی ئێکسەر بەرسڤ بدەی، تو تێک دچی.
٤- ژبیرکرن:
ھەست دکەی شیانێن تە یێن تەرکیزکرنێ کێم بووینە.
مفایێن دوورکەڤتنێ ژ تەکنۆلۆژیایێ:
دەمێ تو بۆ دەمەکێ کورت خۆ ژ شاشەیان دوور دکەی، دێ ڤان گوهۆڕینان بینی:
* ئارامیا دەروونی:
سترێس و فشارا بەردەوام کێم دبیت.
*خەوکا باشتر:
ڕۆناھییا شین یا مۆبایلێ کاریگەریێ ل ھۆرمۆنێن خەوێ دکەت؛ بێ مۆبایل، خەوا تە دێ کویرتر بیت.
* پەیوەندیێن ب ھێزتر:
دێ پتر دەمی دەیە خێزان و هەڤالێن خۆ یێن ڕاستەقینە، نە یێن فەیسبووکی.
* داھێنان:
دەمێ مەژیێ تە یێ مژویلی وەرگرتنا پێزانینان نەبیت، دێ دەم بۆ «هزرکرنێ» و داهێنانێ هەبیت.
چەوا دەست پێ بکەین؟ (پێنگاڤێن کریاری)
نە پێدڤیە تو مۆبایلا خۆ بهاڤێژی، ب تنێ ڤان خالان بجهبینە:
١- دەڤەرێن قەدەخەکری:
بڕیارێ بدە کو مۆبایل نەهێتە سەر سفرەیا خوارنێ، یان ژوورا نڤستنێ.
٢- ئاگەهدارکنێن بێ مفا:
دەنگێ بەرنامەیێن بێ مفا بگرە دا کو ھەر دەقیقە تە بێزار نەکەن.
٣- یاسایا ٣٠ خولەکان:
سپێدێ ٣٠ خولەکان پشتی ژ خەو ڕابوونێ، و ب شەڤ ٣٠ خولەکان بەری نڤستنێ، دەست بۆ مۆبایلێ نەبە.
٤- ڕۆژەکا بێ تەکنۆلۆژیا:
ئەگەر دشێی، حەفتیێ ڕۆژەکێ (وەک ئەینی) دیار بکە کو کێمترین دەم مۆبایلێ بکاربینی و دەمێ خۆ لگەل سروشتی، یان خێزانێ دەرباز بکە.
ب کورتی:
تەکنۆلۆژیا نیعمەتەکا مەزنە، لێ دڤێت ئەم وێ بکاربینین، نەکو ئەو مە بکاربینیت. دەرفەتەکە بۆ وێ یەکێ ئەم جارەکا دی فێر ببن چەوا تامێ ژ ساتێن بچووک یێن ژیانێ وەربگرین، بێی کو پێدڤی بین وێنەیان بکێشین و بۆ خەلکی بەلاڤ بکەین. ژیانا ڕاستەقینە د شاشەیێ دا نینە، بەلکو د دیتنا چاڤێن کەسێن خۆشتڤی دایە.
