گرنگیدان ب گه‌نجان گه‌نجكرنا ده‌وله‌تێ یه!!
ئیبن خه‌لدۆن خودانێ بیردۆزا (عچویه الدوله) دبێژیت: چاوا زینده‌وه‌ر د قووناغێن ژیانێ دا ده‌رباز دبیت، ئاها وه‌سا ده‌وله‌ت ژی د قووناغان را ده‌رباز دبیت، ئیبن خه‌لدۆن دبێژیت: ده‌وله‌ت ژی خودان گیانه و د چه‌ندین قووناغان را ده‌رباز دبیت، ئه‌و ژی ب ڤان قووناغان ب ناڤ كریه، قووناغا ئێكێ “قووناغا زارۆكینیێ یه، قووناغا دوویێ؛ قووناغا گه‌نجاتیێ، قووناغا سییێ قووناغا پیراتییێ یه، دبێژیت و دوپاتیێ ل سه‌ر قووناغا گه‌نجاتیێ دكه‌ت و دبێژیت: ل ڤێ قووناغێ ده‌وله‌ت گه‌شه دبیت و سنۆرێن خوه به‌رفره‌ه دكه‌ت ل سه‌ر كیستێ جیرانێن خوه، ژ به‌ر كو د ڤێ قووناغێ دا ل گوپیتكا هێزا خوه‌یه، مه‌رما من ژ ڤێ پیشه‌كیێ ئه‌وه، كو به‌رچاڤكرنا گرنگیا ڤێ قووناغێ یه بۆ ڤی ده‌مێ ئه‌م تێدا، هه‌ر ده‌م ئه‌م دوپاتیێ ل سه‌ر هندێ دكه‌ین، كو نهێنیا ب هێز كه‌فتن و پیشكه‌فتنا هه‌ر وه‌لاته‌كی دزڤریت بۆ گه‌نجین وی وه‌لاتی، چونكی گه‌نجه تۆڤێ پاشه‌رۆژێ به‌ر ب دكه‌ت، گه‌نجه‌یێ دوژمنان ل به‌ر سینگێ وه‌لاتێ خوه لا دده‌ت، گه‌نجه یێ دیاردێن پێشكه‌فتن و گوهۆرینێ د ملله‌تێ خوه دا په‌یدا دكه‌ت، له‌وما دێ بینین ئه‌و وه‌لاتێن ب هێز زۆر گرنگی دایه هه‌می پێدڤیین گه‌نجی، هه‌ر ژ زارۆكینیێ پلان و دووڤچوون ل سه‌ر زارۆی دهێته‌كرن و هه‌لسه‌نگاندنه‌كا زانستی ل سه‌ر دهێته‌كرن، لێ یا ژ هه‌ر تشته‌كی پتر وان گرنگی دایێ، چونكی شێوازێ شه‌ڕی ل ڤی سه‌ر ده‌می جودایه ژ یێ به‌رێ، ئه‌ڤرۆ شه‌ڕێ پیشكه‌فتنا ته‌كنۆلۆژیێ یه دهێته‌كرن و ژ به‌ر ڤێ چه‌ندێ گه‌نجێن خوه پالدده‌ن كو ب گه‌ریانان راببن بۆ ده‌رڤه‌ی وه‌لاتی، كو ئارمانجا وان ژ ڤێ پینگاڤێ نه بۆ گه‌ریانێ یه، به‌لكو ژبۆ پتر كۆنتاككرنێ یه ل گه‌ل شارستانیا وه‌لاتین دی و دیتنا ئاستێ پێشكه‌فتنا وان وه‌لاتان ژ بۆ هندێ دا هه‌سته‌كی بۆ گه‌نجێ خوه په‌یدا بكه‌ت ده‌مێ بزڤریته ڤه هه‌ولدانێن مه‌زن بكه‌ت بۆ ئافراندن و پێشكه‌فتنا وه‌لاتێ خوه، چونكی ئه‌و كاردكه‌ن بۆ پاشه‌رۆژا نفشێ پشتی خوه نه به‌س وی چه‌رخێ ئه‌و لێ دژین و ئه‌ڤه‌یه جوداهیا د ناڤبه‌را مه و وان دا، كو هه‌ولدانێن مه ب تنێ بۆ ئه‌ڤرۆنه، نه‌ك بۆ سوباهی و پاشه‌رۆژێنه، كو پێدڤیه زۆر ب هووری و چڕی سه‌ره‌ده‌ری ل گه‌ل گه‌نجان بهێته‌كرن و ئه‌م یێن به ب ده‌وله‌تبوونێ ڤه دچین و پێدڤیه ستوونێن ب هێزكرنا ده‌وله‌تێ ل ده‌سپێكێ بدانین، ژ به‌ر كو وه‌لات ل سه‌ر هێزا وان ئاڤا دبیت و ب هێز دكه‌ڤیت، وه‌كی وێ دایكا دو گیان هه‌كه یا ساخله‌م بیت دێ زارۆیه‌كێ ساخله‌م په‌یدا كه‌ت. ئه‌گه‌ر ئه‌م ته‌ماشه‌ی گه‌نجێن وه‌لاتێ خوه بكه‌ین زۆر كێماسی د مافێن وان دا هه‌نه، به‌لكو حوكمه‌ت گه‌له‌ك ساده ته‌ماشه‌ی ڤێ قووناغێ دكه‌ت، وه‌كی هه‌ر قووناغه‌كێ ژ قووناغێن مرۆڤاتیێ ئه‌وێن مرۆڤ تێرا ده‌رباز دبیت. ب هزرا من پێدڤی بوو حوكمه‌تێ كار ل سه‌ر ڤێ قووناغێ كربا و پلانه‌كا ستراتیژی بۆ هاتبا دانان هه‌ر ژ ده‌ستپیكا سه‌رهلدانێ، چونكی مه سه‌ربۆر هه‌بوون، كو گه‌نج هێزا ئێكێ بوو یا بزاڤا رزگاریخوازا كوردی، پێدڤی بوو یا به‌رده‌وامبا بۆ ئه‌كتیڤكرنا گه‌نجێن خوه. ب هزرا من ل دووڤ بیردۆزا ئیبن خه‌لدۆنی ئه‌م یێن د قووناغا پیراتیێ دا دچین، بۆچی پیراتیێ؟! چونكی ل ڤان چه‌ند سالێن دووماهیێ پرانیا گه‌نجان خودان باوه‌رنامێن باش و د گونجاینه ل گه‌ل ڤی سه‌رده‌می، لێ ده‌لیڤێن كاری بۆ وان نینن و چ مفا ژێ ناهێته وه‌رگرتن و رۆژ بۆ رۆژێ ئاریشێن وان زێده‌تر لێدهێن، كو پێدڤی بوو هنده‌ك ژ وان ژ دایكبوویان نوكه ب خێزان بان، لێ ژ نه‌بوونا كاری و لاوازیا دراڤینه كارینه خیزانێ پێكبینن و دێ كارتیكرنێ ل گیرۆبوونا نفشه‌كی كه‌ت، له‌وما دبێژم پێدڤیه حوكمه‌ت پلانه‌كا ب له‌ز دارێژیت بۆ په‌یداكرنا كاری بۆ گه‌نجان ژ بۆ خوشكرنا زه‌مینێ بۆ به‌رهه‌ڤكرنا نفشێ نوو، هه‌ر وه‌سا پێدڤی بوو قانوونه‌كا خانه‌نشینان یا دادپه‌روه‌رانه هاتبا دانان بۆ خانه‌نشینكرنا فه‌رمانبه‌رێن بناڤسالڤه‌چووی و دانانا گه‌نجین خودان مێشك حاسۆبی ل جهێن وان، كو بگونجن ل گه‌ل وێ پێشكه‌فتنا ب له‌ز، ئه‌وا جیهان تێرا دبۆریت.
