کورد و سوننە و شیعە ب پرت و بەلاڤ پشکداری ھەلبژاتنان دبن
ئەڤرۆ نيوز:
ھەموو ئالی و پارتێن بچووکێن کورد و سوونە و شیعە سەرەرای ھەبوونا ھەڤپەیمانێن بچووک ژی، بەلی نوکە ھەر ئێک ژ کورد و سوننە و شیعە ب پرت و بەلاڤی پشکداری ھەلبژارتنان دبن.
بریارە ل دوازدێ مەھا پێنچ یا ئەڤ ساڵە ھەلبژارتنێن عیراقێ بھێنە ئەنجامدان، بەلێ ھەموو ئالی ژی ب پرت و بەلاڤ پشکداری ھەلبژارتنان دبن.
نوکە دەمێ ب سەرڤەچوونا ھەڤپەیمانیا ب سەرڤەچوویە بەلێ کورد ژی مینا نەتەوە و مەزھەبێن دی یێن عیراقێ دێ ب پرت و بەلاڤی پشکداری ڤان ھەلبژراتنان بن. پارتی دیموکراتی کوردستان وەک ھێزا سەرەکی یا کوردستانێ گەلەک جاران خواست ب ھەڤپەیمانیا کوردی پشکداری ھەلبژارتنا ببیت، بەلێ ڵایەنێن دی یێن کوردی نەخواستن و ھەر یەک ب ئالیەکی کەت.
دڤی بیاڤی دا بەرپرسێ دەزگەھێ ھەلبژارتنێن پارتی دیموکراتی کوردستان بۆ رۆژناما ئەڤرۆ پشت راستکر، کو ئەو ھەتا داووماھیێ ژی ل گەل وێ یەکێ بوون کو ھەڤپەیمانیەکا کوردی پشکداری ھەلبژاتنان بن بەلێ ڵایەنێن دی نەخواستن، پارتی ژی نەچاربوو ب تەنێ پشکداربیت.
پارتی دیموکراتی کوردستان بڕیارا وێ یەکێ دایە کو ل کەرکووکێ پشکداری ھەلبژارتنان نەبیت و شەرعیەتێ ب داگیرکرنا حەشدا شەعبی نەده‌تن.
ل چەندین دەڤەرێن دی پارتی بڕیاردا پشکداریێ د ھەلبژارتنان دا بکەت، وەک خسرۆ گۆران بەرپرسێ دەزگەھێ ھەلبژارتنێن پارتی دیارکری، ئەو دێ تەڤلی ھەلبژارتنان بن ل دەشتا نەینەوا و شنگالێ.
ئالیێن دن یێن کوردستانێ ئەوژی کۆمەلا ئیسلامی و بزاڤا گۆران و ھەڤپەیمانیا بەرھەم ساڵەحی بڕیاردا ب ئیک لیست بچنە ھەلبژارتنان، بەلێ ھەتا نوکە ئێکەتیا نشتیمانی و ئێکگرتوو ئیسڵامی بڕیارەکا ئیکڵاکەر نەدایە. ئەڤە ژی وەێ دگەھینیت کو ھەتا نوکە ناڤمالیا کوردی بۆ ھەلبژارتنان نەھاتیە رێکخستن .
ژئالیەکێ دیڤە، سوننە ھەتا داووماھی ژی ل گەل پاشئێخستان ھەلبژارتنان بوون، و نەدخواستن ھەلبژارتن وەرن ئەنجامدان ئەوژی ژبەر وێ یەکێ کو نوکە سوننە نە دبەرھەڤن پشکداری ھەلبژارتنان بن، چونکی پڕانیا وان ئاوارنە ژبەر ڤێ یەکێ وێ زرارێ ب سوننەیان گەھینە.
ھەتا رۆژا ٢٢-١-٢٠١٨ جڤاتا نووێنەرێن عیراقێ ژی بڕیار ل سەر رۆژا دەسنیشانکرنا ھەلبژارتنان دان، کو دڤێت ھەلبژارتن ددەمێ خۆیێ دیارکری دا بھێن ئەنجامدان ئەوژی ١٢-٥-٢٠١٨ ـێ، و دادگەھا ڤیدرال یا عیراقێ ژی دووپات ل ڤێ یەکێ کرن.
ھەیا نوکە سوننە ژی ل سەر دوو باسکێن سەرەکی بەلاڤبووینە ئەوژی ئوسامە نوجەیفی کو باسکێ دروستکریە ژمارەیەکا زۆر یا پارت و ئالیێن سیاسی دناڤدانە و باسکێ دی یێن بھێز ئەوژی ب سەرکێشیا دکتور ئەیاد عەڵاوی یە کو کەسایەتی لیبرالی شیعە یە و سەرکێشیا باسکێ دوێ یێ سوونیان دکەت و کارتێکرنەکا بھێز دناڤا عیراقێ دا ھەیە و ل ساڵا ٢٠٠٥ـی کاریبوو ٩١ کورسیێن پەرلەمانی ب دەستبێخیت و ھەیا نوکە سەنگا وی یا سیاسی ل دەڤەرێن سوونی د ئاستەکی باش دایە و نوکە سەلیم جبوری و سالەح موتلەگ ژی دھەڤپەیمانا وی دانە.
ئالیێ ھەرە گرنگ بۆ ھەلبژارتنان ژی شیھعەنە، شیعە ھەردەم ب وێ یەکی دناڤداربوون کو د ھەلبژارتنا دا ھەڤپەیمانیا پێک دئینن و زۆرینەیا سیاسی ب دەست دخن وەک چاوان ل ساڵا ٢٠٠٥ ئەیاد عەڵاوی ل گەل لیستا ”ئەلعراقیە” کاری ٩١ کورسیان ب دەست بخت بەڵی ھەڤپەیمانیا زۆر دناڤەرا جڤاتا نوێنەران دا شیا سەرۆ وەزیر ببیتە پشکا شیعەیان .
بەلێ نھا ژی پرت و بەڵاڤیەک کەتیە ناڤ مالیا شیعە و حەیدەر عەبادی و نوری مالکی وەک دوو سەرکردە ب دوو لیستێن جودا کو ئەڤە ژی دبە دەستپیکا ژناڤچوونا ناڤمالیا شیعی و تایبەت پارتا ژناڤچونا دەعوا. و نھا وەک شرۆڤەکارێن سیایی ێین عیراقی ددەنە خویاکرن دبە پۆستێ سەرۆک وەزیرێن عیراقێ ببتە کێشەیەک دناڤا شیعەیاندا و کارڤەدانێن خراپ ل ەپی خۆ بھێلیت.
کورسی یێن پەرلەمێنتویا ئیراقێ ٣٢٨ کورسینە، و زێدەتر ٢٥ پارتێن عیراقی ھەڤرکیێ ل سەر ڤان کورسیکان دکەن، بەشەک ژ وان کورسیکان ھاتینە تەرخانکرن بۆ کۆتا یێن پێکھاتە و نەتەوەیێن پچووک.
